Cảng Hàng không Quốc tế Tân Sơn Nhất (HKQT TSN) nằm trên địa bàn TPHCM là Cảng HK có mật độ, tần suất các chuyến bay, lưu lượng hành khách, hành lý, hàng hóa thông qua Cảng HK nhiều nhất trong cả nước. Theo thống kê, mỗi ngày có hơn 340 lượt chuyến bay đi/ đến Cảng HKQT TSN dẫn đến các phương tiện vận chuyển khách đi/ đến Cảng HK tăng. Trung bình một ngày có khoảng gần 15.000 lượt phương tiện ra/ vào Cảng HK, trong đó có 11 Công ty taxi cung cấp với số lượng khoảng gần 7.000 đầu xe. Xuất phát từ những tình hình đặc điểm nêu trên, liên quan đến hoạt động taxi tại TSN, Tổng Công ty Cảng Hàng không miền Nam (SAC) đã xác định việc đảm bảo ANTT công cộng tại Cảng HK là cơ sở, tiền đề và không thể tách rời đối với công tác đảm bảo an ninh – an toàn hàng không. An ninh - an toàn hàng không, không thể được đảm bảo nếu ANTT công cộng bị buông lỏng. Muốn đảm bảo ANTT công cộng thì phải thiết lập cơ chế quản lý và duy trì trật tự trong lĩnh vực khai thác hoạt động phục vụ hành khách bằng taxi. Điều này có một ý nghĩa rất quan trọng trong việc nâng cao chất lượng công tác phục vụ hành khách văn minh, lịch sự, giảm phiền hà, tiêu cực, góp phần thiết thực phục vụ công tác đối ngoại, thu hút đầu tư, du lịch, quảng bá hình ảnh của đất nước ta.
Thực trạng hoạt động
Tại hội nghị bàn về giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động của taxi tại Cảng HKQT TSN do SAC tổ chức chiều ngày 24-11-2010 với sự tham gia của Phòng Cảnh sát Giao thông TPHCM, Hiệp hội Taxi TPHCM và một số đơn vị có liên quan, ông Trần Văn Thắng-Phó Tổng Giám đốc SAC cho biết: Để đưa dịch vụ taxi tại khu vực sân bay đi vào nền nếp, thời gian qua, các cơ quan chức năng đã thực hiện nhiều cuộc chấn chỉnh. Đặc biệt gần đây, Thanh tra Giao thông vận tải liên tục tổ chức các đợt thanh tra, xử phạt các hoạt động taxi trái phép. Sự nỗ lực này đã phần nào giúp cho hoạt động taxi tại đây dần đi vào ổn định, trật tự hơn.
Tuy nhiên, trên thực tế tình trạng tài xế taxi từ chối chở khách đi những tuyến gần, kỳ kèo xin thêm tiền, hay thỏa thuận không được thì bỏ khách xuống giữa đường… vẫn còn nhiều khiến du khách vô cùng bức xúc. Thông qua các biện pháp tuần tra, kiểm soát, giám sát ANHK, tính từ ngày 29-12-2009 – 10-11-2010, lực lượng ANHK đã phát hiện, phối hợp xử lý hơn 2.400 trường hợp lái xe taxi vi phạm các quy định về an ninh trật tự, nội quy bến xe, quy định khai thác vận chuyển hành khách bằng taxi tại TSN. Trong đó có 2.361 trường hợp vi phạm thuộc 11 hãng taxi có hợp đồng khai thác tại TSN. Đặc biệt là một số lỗi nghiêm trọng như: Từ chối chở khách đi gần: 236 trường hợp. Làm giá, không chạy theo đồng hồ: 65 trường hợp. Sang khách: 61 trường hợp.
Đây là những trường hợp vi phạm nghiêm trọng vì trực tiếp xâm hại đến quyền lợi của hành khách, dẫn đến việc khiếu nại của khách hàng và gây dư luận không tốt. Do vậy SAC đã chỉ đạo Trung tâm An ninh Hàng không TSN, Trung tâm Khai thác ga TSN xử lý nghiêm những vi phạm loại này, thậm chí ngưng hoạt động khai thác của các công ty taxi nếu để xảy ra việc tái phạm nhiều lần. Theo đó, từ tháng 07-2010 – 10-2010, SAC đã đình chỉ khai thác 04 công ty taxi. Đối với xe taxi dù, xe taxi không có hợp đồng khai thác tại TSN: Đã phát hiện 56 trường hợp vi phạm. Căn cứ tính chất mức độ, ANHK đã chuyển giao cho Thanh tra giao thông xử lý 25 trường hợp; CSGT: 11 trường hợp, các trường hợp còn lại đều được lập biên bản, lái xe cam kết không tiếp tục vi phạm.
Đâu là nguyên nhân?
