Cân rác tính tiền: Thúc đẩy phân loại rác tại nguồn

- PHÓNG VIÊN: Thưa ông, mức tính phí dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý rác theo Quyết định 67 có gì thay đổi so với quy định trước đây?

- Ông NGUYỄN TOÀN THẮNG: Trước đây, tại Quyết định số 38/2018 của UBND TPHCM đã ban hành mức giá dịch vụ thu gom rác thải áp dụng theo khối lượng phát sinh (đồng/kg). Hiện nay, Quyết định 67 cũng ban hành theo khối lượng phát sinh (đồng/kg). Như vậy, việc xác định giá dịch vụ thu gom rác theo khối lượng không phải là phương thức mới. Theo đó, TPHCM đã có hơn 5 năm để áp dụng và triển khai phương thức này. Việc thống kê xác định khối lượng rác phát sinh bình quân của hộ gia đình khi triển khai phân loại rác tại nguồn, hoặc của chủ nguồn thải được thực hiện trên cơ sở có sự thống nhất giữa người dân, chính quyền địa phương và đơn vị thu gom, đảm bảo minh bạch và hợp lý.

- Thành phố chưa triển khai phân loại rác tại nguồn thì việc tính mức giá dịch vụ thu gom như thế nào?

- Tại Quyết định số 67 đã có hướng dẫn cụ thể việc xác định khối lượng rác để tính giá dịch vụ. Đối với hộ gia đình, khi chưa thực hiện phân loại rác, giá thu gom, vận chuyển rác 1 hộ gia đình phải trả đã được tính toán và quy đổi dựa trên khối lượng rác phát sinh bình quân đầu người theo quy chuẩn và bình quân nhân khẩu của một hộ gia đình theo báo cáo thống kê hiện hành. Do đó, hộ gia đình sẽ trả cùng một mức giá dịch vụ thu gom, vận chuyển rác theo khu vực mà không cần phải xác định khối lượng rác.

Cụ thể, tại TP Thủ Đức và các quận là 84.000 đồng/hộ/tháng; các huyện Hóc Môn, Nhà Bè, Cần Giờ là 80.000 đồng/hộ/tháng; huyện Củ Chi, Bình Chánh là 76.000 đồng/hộ/tháng (chưa bao gồm thuế VAT).

Khi thành phố triển khai chương trình phân loại rác tại nguồn theo Luật Bảo vệ Môi trường năm 2020, chính quyền địa phương sẽ tổ chức thống kê, xác định lại khối lượng rác phát sinh bình quân (không bao gồm rác tái chế và nguy hại) để tính tiền rác của hộ gia đình theo mức giá đã bao gồm dịch vụ thu gom, vận chuyển. Theo đó, giá cao nhất ở TP Thủ Đức và các quận là 666,04 đồng/kg, thấp nhất ở khu vực các huyện Bình Chánh và Củ Chi là 599,98 đồng/kg.

Đối với chủ nguồn thải (các cơ quan, tổ chức, cơ sở sản xuất - kinh doanh, khu công nghiệp, cụm công nghiệp), chính quyền địa phương sẽ phối hợp đơn vị thu gom và chủ nguồn thải tổ chức thống kê, xác định khối lượng rác phát sinh bình quân để xác định mức giá theo khối lượng. Theo quy định sẽ có nhiều phương pháp để thống kê, xác định khối lượng. Chính quyền địa phương có thể thống nhất sử dụng các loại túi, thùng để lưu chứa làm cơ sở quy đổi và xác định khối lượng sau phân loại.

- Xin ông cho biết lộ trình thực hiện phân loại rác tại nguồn trong thời gian tới?

- Thời gian qua, Sở NN-MT đã phối hợp UBND TP Thủ Đức và các quận huyện, sở ngành xây dựng Dự thảo Đề án phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn trên địa bàn thành phố (Đề án).

Theo dự thảo Đề án, thành phố dự kiến triển khai phân loại chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) thành 3 nhóm (chất thải rắn có khả năng tái sử dụng, tái chế; chất thải thực phẩm; chất thải rắn sinh hoạt khác) theo lộ trình phù hợp với hạ tầng kỹ thuật bảo vệ môi trường, công nghệ xử lý chất thải theo hướng dẫn của Bộ NN-MT. Trong năm nay, các địa phương sẽ rà soát khối lượng chất thải thực phẩm phát sinh tại địa phương và thực hiện phân loại; từng bước đánh giá hiệu quả thực tế triển khai để đúc kết kinh nghiệm, nhân rộng triển khai cho các nhóm còn lại trên địa bàn.

- Phân loại rác tại nguồn, chuyển đổi công nghệ xử lý sang đốt phát điện là hai giải pháp nhằm giảm thiểu CTRSH gây ô nhiễm. Thời gian qua, TPHCM đã xây dựng mạng lưới xử lý CTRSH như thế nào?

- Khối lượng CTRSH phát sinh trên địa bàn thành phố hiện nay khoảng 9.800-10.500 tấn/ngày, được thu gom, vận chuyển về các nhà máy xử lý chất thải đang hoạt động trong 2 khu liên hợp xử lý chất thải rắn của thành phố gồm Khu xử lý Tây Bắc (huyện Củ Chi) và Khu xử lý Đa Phước (huyện Bình Chánh). Nhằm hướng đến thực hiện chỉ tiêu xử lý rác thải sinh hoạt bằng công nghệ mới hiện đại và tái chế đạt 100% đến năm 2030, Sở NN-MT, Sở Tài chính đã phối hợp các sở ngành liên quan tham mưu tổ chức thực hiện 2 nhóm giải pháp. Thứ nhất, kêu gọi nhà đầu tư thực hiện dự án xử lý CTRSH mới theo phương thức đối tác công - tư (PPP) với công suất xử lý 2.000 tấn/ngày tại Khu liên hợp Tây Bắc, huyện Củ Chi. Thứ hai, đang tập trung tiến hành chuyển đổi công nghệ xử lý của các đơn vị xử lý CTRSH hiện hữu trên địa bàn thành phố.