Chính phủ Ba Lan chỉ mới dự tính phá một khu rừng để làm đường cao tốc, lập tức đối diện khả năng bị EU trừng phạt và chịu sự phản đối của những người bảo vệ môi trường.
Kế hoạch của Varsaw là xây một đường cao tốc dài 17km sẽ cắt ngang thung lũng Ropusda ở miền Đông Bắc Ba Lan, đe dọa hệ sinh thái của khu rừng nguyên thủy Ropusda: một khu bảo tồn thiên nhiên được EU công nhận hồi năm 2000. Khu rừng bảo tồn này tập trung nhiều động-thực vật quý hiếm như cáo, mèo rừng, nai sừng tấm, hải ly, 20 loài hoa lan lạ, các loài chim và côn trùng hiếm…Nói chung, khu rừng này là một viên ngọc.
Nhiều người Ba Lan lại phản đối kế hoạch, sử dụng e-mail để bày tỏ sự phản đối với chính phủ. Ủy ban châu Âu (E.C, cơ quan điều hành EU) yêu cầu phải ý thức bảo vệ thiên nhiên hơn là hiện đại hóa. Sau hai lần “nhắc nhở”, EC đã quyết định đưa Ba Lan ra Tòa án Tư pháp châu Âu, nếu việc xây đường vượt sẽ “gây tổn hại nghiêm trọng đến thiên nhiên trong khu vực”. Ủy viên môi trường EU Stavros Dimas nói: Nếu Varsaw quyết tâm thực hiện dự án, Ba Lan sẽ bị EU phạt nặng.
Các tổ chức phi chính phủ như Quỹ Hoang dã thế giới (WWF), các nhà hoạt động bảo vệ môi trường Ba Lan, Hòa Bình Xanh….đều hoan nghênh quyết định của EC. Họ cũng đề nghị chọn một con đường thay thế ở phía Tây. Nhưng Bộ trưởng Szyzsko giải thích mở hướng này tốn tiền hơn, gây xáo trộn lớn đến cuộc sống cư dân, thậm chí gây rối loạn xã hội, vì nông dân địa phương lo ngại chuyện bị mất đất canh tác.
Trưởng thị trấn là ông Leszek Cieslik nói nếu mở hướng “tránh” này thì hàng trăm lô đất sẽ bị thu hồi, ảnh hưởng đến hàng ngàn người. Ngược lại, xây đường vượt chỉ phải phá khoảng 30-35 trang trại. Dù vậy, các nhà bảo vệ môi trường nói chính quyền địa phương “thổi phồng” số đất bị thu hồi nếu xây đường tránh.
Cũng có ý kiến rằng cả hai tuyến đường dự kiến vẫn gây ra tiếng ồn, ô nhiễm cho thung lũng Rospuda. Họ đề nghị nên xây một hệ thống đường sắt hiện đại để vận chuyển hàng hóa, hoặc do kinh phí hạn hẹp thì nên xây một đường hầm. Nhưng Bộ trưởng Szyszko nói cả hai giải pháp này đều quá tốn kém, trong khi đã mất quá nhiều thời gian. Ông cũng khẳng định mọi chuyện chưa được giải quyết ổn thỏa, chờ đến mùa thu mới tiếp tục bàn chuyện xây hay không xây đường cao tốc.
Anh Thao (tổng hợp)
