Lý giải thực tế này, các cơ sở chăn nuôi cho rằng, dù các đơn vị đã bán giá heo hơi xuất chuồng là 70.000 đồng như cam kết với các cơ quan chức năng, nhưng khi qua các khâu thương lái trung gian, vận chuyển, lò mổ và đến tay tiểu thương thì giá heo bị đẩy lên rất cao.
Ở góc độ người tiêu dùng, việc giá thịt heo xẻ bị đẩy lên cao khi đi qua khâu thương lái trung gian là do các cơ quan chức năng chưa làm tốt vai trò quản lý của mình, vẫn còn lỗ hổng trong kiểm soát giá tạo cơ hội để thương lái trung gian thổi giá heo hơi, gây thiệt hại cho người dân. Hiện Bộ Công thương đã đề xuất Chính phủ đưa mặt hàng thịt heo vào danh mục các mặt hàng bình ổn giá trên thị trường, nhưng cho đến nay vẫn chỉ là đề xuất.
Trước tình hình trên, Tổng cục Quản lý thị trường đã có Công văn số 785/TCQLTT-CNV về việc tăng cường kiểm ra, xử lý vi phạm về đầu cơ, găm hàng, định giá bất hợp lý đối với mặt hàng thịt heo. Theo đó, các đơn vị liên quan đã được chỉ đạo tăng cường quản lý nắm bắt tình hình thị trường, diễn biến cung - cầu, giá bán của mặt hàng thịt heo. Mặt khác, phối hợp địa phương kiểm tra, kiểm soát các cơ sở chăn nuôi, giết mổ, cơ sở kinh doanh, đầu mối bán buôn, bán lẻ, các chợ, siêu thị, trung tâm thương mại... nhằm ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm về niêm yết giá, đầu cơ, găm hàng, định giá mua, giá bán bất hợp lý.
Song song đó, Bộ NN-PTNT đẩy mạnh triển khai hàng loạt các giải pháp tăng nhập khẩu thịt heo. Bộ cũng đã xác định có 24 quốc gia được phép xuất khẩu thịt và sản phẩm thịt gia súc, gia cầm vào Việt Nam. Tính từ đầu năm đến nay, Việt Nam đã nhập khẩu hơn 46.402 tấn thịt heo và sản phẩm thịt heo, tăng hơn 300% so với cùng kỳ năm 2019. Theo đó, nhập khẩu từ Canada chiếm 25%, Đức trên 19%, Ba Lan 14%, Brazil 9,5%, Hoa Kỳ 8,39%, Tây Ban Nha 6,72%, Nga 4%... Bộ Tài chính cũng đang xem xét chính sách giảm thuế nhập khẩu thịt heo. Trong đó, có chính sách giảm, miễn thuế cho các doanh nghiệp nhập khẩu thịt heo từ Hoa Kỳ.
Về lâu dài, Bộ NN-PTNT cũng phối hợp với các địa phương hỗ trợ cơ sở chăn nuôi, hộ gia đình đẩy mạnh tăng đàn heo kết hợp phòng ngừa dịch bệnh. Đồng thời, đề nghị doanh nghiệp chăn nuôi lớn tăng cường việc nhân giống, cung cấp đủ cho người chăn nuôi. Tính đến hết quý 1-2020, tốc độ tái đàn heo đạt 6,3%. Dự báo thời gian tới, tốc độ tăng đàn sẽ rất nhanh, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người dân và kéo giảm giá thành thịt heo trên thị trường.
Mua thịt heo tại siêu thị. Ảnh: CAO THĂNG