20 năm quan hệ hợp tác Việt Nam và các nhà tài trợ: Quản lý hiệu quả nguồn vốn ODA

Sáng 17-10, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và hơn 300 đại biểu đại diện cho các bộ, ngành, địa phương, các vị đại sứ, đại diện nhiều tổ chức quốc tế đã tham dự lễ kỷ niệm 20 năm hợp tác phát triển giữa Việt Nam và các nhà tài trợ.
20 năm quan hệ hợp tác Việt Nam và các nhà tài trợ: Quản lý hiệu quả nguồn vốn ODA

Sáng 17-10, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và hơn 300 đại biểu đại diện cho các bộ, ngành, địa phương, các vị đại sứ, đại diện nhiều tổ chức quốc tế đã tham dự lễ kỷ niệm 20 năm hợp tác phát triển giữa Việt Nam và các nhà tài trợ.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phát biểu tại buổi lễ.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phát biểu tại buổi lễ.

Mở rộng sự tham gia của các chủ thể công và tư

Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã đánh giá cao và bày tỏ lời cảm ơn chân thành đến chính phủ các nước tài trợ, các định chế tài chính quốc tế, các tổ chức quốc tế và phi chính phủ nước ngoài đã dành cho Việt Nam sự ủng hộ mạnh mẽ và hỗ trợ ODA to lớn.

Thủ tướng tin tưởng thời gian tới Việt Nam sẽ tiếp tục nhận được sự hợp tác quý báu này; đồng thời cam kết, Việt Nam cũng sẽ tích cực đóng góp phần mình để hỗ trợ các quốc gia, các đối tác trong cộng đồng quốc tế cùng phát triển, cùng thịnh vượng. “Đối với chúng tôi, sự hỗ trợ của các bạn không chỉ là những đồng vốn quý báu lúc Việt Nam còn nghèo, những hỗ trợ kỹ thuật, tư vấn chính sách phát triển khi Việt Nam còn rất khó khăn trong chuyển đổi nền kinh tế mà còn mang đậm tình hữu nghị, tính nhân văn, tinh thần cộng đồng tương trợ lẫn nhau...”, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nói.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, trong quá trình thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2011 - 2020, Chính phủ Việt Nam chủ trương trước hết phát huy tối đa nội lực, mở rộng sự tham gia của các chủ thể công và tư cho phát triển, đồng thời thực hiện chính sách chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng và toàn diện để tranh thủ các nguồn lực từ bên ngoài. Trong đó, nguồn lực ODA luôn giữ vai trò quan trọng để hỗ trợ thực hiện các ưu tiên phát triển, các đột phá chiến lược, bao gồm: các chương trình mục tiêu quốc gia, các chương trình và dự án về phát triển hạ tầng cơ sở, xây dựng chính sách và phát triển thể chế, tăng cường năng lực, chăm sóc sức khỏe cho người dân, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu và tăng trưởng xanh...

Tổng nguồn vốn ODA giải ngân đạt 37,59 tỷ USD

Theo Bộ Kế hoạch - Đầu tư, cách đây 20 năm, ngày 8-11-1993, hội nghị bàn tròn về ODA dành cho Việt Nam đã được tổ chức tại Paris, Pháp. Sự kiện quan trọng này chính thức đánh dấu sự mở đầu mối quan hệ hợp tác phát triển giữa Việt Nam trên đường đổi mới với cộng đồng các nhà tài trợ quốc tế.

Từ đó đến nay, các nhà tài trợ quốc tế đã cam kết hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) cho Việt Nam lên tới 80 tỷ USD trong giai đoạn 1993 - 2012. Tổng vốn ODA ký kết trong các điều ước quốc tế cụ thể từ năm 1993 đến 2012 đạt trên 58,4 tỷ USD, chiếm 71,69% tổng vốn ODA cam kết, trong đó vốn vay ưu đãi đạt 51,6 tỷ USD, vốn ODA không hoàn lại đạt 6,8 tỷ USD. Tổng nguồn vốn ODA giải ngân đạt 37,59 tỷ USD. Mặc dù nguồn vốn ODA chỉ chiếm khoảng 4% GDP; song lại chiếm tỷ trọng đáng kể trong tổng nguồn đầu tư từ ngân sách nhà nước (bình quân chiếm khoảng 15% - 17%). Nhật Bản là nhà tài trợ song phương lớn nhất cho Việt Nam trong giai đoạn 1993 - 2012 với khoảng 19,81 tỷ USD. Pháp đứng thứ hai với 3,91 tỷ USD. Hàn Quốc đứng thứ ba với 2,33 tỷ USD. Trong khi đó, WB đứng đầu nhóm 6 ngân hàng với khoảng 20,1 tỷ USD. Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đứng thứ hai với 14,23 tỷ USD vốn ODA cam kết.

