Chuyển đổi kép: Hàng Việt nâng chuẩn cạnh tranh

Sự chuyển biến mạnh mẽ của doanh nghiệp Việt

Theo nhiều khảo sát hành vi mua sắm tại TPHCM, nhóm khách hàng trẻ và trung niên đang dịch chuyển mạnh sang các tiêu chí xanh và trách nhiệm. Họ sẵn sàng chi thêm nếu sản phẩm có truy xuất nguồn gốc rõ ràng, bao bì thân thiện hoặc chứng nhận giảm phát thải. Song song đó, hành vi tiêu dùng từ mua sắm online đến thanh toán không tiền mặt đang định hình lại toàn bộ thị trường.

Điều này buộc doanh nghiệp Việt phải thay đổi. Không thể chỉ dựa vào khẩu hiệu “hàng Việt chất lượng cao”, họ phải chứng minh bằng quy trình sản xuất sạch, dịch vụ minh bạch và cách tiếp cận thông minh. Theo đó, trong 5 năm trở lại đây, nhiều doanh nghiệp đã chủ động đầu tư công nghệ, tự động hóa, số hóa quản trị và tái cấu trúc chuỗi cung ứng theo hướng thân thiện môi trường, tiết kiệm năng lượng. “Các doanh nghiệp đã tích cực đổi mới máy móc thiết bị, đổi mới quản trị điều hành, nhanh chóng ứng dụng công nghệ tiên tiến thông minh, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, nâng cao năng suất lao động… để nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng thị trường và tối ưu hóa quy trình sản xuất”, ông Nguyễn Ngọc Hòa, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TPHCM (HUBA), đánh giá. Từ thực tế đó, HUBA lựa chọn chủ đề “Sản phẩm xanh - Dịch vụ số - Giải pháp thông minh” cho cuộc bình chọn Sản phẩm, Dịch vụ tiêu biểu TPHCM 2025 như một thông điệp khuyến khích doanh nghiệp phát triển công nghệ, đổi mới sản xuất sạch và thúc đẩy kinh tế tuần hoàn.

Sau 3 tháng phát động, cuộc bình chọn đã ghi nhận 109 sản phẩm và 56 dịch vụ từ 105 doanh nghiệp được công nhận là sản phẩm - dịch vụ tiêu biểu TPHCM 2025. Theo thống kê của HUBA, tổng doanh thu của nhóm này trong năm 2024 và nửa đầu 2025 đạt hơn 32 triệu tỷ đồng, lợi nhuận gần 1,4 triệu tỷ đồng; đáng chú ý, phần lớn đã áp dụng mô hình sản xuất xanh, số hóa và tuần hoàn.

Đây được xem là bước ngoặt tư duy của doanh nghiệp Việt bởi sau giai đoạn chạy theo sản lượng, nhiều đơn vị đã chọn đầu tư vào chất lượng, công nghệ và giá trị bền vững. Đó là cách tồn tại trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt, là nền tảng để thương hiệu Việt đứng vững bằng năng lực tự đổi mới của chính mình.

Khi bán lẻ xanh trở thành chiến lược thương hiệu Việt

Trong bức tranh chuyển đổi đó, có thể thấy rõ những doanh nghiệp nội địa đã không chỉ thích ứng, mà còn dẫn dắt. Trong lĩnh vực bán lẻ, Saigon Co.op là ví dụ. Từ triết lý kinh doanh gắn với phục vụ xã hội, Saigon Co.op đã từng bước định hình mô hình bán lẻ xanh - số - nhân văn, gắn kết giữa nhà sản xuất trong nước và người tiêu dùng Việt. Hơn 36 năm phát triển, đơn vị không chỉ xây dựng mạng lưới hơn 800 điểm bán trên cả nước mà còn xanh hóa siêu thị, giảm nhựa, phát triển hàng nhãn riêng thân thiện môi trường và gắn kết nhà sản xuất nội địa.

Ông Võ Hoàng Anh, Giám đốc Phát triển hàng nhãn riêng Saigon Co.op, chia sẻ, chúng tôi luôn bắt đầu từ việc hiểu khách hàng. Người tiêu dùng giờ quan tâm không chỉ giá rẻ mà còn an toàn, nguồn gốc và tác động xã hội. Vì vậy, Saigon Co.op đặt ra yêu cầu cho nhà cung cấp: sản phẩm phải đạt chuẩn xanh, có truy xuất rõ ràng và bao bì thân thiện. Việc hàng nhãn riêng Saigon Co.op được HUBA vinh danh là Sản phẩm tiêu biểu TPHCM 2025 là sự ghi nhận cho nỗ lực đổi mới và phát triển hàng Việt chất lượng cao. Nhưng quan trọng hơn, đó là một chiến lược dài hạn, nơi bán lẻ không chỉ là khâu phân phối, mà trở thành động lực kiến tạo chuỗi giá trị Việt. “Chúng tôi xác định tăng thêm sự lựa chọn cho khách hàng và mọi hoạt động đều bắt đầu từ việc hiểu nhu cầu của họ. Từ đó, Saigon Co.op thiết kế sản phẩm mới, hợp tác với nhà sản xuất phù hợp, cùng phát triển những mặt hàng đáp ứng đúng thị hiếu, chất lượng và giá thành. Cách làm này giúp người tiêu dùng được hưởng lợi, trong khi doanh nghiệp sản xuất có thể tập trung vào nghiên cứu và phát triển sản phẩm”, ông Hoàng Anh cho biết.

Không chỉ cải tiến sản phẩm, Saigon Co.op còn liên kết với các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong nước, giúp họ tập trung vào sản xuất, trong khi hệ thống bán lẻ đảm nhiệm phân phối, quảng bá và kiểm soát chất lượng. Cụ thể, Saigon Co.op chọn hợp tác với những doanh nghiệp Việt năng động nhưng chưa có điều kiện phát triển thương hiệu mạnh. Qua đó, nhà bán lẻ này đặt hàng trực tiếp, đảm bảo đầu ra ổn định, hỗ trợ thiết kế, bao bì, logistics và thậm chí mở đường xuất khẩu cho doanh nghiệp sản xuất thông qua mạng lưới đối tác quốc tế của Saigon Co.op.

Khi cùng nhau tối ưu hóa năng lực sản xuất, doanh nghiệp trong nước có thể tăng sản lượng, còn người tiêu dùng thì được hưởng mức giá tốt và chất lượng ổn định. Cách làm này tạo nên một mô hình cộng sinh: nhà sản xuất nội địa có động lực đầu tư dài hạn, còn Saigon Co.op củng cố chuỗi cung ứng xanh, minh bạch và nội địa hóa. Đó chính là chiến lược chuyển đổi kép: vừa số hóa vừa xanh hóa, giúp hàng Việt nâng cao năng lực cạnh tranh, không chỉ ở thị trường trong nước mà còn hướng ra quốc tế.