Nhân Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21-6, NXB Tổng hợp TP liên kết cùng Công ty VHTT First News giới thiệu ra mắt tác phẩm Làm báo - Mực mài nước mắt của nhà giáo, nhà báo Lê Khắc Hoan.
Nhà giáo, nhà báo Lê Khắc Hoan sinh năm 1937; từ năm 1954 đến nay liên tục làm việc trong ngành giáo dục với nhiều cương vị khác nhau và làm tại nhiều cơ quan báo chí. Hiện ông đang là Phó Tổng biên tập Tạp chí Giáo dục và Xã hội. Ông là tác giả của tác phẩm Mái trường thân yêu, một trong những tác phẩm viết về giáo dục nổi tiếng nhất ở Việt Nam với hàng triệu bản in đã được xuất bản.
Tuy có nhan đề khá giống một tác phẩm hồi ký, tuy nhiên như tự nhận của chính tác giả, tác phẩm được viết theo dạng ký sự phi hư cấu, có một cốt truyện nhất quán, tuyến nhân vật cụ thể, khắc họa chân dung các nhân vật điển hình nhà báo, nhà giáo tiêu biểu, tái hiện lịch sử nửa thế kỷ báo chí giáo dục. Cũng theo tác giả, đây là một loại hình văn học báo chí khác biệt, lần đầu xuất hiện tại Việt Nam. Ngoài ra, do chủ yếu tập trung viết về nghề giáo nên tác phẩm có tựa “mực mài” và trong đó chiếm đa số vẫn là những trăn trở, tâm tư về ngành giáo dục nên tác giả lấy hình ảnh nước mắt làm điểm nhấn.
Do được xây dựng theo hình thức tiểu thuyết nên tác phẩm có những nhân vật cụ thể như nhân vật chính có tên là Văn Trí nhưng theo chính tác giả, Văn Trí chính là Lê Khắc Hoan, tuy hai mà một. Cách đổi tên nhưng vẫn không che giấu tên nguyên gốc này giúp người viết giữ cho tác phẩm mình trách nhiệm của một nhà báo với các chi tiết, sự kiện, đánh giá cá nhân nhưng đồng thời cũng bằng cách đổi tên giúp bút pháp thể hiện được sự tung tẩy, linh hoạt, vừa có chất tự truyện lại vừa có màu sắc tiểu thuyết nhất là khi tác giả miêu tả những ký ức, suy tư của nhân vật dưới góc nhìn “hắn”.
Đây là một dạng pha trộn tư liệu và tiểu thuyết nên tác phẩm vừa là các sự kiện chân thật lại vừa có những cảm xúc của các nhân vật. Tác phẩm tái hiện các câu chuyện trong đời làm báo với đủ các yếu tố bi, hài… Đó có thể là chuyện một nhà báo yêu cầu đăng bài báo dài 8 trang của mình vào một tờ báo cũng chỉ có 8 trang; chuyện một anh lính trẻ gầy gò hay đến tòa soạn Báo Người giáo viên nhân dân, trao đổi, bình thơ đầy tâm đắc. Anh lính trẻ đó là nhà thơ Hữu Thỉnh, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam sau này. Cũng có những câu chuyện vui của một thời khó khăn, phóng viên lên miền núi lấy tư liệu viết báo tranh thủ mang muối lên để cải thiện thu nhập, đêm mưa để bảo vệ muối các nhà báo phải đội mưa che muối.
Với hơn 60 năm làm báo, làm nhà giáo, tác giả Lê Khắc Hoan đã khắc họa cả một hành trình của báo chí cách mạng Việt Nam, từ những thời kỳ chiến tranh, khó khăn, đến thời mở cửa, làm báo trong thời kỳ kinh tế thị trường với đầy những chi tiết, sự kiện mà tác giả là nhân chứng trực tiếp.
Tác phẩm không được bán trực tiếp tại các nhà sách mà sẽ do nhà phát hành sách trực tuyến Tiki phát hành qua mạng.
XUÂN THÂN