Ưu tiên tăng trưởng xanh

Phát biểu tại buổi lễ, bà Victoria Kwa Kwa, Giám đốc Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam, nhận định: Xu thế nguồn vốn ODA giảm dần và vốn vay kém ưu đãi tăng lên là nét đặc trưng của sự thay đổi trong chính sách viện trợ. Để bù đắp cho sự sụt giảm viện trợ không hoàn lại cần thiết phải có chính sách đa dạng hóa nguồn vốn đầu tư theo hướng xã hội hóa, nhất là có chính sách thỏa đáng thu hút đầu tư từ khu vực tư nhân trong và ngoài nước, huy động sự tham gia và đóng góp của các tổ chức xã hội nhân dân và các tổ chức phi chính phủ trong và ngoài nước cho sự phát triển y tế, giáo dục và đào tạo...

Bà Victoria Kwa Kwa cũng cho biết thêm, chiến lược tăng trưởng xanh và ứng phó biến đổi khí hậu sẽ là những ưu tiên đối với các nhà tài trợ trong thời gian tới và khuyến nghị Chính phủ Việt Nam chú trọng những lĩnh vực này. “Tuy nhiên, hiện tại Việt Nam vẫn còn khoảng 13 tỷ USD vốn ODA đã cam kết nhưng chưa giải ngân. Dòng chảy ODA sẽ tiếp tục mạnh mẽ trong 3 - 4 năm nữa, tạo cho Việt Nam khoảng thời gian cần thiết để chuyển đổi thành công sang một mô hình khác không phải ODA truyền thống”, bà Victoria Kwa Kwa phân tích.

  • Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB):

ADB sẽ giúp Việt Nam ứng phó với những quan ngại về môi trường và biến đổi khí hậu để đảm bảo phát triển bền vững và hỗ trợ người nghèo, trao quyền cho phụ nữ. ADB cũng sẽ đóng góp vào việc tăng cường năng lực phục hồi của Việt Nam trước những tác động tiêu cực từ bên ngoài và vượt qua những thách thức xuyên biên giới thông qua việc cung cấp những hàng hóa công của khu vực và những lợi ích của sự kết nối tốt hơn. Quản trị quốc gia tốt và phát triển năng lực cũng là những lĩnh vực chủ chốt đối với sự hợp tác của ADB trong tầm nhìn đến năm 2020 và những năm tiếp theo.

  • JICA (Nhật Bản):

Việt Nam đã đạt được tăng trưởng cao và giảm nghèo nhanh nhất trên thế giới do sử dụng có hiệu quả vốn ODA. Việt Nam cũng là một trong những nước đi tiên phong trong việc phối hợp viện trợ giữa các nhà tài trợ. Tuy nhiên, còn nhiều thách thức cả đối với hấp thụ viện trợ, cũng như đối thoại chính sách với các nhà tài trợ, nhất là trong bối cảnh Việt Nam đã trở thành nước thu nhập trung bình.

Trong dịp kỷ niệm 20 năm ODA, Chính phủ đã kịp thời ban hành Nghị định 38/2013/NĐ-CP về quản lý và sử dụng ODA và vốn vay ưu đãi khác của các nhà tài trợ vào tháng 4-2013 thay thế Nghị định 131/2006-NĐ-CP và cũng từ năm nay, hội nghị Nhóm tư vấn (CG) chuyển đổi thành Diễn đàn Quan hệ đối tác phát triển Việt Nam (VDPF). Chúng tôi hy vọng hai động lực này sẽ làm cho hợp tác phát triển đạt hiệu suất, hiệu quả và bền vững hơn.

BẢO VÂN

Tin cùng chuyên mục