NXB Trẻ vừa công bố hàng loạt hoạt động chào mừng sự kiện 30 năm ngày thành lập (24-3-1981). Trong đó, một sự kiện gây bất ngờ là lần đầu tiên một NXB trong nước công bố chương trình xuất bản sách kỹ thuật số (e-book). Đây được xem sẽ là bước ngoặt mới của thị trường e-book Việt Nam vốn đã có thời gian tồn tại gần 10 năm.
Bắt đầu khởi sắc
Có thể nói, e-book xuất hiện tại Việt Nam gần như song song với sự xuất hiện của internet, ban đầu e-book khá đơn giản, chỉ có thể đọc được trên máy tính.
Trải qua hơn 10 năm, cùng với sự tiến bộ vượt bậc của công nghệ, e-book cũng có sự phát triển đáng kể. Trên thế giới, nhiều tác phẩm nổi tiếng khi xuất bản, song song với ấn bản giấy còn có cả ấn bản điện tử mà điển hình là cuốn sách Biểu tượng thất truyền của nhà văn Mỹ Dan Brown. Tại Việt Nam, nhiều tác phẩm văn học xuất hiện đầu tiên dưới dạng e-book, sau khi nhận được phản hồi tích cực của bạn đọc, được các NXB săn đón mới xuất hiện dưới dạng sách giấy.
Tuy nhiên, ở trong nước, e-book vẫn mang tính tự phát và lại bị xem như là một phương tiện vi phạm bản quyền, không khác sách lậu. Trong bối cảnh đó, việc NXB Trẻ công bố sẽ hợp tác với Viettel, Công ty CP CNTT Tinh Vân, Công ty CP truyền thông di động Việt Thông Minh để khai thác e-book được xem là một sự khởi sắc cho thị trường e-book trong nước, đưa e-book từ dòng chảy thầm lặng nổi lên mặt sóng.
E-book 1.000 đồng
Ưu điểm dễ thấy nhất của e-book là tính tiện dụng cả trong khâu phát hành, xuất bản và sử dụng. Ngay trong buổi họp báo công bố việc liên kết thực hiện sách số, ông Nguyễn Minh Nhựt, Giám đốc NXB Trẻ cho biết: “Đối với một NXB, bản thảo chính là nguồn sống quan trọng nhất. Tuy nhiên, nhiều bản thảo tác phẩm đã không thể thành sách do vướng phải những trở ngại về vốn. Với việc khai thác kênh xuất bản e-book, các bản thảo sẽ có cơ hội đến tay bạn đọc sớm và nhiều hơn”.
Không chỉ thuận lợi cho tác phẩm mới, việc NXB Trẻ chính thức khai thác e-book còn hỗ trợ cho cả những tác phẩm đã thành danh.
Đơn cử như trong trường hợp nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, người được cho là có nhiều e-book trên mạng nhất trong khi cho đến nay nhà văn vẫn chưa ký hợp đồng nhượng quyền làm e-book bất cứ tác phẩm nào. Các bản e-book tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh trên mạng đều là do bạn đọc hâm mộ tự thực hiện, thậm chí ngay cả tác phẩm mới nhất Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh cũng chỉ hơn 1 tuần sau khi xuất bản, đã có bản e-book trên mạng.
Việc này không chỉ vi phạm bản quyền mà còn làm giảm uy tín tác giả khi các bản e-book tự làm không ổn định, có bản làm tốt nhưng không ít bản cẩu thả, câu văn khi thừa khi thiếu. Thậm chí có trường hợp do lấy từ sách cũ bị mất trang nên bản e-book cũng bỏ luôn vài trang.
Chính vì thế, khi biết NXB Trẻ khai thác e-book, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh đã bày tỏ: “Ít nhất, việc NXB Trẻ khai thác thị trường e-book cũng sẽ đem đến cho các e-book một tư cách pháp nhân, chống lại những e-book vi phạm tác quyền. Đồng thời cung cấp cho bạn đọc những bản e-book đúng nhất, tốt nhất”.
Cũng theo nhà văn, việc khai thác thị trường e-book là việc trước sau gì các NXB trong nước cũng phải làm, các NXB nước ngoài hiện đều coi e-book là một phần tất yếu trong hợp đồng với tác giả.
Tuy nhiên, việc khai thác e-book trong nước bị coi là một hình thức kinh doanh mạo hiểm. Nhiều ý kiến cho rằng ngay cả với sách được in qua nhà in, bán tại các hiệu sách rõ ràng và cụ thể như vậy mà còn tràn ngập sách lậu thì e-book phổ biến qua mạng khó lòng tránh khỏi việc bị làm lậu.
Trả lời vấn đề này, ông Nguyễn Minh Nhựt nêu giải pháp: “Chúng tôi chống sách lậu bằng cạnh tranh. NXB sẽ bán mỗi bản e-book với giá cực rẻ, chỉ 5.000 đến 10.000 đồng/bản, thậm chí có thể sẽ bán chỉ 1.000 đồng/bản. Với mức giá đó, sẽ chẳng có ai quan tâm đến e-book lậu nữa”.
TƯỜNG VY
