Theo dõi diễn biến cơn “sốt” gạo trong mấy ngày qua và những động thái của nhà nước để bình ổn thị trường trên địa bàn TPHCM cho thấy một điều: chỉ có thông qua hệ thống siêu thị, kể cả các siêu thị kinh doanh khác ngành nghề như Vissan, Vinatex, nhà nước mới có thể kịp thời bình ổn thị trường gạo.
Vì, như lời thừa nhận của ông Hoàng Thọ Xuân, Vụ trưởng Vụ Chính sách, Bộ Công thương – chúng ta thiếu hẳn một hệ thống bán lẻ phân bố rộng khắp trên phạm vi cả nước, được xây dựng bài bản, đúng tiêu chuẩn để kiểm soát và điều tiết thị trường, không chỉ riêng trong phạm vi mặt hàng gạo mà còn ở nhiều mặt hàng chiến lược khác…
Có thể nói, trong hơn hai mươi năm “đổi mới”, “mở cửa”, chúng ta chủ trương hướng về xuất khẩu. Chính sách đó hoàn toàn đúng đắn, nhằm đảm bảo thu hút nguồn ngoại tệ cần thiết phục vụ nhu cầu xây dựng và phát triển đất nước. Thế nhưng, điều đó không đồng nghĩa với việc buông lửng, thả lỏng thị trường nội địa.
Có những lúc, nhiều mặt hàng ngoại tràn ngập thị trường trong nước và chiếm tỷ trọng lớn như hàng dệt may, giày da, thực phẩm Trung Quốc, trái cây Australia, Mỹ, đường Thái Lan… Ngay trong năm 2007, chúng ta đã phải chứng kiến tình trạng nông sản nhập khẩu tràn vào, làm cho nông sản trong nước không bán được, tác động tiêu cực đến sản xuất nông nghiệp.
Điều đáng nói, về mặt chất lượng, chưa chắc những mặt hàng ngoại ấy qua mặt được sản phẩm nội địa.
Chưa hết, quá trình đàm phán gia nhập WTO không phải một sớm một chiều, mà kéo dài tới hơn 11 năm. Chúng ta thường cho rằng các doanh nghiệp trong nước không chủ động tìm hiểu, có động thái chuẩn bị kỹ lưỡng, sẵn sàng cho quá trình cạnh tranh thương mại gay gắt ngay trên sân nhà.
Thế nhưng, về mặt quản lý nhà nước, việc để cho nạn đầu cơ làm cho thị trường trong nước nhiều lúc chao đảo, bất ổn như cơn “sốt” gạo vừa qua, trách nhiệm này rõ ràng thuộc về ngành thương mại.
Cần thiết phải có sự mổ xẻ, rút kinh nghiệm sâu sắc, làm tiền đề cho tiến trình đi tới của nền kinh tế đất nước trong những năm sau.
QUANG TUẤN
