– Con tôi 12 tháng tuổi, lúc sanh nặng 3.000g, hiện bé nặng 7kg, cao 75cm. Mỗi ngày bé ăn 3 chén cháo, uống 3 ly sữa, nhưng vẫn suy dinh dưỡng. Xin BS hướng dẫn cách chăm sóc cho bé lên cân? (Lê Thị Thanh, Q7).
BS. Huỳnh Phương: – Cháu đã bị suy dinh dưỡng độ 1 (cân nặng không đủ). Ăn giỏi nhưng không tăng cân thường là do pha sữa loãng hoặc nấu cháo loãng so với tháng tuổi và cân nặng của bé. Xin hướng dẫn lại để chị thực hiện cho tốt.
Lượng thực phẩm cần cho 3 chén cháo:
– Gạo: 1/3 lon sữa bò (75-80g).
– Thịt hoặc cá, tép nạc (sau khi đã bỏ xương, vỏ): 90g.
– Rau-củ: Ưu tiên sử dụng rau lá có màu xanh đậm, vì nhóm này chứa nhiều sinh tố và chống táo bón tốt.
– Dầu mè (hoặc dầu nành, dầu phộng, dầu hướng dương, dầu ô liu, mỡ nước…): Nếu bé chưa bao giờ được ăn, thì bắt đầu bằng 1/2 muỗng cà phê dầu (2,5g) cho mỗi chén cháo, sau đó tăng dần lên đến 2 muỗng cà phê dầu cho mỗi chén cháo.
– Sữa: Cần pha đúng theo hướng dẫn ngoài hộp; chỉ pha bằng nước ấm, không pha bằng nước cháo, nước rau, nước hầm xương. Với sữa, quan trọng là cho uống loại sữa bé thích và bé uống được nhiều (khoảng 600ml- 700ml là đủ). Một số loại sữa trong nước rất tốt, chị có thể cho bé dùng như: Nuti, NutiIQ, PediaPlus…
Các thức ăn khác như trái cây, yaourt, bánh flan, phô mai, bánh,... bé sẽ ăn sau bữa cháo hoặc sữa.
– Con tôi 11 tháng tuổi, chỉ nặng 7 kg, vậy cháu có bị suy dinh dưỡng không? Cháu ăn rất ít, mỗi bữa chỉ ăn khoảng 1 phần chén, lại ngủ ít. Làm sao để cháu ăn ngon, ngủ ngon? Hiện cháu bú sữa Nuti và ít bú mẹ, vậy có được không? (Lê Thị Thu, Thống Nhất, Đồng Nai).
BS. Huỳnh Phương: Bé 11 tháng tuổi mà nặng có 7kg là suy dinh dưỡng rồi. Nếu bé ăn mỗi lần chỉ được ít, có thể cho bé ăn nhiều bữa, các bữa ăn cách nhau ngắn lại để tổng số thức ăn bé ăn được nhiều lên. Hiện nay bé thích sữa Nuti nên ít thích bú mẹ cũng không ảnh hưởng gì, quan trọng là tổng số lượng sữa (kể cả sữa mẹ) bé bú được mỗi ngày nếu đủ là bé lớn khỏe.
Bé của chị 11 tháng tuổi, nên cho ăn mỗi ngày 2 chén cháo đầy, sữa Nuti 450 - 500ml vào ban ngày và bú mẹ ban đêm thì sẽ tăng cân tốt và bớt suy dinh dưỡng dần.
Vì bé ăn được ít, nên cháo cho bé ăn phải được nấu đủ dinh dưỡng, bảo đảm chất lượng. Nên nấu 2 chén cháo cho bé ăn mỗi ngày với những thực phẩm sau:
– Gạo: 50 - 60 gam (bằng 1/5 đến 1/4 lon sữa bò). Nếu nấu được 60 gam gạo bé sẽ tăng ký giỏi hơn, nhưng sợ chưa quen, chị có thể bắt đầu bằng 50 gam gạo, sau đó tăng dần khi bé đã quen để đạt 60 gam.
– Thịt hoặc cá, tép, cua, lươn... 60 gam (chỉ tính nạc). Có thể bằm thật nhuyễn để nấu cho bé dễ ăn. Không cần phải hầm xương vì trong nước hầm chất dinh dưỡng rất ít.
– Rau, củ, trái: 50 - 60 gam. Nên thay đổi mỗi ngày 1-2 loại để bé không ngán. Chú ý cho bé ăn cả xác rau, đừng chỉ cho ăn phần nước. Không nên hầm khoai tây, cà rốt, củ dền vì các thực phẩm này làm chén cháo trở nên quá đặc mà chất dinh dưỡng lại không nhiều.
– Dầu mỡ: 20 gam (bằng với 6 muỗng cà phê). Nên dùng dầu nành hoặc dầu mè tinh luyện. Có thể cho dầu vào chén cháo nóng, trộn đều lên rồi cho bé ăn. Nên mua các chai dầu nhỏ, loại 250 ml (một xị) mỗi chai, để bé ăn mau hết, bảo đảm vệ sinh hơn dùng chai lớn. Chai dầu phải được để ở nơi sạch sẽ và mát. Nếu không có dầu, chị có thể dùng mỡ. Lấy mỡ xào qua thịt, cá... rồi cho cả vào nồi nấu cháo .
Các bữa ăn của bé nên sắp xếp như sau:
– 7 giờ sáng: uống 120 ml sữa.
– 9 giờ sáng: ăn 2/3 chén cháo.
– 11g30: uống 120ml sữa hoặc ăn 1 hũ sữa chua.
– 13g30 (1g30 trưa): uống 120ml sữa.
– 15g30 (3 giờ rưỡi chiều):
ăn 2/3 chén cháo.
– 18g (6 giờ tối): uống 120ml sữa.
– 20g30 (8 giờ rưỡi tối): ăn 2/3 chén cháo.
– Đêm bú mẹ.
Đừng quên cho bé ra trạm y tế xã để được cân đo mỗi tháng, chủng ngừa bệnh đầy đủ và uống vitamin A.
