Làn sóng tăng giá âm thầm
Nếu như đầu năm, thị trường tiêu dùng khá ổn định nhờ chính sách bình ổn giá và các chương trình kích cầu, thì sang quý 3-2025, làn sóng tăng giá đang âm thầm lan rộng ở nhiều nhóm hàng thiết yếu.
Tại TPHCM, theo báo cáo từ Chi cục Thống kê thành phố, chỉ riêng tháng 9-2025, nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,33%. Trong đó, lương thực tăng 0,17%, đáng chú ý là giá gạo tăng 0,35%, bột mì và ngũ cốc tăng 0,07%; thịt gia súc tăng 0,58%, thịt chế biến tăng 0,62%, thủy sản tươi sống tăng 0,41%, rau tươi và chế biến tăng 1,02%. Cùng lúc, nhóm ăn uống ngoài gia đình cũng tăng 0,52% - phản ánh trực tiếp áp lực chi phí đang đè lên khối dịch vụ ăn uống.
Thực tế từ khảo sát trong lĩnh vực F&B (thực phẩm và đồ uống) vừa được Công ty iPOS.vn công bố cũng cho thấy, có tới 45% doanh nghiệp F&B đã điều chỉnh giá bán trong 6 tháng đầu năm 2025 - đây là tỷ lệ hiếm thấy trong lĩnh vực vốn nhạy cảm với biến động giá.
Mức tăng được các doanh nghiệp điều chỉnh phổ biến từ 5% đến hơn 10%. Nguyên nhân chính được 35,4% doanh nghiệp chỉ ra là do giá nguyên liệu như cà phê, bột mì, sữa cũng như các loại gia vị nhập khẩu đều tăng. Ngoài ra, 20% chịu áp lực chi phí nhân sự, 21% bị ảnh hưởng bởi chính sách thuế, hóa đơn điện tử, quy định hộ kinh doanh và 13,7% gặp khó với giá thuê mặt bằng.
Việc các doanh nghiệp điều chỉnh tăng giá đã và đang tạo sức ép chi phí tăng lên trong từng bữa ăn, ly cà phê, đơn hàng siêu thị. Theo khảo sát NTD năm 2025 do PwC Việt Nam thực hiện, có tới 47% NTD Việt xếp giá cả là yếu tố hàng đầu khi mua thực phẩm. Sự chuyển dịch này phản ánh những cân nhắc hàng ngày giữa chi phí, dinh dưỡng và tính bền vững. Để đối phó, NTD tìm kiếm các lựa chọn tiết kiệm hơn khi có 59% chọn thực phẩm giá rẻ nhập khẩu thay vì sản phẩm nội địa. Tuy nhiên, sự cân bằng giữa chi phí và giá trị vẫn được duy trì, khi 41% NTD vẫn sẵn sàng trả thêm tiền cho thực phẩm sản xuất tại địa phương.
Xu hướng này đặt ra thách thức và cơ hội kép cho doanh nghiệp Việt. Theo ông Nguyễn Lương Hiền, lãnh đạo dịch vụ tiêu dùng và bán lẻ tại PwC Việt Nam, các doanh nghiệp cần tối ưu giá trị so với chi phí và định hình lại tuyên bố giá trị, cung cấp sản phẩm hợp túi tiền và đảm bảo sức khỏe, tiện lợi và có tính bền vững.
Giữ giá bằng sức mạnh cộng đồng
Trước những biến động của giá hàng hóa, nhiều doanh nghiệp bán lẻ cho biết đang nỗ lực nhiều giải pháp để giảm bớt áp lực tăng giá. Đơn cử nhà bán lẻ Saigon Co.op thay vì đẩy gánh nặng sang NTD, đơn vị này chủ động chia sẻ áp lực, tìm cách ổn định giá để duy trì sức mua.
