Lương hưu bằng… một nửa chuẩn nghèo

Hơn 7.000 cán bộ không chuyên trách ở TPHCM chỉ được đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc trên nền lương cơ sở 1.210.000 đồng. Với mức đóng đó thì dù có công tác hơn 30 năm, lương hưu của cán bộ không chuyên trách cũng chỉ bằng… nửa chuẩn nghèo của TP.
Lương hưu bằng… một nửa chuẩn nghèo

Hơn 7.000 cán bộ không chuyên trách ở TPHCM chỉ được đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc trên nền lương cơ sở 1.210.000 đồng. Với mức đóng đó thì dù có công tác hơn 30 năm, lương hưu của cán bộ không chuyên trách cũng chỉ bằng… nửa chuẩn nghèo của TP.

Không được hưởng ốm đau, thai sản…

Tại phường Tân Quý, quận Tân Phú, có 28 cán bộ không chuyên trách và nhiều người đang lo lắng từ năm 2016 không được hưởng chế độ BHXH ngắn hạn nữa. Bà Trần Kim Mai, công chức tài chính kế toán phường Tân Quý, cho biết trước đây cán bộ không chuyên trách sinh con được hưởng tiền thai sản từ BHXH với số tiền khoảng 9 triệu đồng (6 tháng tiền lương đóng BHXH) và thời gian nghỉ 6 tháng vẫn được tính thời gian tham gia BHXH. Nhưng những ai nghỉ sinh từ tháng 6-2016 thì không được hưởng chế độ thai sản nữa và thời gian nghỉ sinh không được tính là thời gian vẫn tham gia BHXH.

Chị P.T.V., một cán bộ không chuyên trách ở phường Tân Quý, bức xúc: “Nữ cán bộ công chức - viên chức khác nghỉ thai sản được lãnh cả 18 -19 triệu đồng/trường hợp. Cán bộ không chuyên trách chúng tôi trước đây nghỉ sinh đẻ cũng chỉ được 8 - 9 triệu đồng, giờ ngay cả khoản ít ỏi đó cũng không được nữa!”. “Phường đang tính hướng xem xét hỗ trợ chị em là cán bộ không chuyên trách nghỉ sinh con, hướng là sẽ thay cơ quan BHXH trả số tiền đó cho chị em (khoảng 9 triệu đồng/trường hợp). Số tiền đó dự kiến được lấy từ tiền khoán của cơ quan hàng năm và muốn chi được thì phải xin ý kiến tập thể, rất phức tạp. Không những thế, từ năm 2016, có chính sách thai sản với nam giới. Phường cũng rất đau đầu, chưa biết tính toán ra sao với trường hợp nam cán bộ không chuyên trách nghỉ chăm sóc vợ thai sản”, bà Trần Kim Mai cho hay.

Cán bộ không chuyên trách ở phường Tân Quý, quận Tân Phú tiếp dân giải quyết các chính sách xã hội

Ông Cao Văn Sang, Giám đốc BHXH TPHCM, cho biết Luật BHXH sửa đổi, bổ sung năm 2014 quy định từ ngày 1-1-2016, cán bộ không chuyên trách xã, phường, thị trấn được tham gia BHXH bắt buộc với mức đóng là 22% mức lương cơ sở để hưởng 2 chế độ hưu trí, tử tuất. Do đó, từ tháng 1-2016, cán bộ không chuyên trách xã, phường, thị trấn mặc dù tham gia BHXH bắt buộc nhưng sẽ không được hưởng chế độ ốm đau, thai sản, tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp. Riêng tại TPHCM, trước tháng 1-2016, do UBND TPHCM đã cho phép cán bộ không chuyên trách xã, phường được tham gia BHXH bắt buộc để hưởng đủ 5 chế độ (ốm đau, thai sản, tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp, hưu trí, tử tuất) nên những trường hợp phát sinh ốm đau, thai sản, tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp trước tháng 1-2016 vẫn được giải quyết. Với nữ nghỉ sinh con trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 6-2016 thì vẫn được giải quyết (vì đã đóng BHXH từ tháng 6-2015 đến tháng 12-2015), sau đó thì không.

