Ông Thái Ngọc sinh năm 1940 và tính đến Tết 2007 này, ông đã tròn 37 năm không hề chợp mắt. Nhiều hãng truyền hình nổi tiếng đã tìm đến trang trại của vợ chồng ông ở thung lũng Nà Trăng (Trung Phước, Quế Sơn, Quảng Nam), đặt máy camera theo dõi xem ông có... ngủ không. Khổ nỗi, máy quay phim, chụp ảnh tự động cứ vài ngày lại “đứng bánh” vì hết pin trong khi mắt ông Ngọc lúc nào cũng mở thao láo.
- “Cha em đó!”
Tôi biết con gái ông Ngọc trước khi biết ông. Rảnh, tôi thường ghé thăm nhà sách lớn nhất Đà Nẵng nằm bên bờ sông Hàn, nhờ vậy có dịp tán chuyện với mấy cô nhân viên xinh xắn. Một lần, tôi đang thao thao kể “ở vùng núi kia, có một người đàn ông cả đời không ngủ...”, bất chợt Mai - cô gái phía trong quầy - lên tiếng: “Cha em đó”.
Theo chỉ dẫn của Mai, tôi ngược sông Thu tìm đến chợ Trung Phước. Vừa tấp vào tiệm may để hỏi thăm đường, tôi muốn “té ngửa” khi cô thợ may bảo: “Cha em đó!”. Cô tên Cúc, là chị của Mai - 2 trong 6 người con của ông Ngọc. Các con ông mỗi người một nghề và đều đã tự lập. Sống cùng ông bà trong trang trại ở Nà Trăng chỉ có anh con trai 30 tuổi, tên Thái Thắng. Các con ông Ngọc đều lập gia đình muộn, ai cũng quý mến và rất hiếu hạnh với người cha không bao giờ thèm… ngủ của mình. Theo lời người dân Trung Phước, bất cứ ai, dù tình cờ hay cố ý, hỏi về ông Thái Ngọc đều nghe các con ông trả lời hãnh diện: “Cha em đó!”.
- Mất ngủ từ thuở đôi mươi
Nghe vợ báo có khách, ông Ngọc đang trầm mình ngoài suối liền ở trần, chân đất chạy về nhà. Có 2 điều khiến tôi ngạc nhiên về người đàn ông vừa gặp, đó là màu da và đôi mắt. Da ông Ngọc đen nhưng là màu đen rất hiếm gặp của đồng hun, bóng nhẫy trên những cơ bắp săn cứng đã khô quắt do tuổi già. Suốt buổi trò chuyện, tôi không hề thấy ông chớp mắt.
Trước mặt tôi là người đàn ông có đôi mắt sáng, sâu, đen và hồn nhiên hơn bình thường. Đã 67 tuổi đời, có 1 cháu ngoại nhưng trong đôi mắt người đàn ông “không thể nào ngủ được”, tôi thấy nét tinh nghịch hồn nhiên của một đứa trẻ: không hề có chút ưu tư hay mỏi mệt già nua. Theo lời ông Ngọc, chứng không thèm… ngủ của ông bắt đầu lúc ông 20 tuổi và biết vụng trộm “chuyện ấy” với một cô gái hái dâu. Cảm giác lâng lâng lúc bên cô gái cứ thường trực trong đầu khiến ông không thể nào ngủ được!
Năm 22 tuổi, ông Ngọc được cha mẹ cưới vợ - một cô gái đẹp nổi tiếng trong vùng. Chứng mất ngủ vẫn đeo đẳng ông, đến năm 30 tuổi (1970) thì ông mất ngủ hẳn. Không ngủ được, ông thắp đèn làm quần quật suốt đêm: từ cuốc đất, làm cỏ, bóc đậu đến nấu rượu, thái chuối cho heo ăn... Khi nào nghe tiếng bà nhằn, bảo đừng làm nữa thì ông mới lụi cụi đi nằm.
Thời trẻ cũng thế, bây giờ già rồi cũng thế. “Uống rượu mong cho ngủ cũng không ngủ được! Sợ bà ấy buồn, tôi cũng vào giường nhưng cố nằm im, sợ bà ấy mất ngủ, tội!” - ông Ngọc hóm hỉnh rồi quay sang cười yêu với vợ. Vợ ông, bà Nguyễn Thị Bảy, thua ông 6 tuổi. Nhìn 2 ông bà cùng chụm đầu thổi lửa lò nấu rượu, tôi mới thấy, dường như trong họ vẫn là những nét tinh nghịch của đôi tình nhân trẻ, nơi thung lũng gió mát trăng thanh đẹp như tranh vẽ ở thượng nguồn sông Thu.
- Có bệnh chi mô mà chữa!
Ngôi nhà của vợ chồng ông Ngọc nằm chênh vênh trên ngọn đồi ngun ngút gió dưới chân núi Rạ. Gió nhiều đến độ cây ăn trái trong trang trại của ông khô quắt và ngả rạt về một phía. Gió đã vậy, nắng còn khủng khiếp hơn, cứ như rang trong đáy chảo. Nắng gió nghiệt ngã đã “cướp mất” nửa thành quả lao động của người 37 năm không ngủ.
Làm việc cả ngày lẫn đêm suốt 37 năm trời để tạo nên trang trại, ruộng vườn, ao cá nhưng gia sản của ông Ngọc cũng chẳng khá gì mấy so với những nông dân lam lũ vùng quê Trung Phước. Đất bạc màu và toàn đá nên 5 sào ruộng của ông mỗi năm chỉ thu hoạch được một ít lúa. “Chuyện chi tiêu chợ búa của gia đình, ông trông cậy vào lò nấu rượu, mỗi ngày cho 5 lít, bán được 25.000đ.
Tằn tiện là thế nhưng người đàn ông không ngủ đã từ chối hàng ngàn USD của các hãng truyền hình nước ngoài khi muốn độc quyền ghi hình ảnh sinh hoạt của ông với lý do đơn giản: “không thích”. Tôi chìa máy ghi âm, ông Ngọc nheo mắt: “Tui ước mần răng có vài triệu đồng mua cái máy bơm về tưới cho nó đã!”. Ông cũng từ chối sự bão lãnh của đoàn làm phim Thái Lan, khi được mời sang nước bạn chữa bệnh vì theo ông “không ngủ được có bệnh chi mô mà chữa”. Từ hồi trai trẻ đến giờ, ông Ngọc cũng chưa lần nào đến bệnh viện để hỏi “làm răng tui không ngủ được”.
Về chuyện hàng chục năm trời không thèm… ngủ của ông Ngọc, bác sĩ Nguyễn Gia Thiều, Giám đốc Bệnh viện tâm thần Quảng Nam nhìn nhận “rất hy hữu nhưng hoàn toàn không có gì nguy hiểm”. Theo bác sĩ Thiều, hiện tượng không ngủ kéo dài nhiều năm, phần lớn là do hệ thần kinh trong não bị xáo trộn, chứ không có chấn động, ức chế tâm sinh lý hay tác động của môi trường xã hội. 37 năm trời không ngủ chẳng ảnh hưởng gì đến cuộc sống bình dị của người đàn ông này. Ở tuổi gần 70, ông Ngọc vẫn ngày 2 gánh củi cả trăm cân từ rừng về đốt lò nấu rượu.
Dương Thanh Tùng