Ông Phan Lê Hoan-Giám đốc Trung tâm Khai thác Sân bay TSN cho rằng, số lượng hãng taxi khai thác đón khách tại TSN, đầu xe hoạt động quá nhiều, rất khó quản lý. Bên cạnh đó, công tác quản lý đội ngũ lái xe taxi cũng có nhiều bất cập, thuộc phần trách nhiệm của các đơn vị kinh doanh taxi, khi để xảy ra tình trạng lái xe taxi vi phạm phổ biến về tư cách đạo đức, quy định như từ chối chạy gần, làm giá, chen ngang, sang khách, bán khách, nhưng sự ràng buộc về mặt luật pháp và quy định hành nghề không có, nên dẫn đến tình trạng lái xe thôi việc ở công ty này, nhưng lại sang công ty khác cũng hoạt động tại TSN.
Như vậy sự giáo dục, quản lý và xử lý không nghiêm, dẫn đến vi phạm còn phổ biến, kéo dài. Các đơn vị càng có nhiều đầu xe hoạt động thì vi phạm càng nhiều như Mai Linh, Vina sun. Sự ràng buộc về mặt pháp lý giữa các lái xe và đơn vị chủ quản còn lỏng lẻo và chưa rõ ràng. Việc quản lý đội ngũ lái xe của các công ty taxi hoạt động tại TSN còn chưa chặt chẽ, đồng bộ và gắn kết với nhau, cá biệt có một số nhân viên điều hành của các công ty taxi cũng móc nối, thông đồng với lái xe để tiêu cực.
Một số công ty taxi duy trì các nhóm tài xế chỉ hoạt động tại ga quốc tế dẫn đến việc lựa khách để phục vụ, hoặc các hiện tượng sang khách, bán khách. Vai trò điều phối và ràng buộc các thành viên của hiệp hội taxi với vấn đề này còn chưa thể hiện rõ ràng. Đối với một số vụ việc xảy ra cũng xuất phát từ lỗi của hành khách như không có thói quen xếp hàng hay chen ngang. Đi xe taxi có đồng hồ tính cước nhưng vẫn trả giá dẫn đến vi phạm của lái xe. Lựa chọn xe taxi để đi trong khi phương tiện đã xếp hàng lần lượt, dẫn đến sự không công bằng.
Cần sự phối hợp đồng bộ
Ông Trần Văn Thắng khẳng định, các biện pháp chấn chỉnh đều đã được áp dụng, nhưng tình trạng taxi “hành” khách vẫn phổ biến, vì vậy việc chấn chỉnh tình trạng taxi “hành” khách hiện nay rất cần sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan, đơn vị liên quan, đặc biệt phải có sự phối hợp thực hiện giữa các hãng taxi và Hiệp hội Taxi TPHCM.
Trên thực tế, đảm bảo trật tự trong hoạt động khai thác, vận chuyển hành khách bằng taxi cũng là một nội dung rất quan trọng của công tác đảm bảo ANTT công cộng, góp phần nâng cao chất lượng phục vụ hành khách văn minh, lịch sự. Vì vậy, để tiếp tục duy trì việc đảm bảo trật tự trong hoạt động taxi tại sân bay TSN, Trung tâm An ninh Hàng không TSN đề nghị rút bớt số lượng các công ty taxi khai thác tại TSN từ 11 hãng như hiện nay xuống còn 5 – 7 đơn vị.
Lãnh đạo Trung tâm An ninh Hàng không TSN cho rằng thực hiện được vấn đề này vừa tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý, nâng cao chất lượng dịch vụ taxi vừa khắc phục được tình trạng độc quyền trong hoạt động vận tải hành khách. Tuy nhiên, để thực hiện được vấn đề này, thời gian tới SAC sẽ phối hợp cùng các đơn vị xây dựng các tiêu chuẩn công khai, rõ ràng, nhất quán, phù hợp với năng lực hạ tầng tại cảng HK và nhu cầu vận chuyển hành khách, khả năng của đơn vị cung cấp dịch vụ để lựa chọn các công ty taxi được nhượng quyền khai thác.
Bên cạnh đó, căn cứ vào Nghị định 81/CP của Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 14-7-2010 về công tác đảm bảo an ninh trật tự tại Cảng hàng không, trên cơ sở quy chế phối hợp giữa Công an TPHCM, SAC sẽ chỉ đạo Trung tâm An ninh Hàng không TSN xây dựng kế hoạch phối hợp với các lực lượng công an Q.Tân Bình, Công an P.2, Cảnh sát 113 thường xuyên tiến hành tuần tra, kiểm soát khu vực công cộng tại sân bay TSN để làm tốt công tác phòng ngừa, phát hiện kịp thời, xử lý triệt để các vụ việc về ANTT trong đó các vi phạm vận chuyển hành khách bằng taxi, xử lý dứt điểm tình trạng xe ôm lấn chiếm lòng lề đường, cản trở giao thông, gây mất trật tự mỹ quan tại khu vực sân bay.
S.NÂU