Mấy năm trở lại đây, bên cạnh cái tên làng đào Nhật Tân (Hà Nội) quen thuộc, dân chơi đào Tết cũng biết đến một làng đào khác tại La Cả, xã Dương Nội (thành phố Hà Đông, tỉnh Hà Tây). Đào La Cả đã mang đến giá trị tinh thần cũng như kinh tế không nhỏ, làm thay đổi bộ mặt nông thôn nơi đây.
“Cầm chắc” thất bại!
Chúng tôi về La Cả đúng vào ngày thời tiết đang ấm dần sau hai tuần giá rét, nhiệt độ ban ngày chuyển từ 14oC lên 23oC. Trời bắt đầu có nắng, khuôn mặt người dân đang cau lại vì hoa trong vườn đã lác đác nở. Đặc biệt, có cây đào thế nở bung như “chiều ba mươi Tết”.
Cách đây khoảng mười năm, La Cả được biết đến là làng thuần nông, canh tác một năm hai vụ lúa, một vụ màu, thuộc huyện Hoài Đức, tỉnh Hà Tây. Khi tốc độ đô thị hóa diễn ra từng ngày ở làng hoa Nhật Tân dẫn đến diện tích trồng đào thu hẹp lại, cùng với đời sống kinh tế của dân thành thị ngày càng khá giả, đào Nhật Tân dần không đáp ứng đủ nhu cầu của “dân chơi” Hà thành. Với lợi thế cách Hà Nội chỉ hơn 10km, diện tích đất trồng đào rộng hơn một trăm héc ta, đào La Cả đã có cơ hội tốt tiến ra thị trường, góp phần thay đổi cuộc sống vốn vất vả, lam lũ của người nông dân.
Mặc dù vậy, thời tiết mỗi năm một khác, lúc nghịch, lúc thuận khiến người dân lo lắng vì cả năm đầu tư, chăm sóc vất vả nhưng rất dễ đứng trước nguy cơ thất bát. Chúng tôi đến thăm vườn đào thế của anh Trần Mạnh. Nhà anh có khoảng 2 chục gốc đào thế nở hoa rất đẹp. Chúng tôi chỉ vào một gốc đào ở góc vườn, anh Mạnh nói: “Cây đó tôi vừa bán cho khách ở Hà Nội vào mua với giá 3 triệu đồng đấy, còn hai cây bên cạnh giá 4 triệu đồng. Vẫn còn hơn chục cây nữa không bán được vì năm nay rét muộn quá nên hoa nở gần hết, vụ này tôi cầm chắc thất bại rồi”.
Được biết, năm ngoái anh Mạnh đã bán được một cây đắt nhất làng là 12,5 triệu đồng. Nghe nói, dân buôn đào mang về Nhật Tân bày bán với giá gần 18 triệu đồng. Tôi nhẩm tính, nếu thời tiết thuận thì hai chục gốc đào của nhà anh Mạnh phải bán được gần 60 triệu đồng, chứ không phải chỉ có 7 triệu đồng. Anh Tuấn, chủ một vườn đào cành bên cạnh, nói thêm: “Đào đã nở không có cách gì hãm lại được, nếu bây giờ tác động vào rễ thì nó nở nhanh hơn. 7 triệu đồng không đủ chi phí chăm bón đâu, cứ nắng như hôm nay thì nhà tôi cũng căng lắm”.
Chúng tôi quan sát quanh làng thấy đào thế ở La Cả không nhiều - do thời gian trồng đào đại trà chưa lâu nên La Cả ít đào thế hơn Nhật Tân, chủ yếu là đào cành, loại bích đào trồng thành từng ruộng rộng hàng mẫu vuông. Khác với đào cây, đào cành - đang hé nụ - tuy giá trị kinh tế thấp nhưng xem ra có vẻ an toàn hơn. Theo anh Tuấn, năm ngoái thời tiết ấm nóng bất thường nên nhiều người bị thất thu vì ngắt lá sớm, năm nay rút kinh nghiệm, dân chưa vội vàng mà ngồi đợi. “Tôi theo dõi thời tiết biết trong vòng tuần này sẽ ấm hơn, nhưng từ ngày 13-1 trở đi trời sẽ trở lạnh. Nếu đúng vậy thì tốt quá, đào sẽ nở đúng dịp Tết đấy”.
Nỗi lo… quy hoạch!
Chúng tôi quay ra cánh đồng bên kia đường - vẫn thuộc làng La Cả, gặp vợ chồng anh Nguyễn Văn Hải đang chăm chú ghép từng gốc đào để làm giống. Nhà anh có 5 sào ruộng, trước kia chủ yếu trồng lúa, 5 năm gần đây thấy bà con đua nhau trồng đào, anh cũng trồng theo. “Nhà tôi trồng ba sào bích đào, mỗi sào trồng được 170 gốc, mua cây giống giá 7.000đ/cây, mất 1.190 ngàn đồng. Nếu thời tiết thuận bán được 50 ngàn đồng/cành, thu được 8,5 triệu đồng/sào, phân bón không tốn nhiều tiền, nước thì lấy từ hệ thống thủy lợi của HTX, lãi cũng được 5 triệu đồng/sào, như vậy là tốt hơn trồng lúa nhiều. Năm nay, tôi định trồng cả hai sào còn lại”, anh cho biết.
Theo anh Hải, dân La Cả hiện nay đã chuyển hơn 90% diện tích trồng lúa sang trồng đào vì nó mang lại giá trị kinh tế cao, ngoài ra còn có thể trồng rau dưới các luống đào, vừa bón phân, tưới nước cho rau lẫn đào nên cây rất xanh tốt. Vợ anh Hải, chỉ tay về phía Tây Bắc cánh đồng, tâm sự: “Các anh thấy đấy, từ đây về đến khu đô thị mới Mỹ Đình chỉ có 15 phút chạy xe, làng tôi giờ được nhập vào thành phố Hà Đông rồi. Như vậy, trước sau cũng bị đô thị hóa như Nhật Tân thôi, nghe nói tỉnh sẽ làm một con đường đi ngang qua cánh đồng này. Bây giờ phải tranh thủ trồng đào, nếu mất đất thì lấy gì mà sống”.
Nhìn vào khuôn mặt đầy âu lo của những người nông dân La Cả, chúng tôi hiểu với tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế mạnh mẽ như hiện nay và Hà Đông dần trở thành thành phố vệ tinh cho thủ đô thì chỉ 5-10 năm sau, cánh đồng trồng bích đào rộng bát ngát này sẽ biến thành khu đô thị mới như Mỹ Đình, Văn Quán, An Khánh. Và như thế, diện tích đào ngày càng bị thu hẹp. Nông dân làng đào La Cả đón tết trong tâm trạng… hồi hộp với thời tiết và quy hoạch….
ĐĂNG MINH
