- Có chuyện này hay lắm. Cổng tam quan ngôi đình cổ, thuộc dạng di tích cấp quốc gia, ở Lệ Mật (Hà Nội) vừa được các “thần đèn” nâng lên, thoát cảnh úng ngập...
– Tưởng gì. Mấy năm qua, nhiều thần đèn xứ mình đã nâng nhiều công trình bự hơn vậy, nặng mấy ngàn tấn. Có cái cổng đình, gì đâu mà lớn chuyện.
– Không lớn, nhưng cũng chẳng nhỏ. Bởi trước đó, khu vực có quần thể di tích đình, chùa này bị ngập do làm khu đô thị. Một dự án tu bổ, tôn tạo được lập ra. Tới chỗ cái cổng làm sau cùng, nhiều người bàn đập bỏ xây mới, tốn cả tỷ bạc. Những người có lòng với lịch sử, truyền thống nhất quyết không chịu cho phá cũ làm mới.
– Rồi sao?
– Họ mời các ông thần đèn ở một viện chuyên ngành nghiên cứu cách nâng cổng tam quan lên. Nhờ thế mà những họa tiết cổ được giữ nguyên trạng.
– Còn cả quần thể ra sao?
– Cũng vậy đó. Tam quan, vọng lâu... với các họa tiết rồng chầu mặt trời, rồng cách điệu, lân, phượng, mây, lá... trang trí đối xứng đều được giữ gìn. Tóm lại là sau khi trùng tu, quần thể di tích này không phải mang một bộ dạng... mới tinh!
– Nghe vậy là mừng hết xiết. Nhưng mừng được một, rồi buồn tới chín phần, khi nghĩ tới các công trình trùng tu khác trên cả nước. Chỗ nào cũng phá dỡ di tích văn hóa, lịch sử ra làm cho mới, mất hết vốn quý của tiền nhân. Giữ đàng hoàng được một di tích, đúng là chuyện lạ!
TƯ QUÉO