Lương hưu bèo bọt

Tại TPHCM, tổng thu nhập mỗi tháng của cán bộ không chuyên trách tại phường, xã, thị trấn ở các mức 2,5 hoặc 2,8 hoặc 3,4 triệu đồng/tháng, tùy theo người đó có bằng trung cấp, cao đẳng hay đại học. Đặc điểm chung lương của cán bộ không chuyên trách lãnh theo hệ số, lần lượt là 1,86; 2,1 và cao nhất là 2,34 mức lương cơ sở (tùy theo bằng cấp) và không tăng 3 năm một lần như cán bộ công chức viên chức khác. Lương của họ chỉ được điều chỉnh khi cả nước điều chỉnh mức lương cơ sở.

Để đảm bảo bình đẳng một phần quyền lợi giữa cán bộ, công chức xã với người hoạt động không chuyên trách cấp xã, UBND TPHCM đã linh hoạt cho người hoạt động không chuyên trách cấp xã được ký hợp đồng lao động và được vận dụng tham gia BHXH, bảo hiểm y tế bắt buộc từ 2005 đến nay và đóng bảo hiểm thất nghiệp từ năm 2009 đến nay. Mới đây nhất, ngày 11-4, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thị Thu đã có chỉ đạo trong năm 2016, tiếp tục đóng BHXH bắt buộc cho cán bộ không chuyên trách xã, phường, thị trấn theo mức phụ cấp 1,86 như thời gian qua.

Tuy nhiên, việc linh hoạt này thường xuyên bị Bộ Nội vụ và BHXH Việt Nam “tuýt còi”. Theo Bộ Nội vụ, Luật Cán bộ công chức năm 2008 quy định cấp xã không có đối tượng là người làm việc theo chế độ hợp đồng lao động. Còn BHXH Việt Nam cho rằng TPHCM đóng BHXH để cán bộ không chuyên trách xã, phường, thị trấn được hưởng đủ 5 chế độ là không đúng với quy định của Luật BHXH. BHXH Việt Nam yêu cầu BHXH TPHCM thu BHXH bắt buộc đối với cán bộ không chuyên trách xã, phường, thị trấn theo đúng quy định của Luật BHXH (thu theo mức lương cơ sở 1.210.000 đồng để hưởng 2 chế độ hưu trí, tử tuất).

Giám đốc Sở Nội vụ TPHCM Trương Văn Lắm nhận xét, quy định như trên thì mức đóng BHXH rất thấp, sẽ không khuyến khích, thu hút được nguồn cán bộ có nguyện vọng công tác ở các chức danh không chuyên trách. Không chỉ ở chỗ họ không được hưởng 3 chế độ ngắn hạn (ốm đau, thai sản, tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp) mà quan trọng nhất, về lâu dài là lương hưu quá thấp. Với mức đóng 22% của 1.210.000 đồng, thấp hơn cả chuẩn nghèo của TPHCM (21 triệu đồng/người/năm, tương đương 1,75 triệu đồng/người/tháng), thì dù có làm hơn 30 năm, có được hưởng lương hưu ở mức tối đa là hơn 75% của mức lương cơ sở, tương lai số tiền lương hưu họ lãnh cũng rất bèo bọt, khoảng 900.000 đồng/tháng, chỉ bằng nửa mức chuẩn nghèo của TP.

Theo Sở Nội vụ TPHCM, TP có trên 7.000 cán bộ không chuyên trách đang làm việc tại 322 phường, xã, thị trấn. Cán bộ không chuyên trách làm các vị trí như: phụ trách kinh tế, tổ chức, thủ quỹ, bình đẳng giới, Phó Bí thư Đoàn, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ, Lao động thương binh và xã hội, Chủ tịch Hội Chữ thập đỏ, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp xã… Sở Nội vụ TPHCM nhận xét, khối lượng công việc của người hoạt động không chuyên trách cấp xã không khác biệt so với cán bộ công chức xã, phường, thị trấn.

ĐƯỜNG LOAN

Tin cùng chuyên mục