Theo đại diện Saigon Co.op, việc giữ giá không chỉ dựa vào năng lực thương lượng với nhà cung cấp mà còn là kết quả của chuỗi giải pháp đồng bộ, từ tối ưu logistics, tiết giảm chi phí vận hành đến mở rộng hợp tác sản xuất trong nước. “Mỗi đợt biến động giá là một lần chúng tôi rà soát lại toàn bộ chuỗi cung ứng. Thay vì chờ giá nguyên liệu hạ, Saigon Co.op chủ động đàm phán lại hợp đồng, phối hợp nhà sản xuất tăng hiệu suất để không phải chuyển toàn bộ chi phí tăng lên vai người mua”, đại diện đơn vị chia sẻ.
Minh chứng rõ nét là từ đầu năm tới nay, hệ thống Co.opmart, Co.opXtra và Co.op Food của nhà bán lẻ này vẫn giữ ổn định giá bán cho hàng chục ngàn mặt hàng thiết yếu, đặc biệt là nhóm thực phẩm tươi sống, gia vị, gạo, mì ăn liền, sữa và hàng tiêu dùng nhanh. Riêng nhóm hàng bình ổn vẫn giữ giá thấp hơn thị trường từ 5-10%, giúp NTD an tâm trong bối cảnh chi phí sinh hoạt leo thang.
Đặc biệt, để bảo đảm giá ổn định, Saigon Co.op tăng tỷ trọng hàng nhãn riêng - là nhóm sản phẩm được phát triển cùng nhà sản xuất trong nước, giúp kiểm soát chặt đầu vào và biên lợi nhuận. Những sản phẩm Co.op Select, Co.op Happy hay Co.op Finest được thiết kế dựa trên 3 trụ cột “an toàn - chất lượng - tiết kiệm”, cùng năm giá trị khác biệt: Thân thiện môi trường - Tốt cho sức khỏe - Tiện ích hiện đại - Giữ trọn vị ngon Việt - Gắn kết cộng đồng.
Ở góc nhìn rộng hơn, ông Nguyễn Ngọc Thắng, Phó Tổng giám đốc Saigon Co.op, nhấn mạnh, ổn định giá thị trường luôn là ưu tiên số một của hệ thống. “Chúng tôi tự hào là đơn vị tiên phong thực hiện bình ổn thị trường của TPHCM nhiều năm qua. Tiêu chí đặt ra của Saigon Co.op là ổn định giá, thậm chí chấp nhận giảm lợi nhuận để cùng nhà sản xuất giữ thị trường ổn định. Như trong những đợt bão lũ ở miền Bắc, miền Trung gần đây, chúng tôi đã chuẩn bị nguồn hàng đầy đủ, đồng thời giảm giá hàng thiết yếu để bà con không bị ảnh hưởng. Chúng tôi xác định, khi thị trường biến động thì giá càng phải ổn định, và đó là cách Saigon Co.op chia sẻ với cộng đồng”, ông Nguyễn Ngọc Thắng khẳng định.
Có thể thấy, chính mô hình liên kết chia sẻ lợi ích này giúp Saigon Co.op duy trì giá ổn định trong thời gian dài mà không đánh đổi chất lượng. Doanh nghiệp sản xuất có đầu ra chắc chắn, nhà bán lẻ giảm rủi ro tồn kho, còn NTD được hưởng giá hợp lý - một tam giác cân bằng hiếm hoi giữa lợi nhuận, giá trị và niềm tin.
Ông Võ Trần Ngọc, Giám đốc kinh doanh Saigon Co.op, cho biết, Saigon Co.op sẽ tiếp tục cam kết giữ ổn định giá đến hết năm 2025, để người dân yên tâm mua sắm. Để làm được điều đó, đơn vị đã làm việc chặt chẽ với nhà cung cấp, chuẩn bị kỹ lưỡng từ khâu sản xuất đến dự trữ. Những mặt hàng cố gắng giữ giá là hàng Việt và thực phẩm thiết yếu, bởi đây là nhóm tác động trực tiếp đến chi tiêu của các hộ gia đình.
