Gần đây, nhờ sự phát triển của kỹ thuật chế tạo màng lọc, máy lọc máu cũng như những nghiên cứu mới về cơ chế bệnh sinh của suy thận cấp, suy đa tạng, giới y học đã tìm ra giải pháp lọc máu liên tục. Đây được xem là một giải pháp hữu hiệu trong hồi sức cấp cứu và chống độc, góp phần cải thiện tình trạng tử vong, nâng cao chất lượng cuộc sống con người.
Giải pháp hữu hiệu điều trị suy đa tạng
Bệnh nhân L.T.S (38 tuổi) nhập viện trong tình trạng sốt cao 40oC-41oC, có cơn rét run, suy hô hấp nặng, phải thở máy, huyết áp giảm xuống còn 85/50mmHg, phân lỏng lẫn máu. Hội chứng suy thận, sốc nhiễm khuẩn, suy đa phủ tạng.
Bệnh nhân N.T.D (55 tuổi) có biểu hiện đau vùng thượng vị dữ dội, kèm theo nôn; sốt 39oC môi khô, lưỡi bẩn, hơi thở hôi, bụng trướng, gõ nghe tiếng đục vùng thấp, khó thở, siêu âm phát hiện có dịch ổ bụng và màng phổi. Viêm tụy và tràn dịch ổ bụng và màng phổi.
Chẩn đoán viêm tụy cấp, hoại tử gây viêm phúc mạc sau mổ, suy đa tạng. Đối với những trường hợp như thế trước đây nguy cơ tử vong rất lớn.
Sau khi được các bác sĩ ở BV 175 áp dụng phương pháp lọc máu liên tục CRRT để điều trị. Kết quả, bệnh nhân S. thoát khỏi sốc, cảm giác khỏe và dễ chịu, ăn được ngủ được. Nhiệt độ, huyết áp ổn định ở mức bình thường, hết khó thở.
Chứng suy thận cấp chuyển thành đa niệu. Sau 1 tháng bệnh nhân hoàn toàn bình phục, tham gia công tác bình thường. Bệnh nhân D. sau khi lọc máu, các chức năng gan thận trở về bình thường.
TS-BS Bùi Anh Tuấn - BV 175 cho biết: trong 2 thập niên trở lại đây, CRRT ngày càng được hoàn thiện và áp dụng rộng rãi trên thế giới, dựa vào nguyên lý học đối lưu và màng bán thấm cho phép loại bỏ các hóa chất có trọng lượng phân tử từ thấp tới trung bình ra khỏi máu bệnh nhân.
Nhiều tác giả đã áp dụng phương pháp lọc máu cho cả những bệnh nhân suy đa cơ quan và phương pháp này tỏ ra hiệu quả ở cả những bệnh nhân có hay không có suy thận.
Bệnh nhân suy đa tạng là khi có ít nhất hai bộ phận bị suy trở lên, xuất hiện cùng lúc hay lần lượt. Nguyên nhân suy đa tạng gồm hai loại: hội chứng đáp ứng viêm hệ thống do vi sinh vật: vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng, vi rút… loại còn lại là hội chứng đáp ứng viêm hệ thống không do vi khuẩn như: bỏng, viêm tụy cấp, ngộ độc cấp, đa chấn thương…
100% bệnh nhân bị ong đốt được cứu sống
Theo BS Bạch Văn Cam - Chủ tịch Hội Hồi sức Cấp cứu (HSCC) TPHCM, phương pháp CRRT không chỉ có hiệu quả ở người lớn mà cả trẻ em.
Từ năm 2004, Bệnh viện Nhi đồng 1 đã áp dụng phương pháp lọc máu tĩnh mạch liên tục cho bệnh nhân bị ong đốt, nhiễm trùng huyết, sốt xuất huyết, rắn hổ mèo cắn, viêm gan tối cấp, viêm tụy cấp…
Bệnh viện Nhi đồng 1 sử dụng máy lọc thận BM25 (Lifescience) để lọc máu tĩnh mạch liên tục cho 33 bệnh nhân bị tổn thương hai cơ quan trở lên, kết quả cho thấy: 75,8% (25 bệnh nhân) hồi phục. Trong đó có 100% bệïnh nhân bị ong đốt sống sót, 71,8% bệnh nhân nhiễm trùng huyết hồi phục.
Bên cạnh đó các BS cũng nhận thấy, những bệnh nhân được lọc máu sớm có tỷ lệ sống cao hơn những trường hợp trễ. Sau lọc máu nguy cơ tử vong cũng như chỉ số tổn thương cơ quan giảm rõ rệt. Đặc biệt các hóa chất gây viêm giảm nhiều sau khi lọc máu.
Theo BS Bạch Văn Cam, ong đốt là bệnh lý cấp tính, độc tố ong thường gây tổn thương đa cơ quan. Trung bình bệnh nhân bị ong đốt có tỷ lệ thương tổn đa cơ quan trên 56%. Tiến hành lọc máu sớm nhằm loại bỏ độc tố cũng như các chất gây viêm thì các cơ quan thương tổn nhanh chóng phục hồi.
Tương tự 8 trường hợp nhiễm trùng huyết có sốc khi được lọc máu tỷ lệ sống sót là 75%. Sau điều trị, tình trạng tổn thương đa cơ quan cơ bản được giải quyết sau 3 đợt thực hiện lọc máu liên tục và ổn định lâm sàng sau 3 tuần từ khi khởi bệnh.
Máu của bệnh nhân được lấy ra từ tĩnh mạch (TM) lớn (thường là TM cảnh trong, TM dưới đòn hoặc TM bẹn) qua 1 nòng của ống thông TM (cathter), rồi được dẫn trong một hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể bao gồm dây dẫn và quả lọc, “độc chất” được lọc bỏ bằng màng bán thấm. Sau đó máu được trả lại cho bệnh nhân qua nòng thứ hai. |
TIẾN ĐẠT
