Theo Bộ Công an, tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp, khó lường. Trên tuyến biên giới Tây Bắc và Bắc miền Trung, các lực lượng chức năng thường xuyên phát hiện các đường dây vận chuyển ma túy vào nội địa với số lượng lớn. Đáng chú ý là tình trạng vận chuyển ma túy tổng hợp từ Lào về Việt Nam đang gia tăng nhanh chóng, gấp 4,6 lần so với cùng kỳ năm 2015. Tình hình mua bán, vận chuyển ma túy tổng hợp dạng đá tiếp tục tăng. Tại Hà Nội, số vụ ma túy tổng hợp bị bắt giữ chiếm 55,8% tổng số vụ. Tình trạng mua bán một số chất hướng thần có mức độ nguy hại cao với các tên gọi như “cỏ mỹ”, “nước vui”, “tem giấy”, “bùa lưỡi”… gia tăng ở nhiều địa phương. Gần đây nhất, ngày 22-12, tại phường Tây Mỗ, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội, đã bắt đối tượng Thạch Văn Hào (60 tuổi), thu trên 10kg ma túy đá cùng nhiều tang vật, phương tiện để sản xuất ma túy.
Như một hệ quả tất yếu, khi tình hình tội phạm ma túy vẫn diễn biến phức tạp thì số người nghiện ma túy cũng tăng. Hiện cả nước có 210.751 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý, tăng 10.617 người so với năm 2015. Trong khi đó, 3 năm 2014 - 2016, cả nước chỉ tổ chức cai nghiện cho 66.552 lượt học viên.
Đặc biệt hơn, theo ý kiến của nhiều địa phương, công tác cai nghiện thời gian qua chưa được quan tâm đúng mức, chưa quán triệt tinh thần coi nghiện ma túy là một loại bệnh, từ đó cung cấp dịch vụ chữa bệnh. Do đó, nhiều cơ sở cai nghiện có cơ sở vật chất xuống cấp, quá tải. Và hệ lụy là một số vụ việc học viên trốn trại cai nghiện liên tiếp xảy ra gây hoang mang cho người dân đã diễn ra trong thời gian qua ở một số địa phương khu vực Đông Nam bộ.
Một khó khăn hiện nay trong công tác cai nghiện được chỉ ra tại hội nghị toàn quốc về phòng chống ma túy và cai nghiện ma túy do Thủ tướng Chính phủ chủ trì tổ chức ngày 23-12 là: Để xác định tình trạng nghiện thì người nghiện ma túy phải lưu lại cơ sở y tế để theo dõi hội chứng cai nghiện trong 3 ngày đối với nghiện ma túy nhóm opiat và 5 ngày đối với người nghiện ma túy tổng hợp. Nhưng hiện nay chưa có cơ sở pháp lý để giữ người quá 24 giờ để theo dõi, chẩn đoán. Việc quản lý người nghiện, người sử dụng ma túy tổng hợp, đặc biệt đối tượng sử dụng ma túy tổng hợp có biểu hiện “ngáo đá” (loạn thần, hoang tưởng) chưa có giải pháp hiệu quả… Như vậy có thể thấy, tội phạm ma túy thì phức tạp, công tác cai nghiện còn nhiều bất cập khiến trật tự trị an luôn đứng trước những tiềm ẩn phức tạp, bởi thực tế, vấn nạn ma túy luôn là tác nhân làm gia tăng tội phạm.
Đặc biệt, người dân đang rất lo lắng trước tình hình phức tạp của tệ nạn ma túy, nhất là việc một số dạng ma túy mới xuất hiện ở Việt Nam, gây hậu quả khôn lường. Trong khi đó, có tình trạng một số địa phương sao lãng với công tác phòng chống ma túy và cai nghiện ma túy. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, nếu không chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ, liên tục thì sẽ lan ra rất nhanh.
Thủ tướng yêu cầu, với ma túy, phải thực hiện được mục tiêu “3 giảm”: giảm cung, giảm cầu, giảm tác hại. Điều đó đòi hỏi phải quyết liệt trong kiểm soát các chất ma túy và tiền chất ma túy, đẩy nhanh việc nghiên cứu, triển khai ứng dụng các phương pháp điều trị những rối loạn do sử dụng, nghiện ma túy tổng hợp để kiểm soát “ngáo đá”, gây hậu quả xấu cho xã hội. Tăng cường điều trị methadone trong cộng đồng, trong trại giam. Mở rộng cai nghiện tại cộng đồng bằng các loại thuốc của Việt Nam đã sản xuất được và đã được cấp phép như thuốc cedemex. Xử nghiêm những tội phạm ma túy. Danh sách đối tượng “ngáo đá” phải được các địa phương kiểm soát, không để nguy hiểm cho người dân…
Tội phạm ma túy và tệ nạn ma túy là một vấn đề bức xúc của xã hội, gây hậu quả nghiêm trọng, nên đòi hỏi cả hệ thống chính trị, gia đình, cộng đồng và toàn xã hội phải tiếp tục kiên quyết đấu tranh, phòng chống và đẩy lùi, góp phần bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội, để đem lại hạnh phúc, chất lượng giống nòi.
LÂM NGUYÊN
