Bài 3: Cơ hội hồi sinh

“Đại phẫu” ngành đường sắt - Yêu cầu bức thiết!

“Thị phần vận tải đường sắt liên tục sụt giảm, chỉ chiếm dưới 1% trong thị phần vận tải cả nước. Nếu không có hành động quyết liệt để ngăn chặn sự sụt giảm, từng bước lấy lại thị phần thì rất có thể trong tương lai không xa, vận tải đường sắt sẽ không còn cần thiết với nhu cầu phát triển của xã hội nữa”, đó là nhận định của ông Vũ Tá Tùng, tân Tổng Giám đốc Tổng Công ty ĐSVN, người đang trăn trở với từng bước đi ban đầu của quá trình tái cơ cấu.

Từng bước cải thiện

Ông Vũ Tá Tùng cho biết, 6 tháng đầu năm 2014, công tác tái cơ cấu đã được thực hiện nghiêm túc. Kết quả là khối vận tải đã được sắp xếp lại từ 4 còn 2 công ty và đã cho thấy hiệu quả trong sản xuất kinh doanh. Tổng công ty đã cổ phần hóa 2 công ty In Đường sắt và In Đường sắt Sài Gòn. Hoàn thành và trình Bộ GTVT phương án thoái vốn tại 13 công ty cổ phần có vốn góp của Tổng Công ty ĐSVN và sẽ thực hiện bán cổ phần tại các công ty này sau khi được Bộ GTVT chấp thuận, dự kiến trong tháng 7-2014. Hiện tổng công ty đã thực hiện chiến lược giá bán linh hoạt theo giá thị trường, ban hành sớm và bán vé trước nhiều ngày. Tất cả phương án bán vé tàu Thống Nhất, khu đoạn đều được phân bổ lên hệ thống bán vé điện toán. Tổng công ty cũng triển khai sâu rộng phong trào “4 xin - 4 luôn” (xin chào, xin lỗi, xin cảm ơn, xin phép - luôn mỉm cười, luôn nhẹ nhàng, luôn thấu hiểu, luôn giúp đỡ) để nâng cao chất lượng dịch vụ, cải thiện hình ảnh ngành đường sắt trong con mắt người dân. Ngoài ra, Tổng Công ty ĐSVN cũng đang chỉ đạo nghiên cứu xây dựng phần mềm theo dõi hành trình tàu. Hành khách có thể truy cập internet để biết hành trình từng đoàn tàu, từ đó chủ động ra ga. Sắp tới, các đoàn tàu cũng sẽ được cung cấp dịch vụ wifi. Đặc biệt, tổng công ty sẽ nghiên cứu xây dựng lại cơ cấu giá cước để  trên các đoàn tàu sẽ có hạng vé rẻ hơn ô tô, phục vụ rộng rãi hơn mọi đối tượng khách hàng.

Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng yêu cầu Tổng Công ty ĐSVN trong 6 tháng cuối năm phải khẩn trương xây dựng phương án xã hội hóa đầu tư các ga đồng thời nâng cao quản trị doanh nghiệp, rà soát lại toàn bộ định mức, đơn giá, tiêu chuẩn cho phù hợp, khẩn trương thực hiện dự án hệ thống bán vé điện tử và hoàn thành vào tháng 9-2014. Đặc biệt, cần tìm mọi cách để nâng cao năng lực vận tải hàng hóa, nâng cao năng lực bốc xếp và vận tải khách, kiểm soát tải trọng ngay tại ga. Như vậy, có thể nói, ngành đường sắt đang rất nỗ lực để thay đổi và không thể không nhận thấy đang có một luồng sinh khí mới được thổi vào “lô cốt” đường sắt cũ kỹ và đầy o bế này.

Tốc độ “đoàn tàu” còn chậm

Mặc dù đang chuyển biến và được hành khách ghi nhận bước đầu nhưng theo đánh giá của lãnh đạo Bộ GTVT, đó chỉ là những dấu hiệu bên ngoài. Kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm vẫn cho thấy hiệu quả kinh tế của ngành còn ở mức rất thấp, chứng tỏ tác động của quá trình tái cơ cấu chưa rõ nét. Nói về kết quả tái cơ cấu của ngành đường sắt, Bộ trưởng Bộ GTVT cho rằng, đến thời điểm này, tổng công ty vẫn chưa xây dựng được kế hoạch cổ phần hóa 2 công ty vận tải; chưa rà soát lại các đơn vị cần thoái vốn; việc thực hiện vẫn còn lúng túng; tổ chức điều hành còn chậm; hệ thống hành chính còn nặng nề... Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông, người được bộ trưởng giao trực tiếp phụ trách ngành đường sắt cũng nhận định, việc sắp xếp, tái cơ cấu các đơn vị thành viên, cơ quan tham mưu của Tổng Công ty ĐSVN hiện mới chỉ mang tính cơ học, cần có sự thay đổi, chuyển hướng sâu rộng về chất, theo hướng thoát ly dần chức năng quản lý nhà nước, gia tăng chất kinh doanh cho tổng công ty.

Quá sốt ruột với mục tiêu tái cơ cấu ngành đường sắt, mới đây Bộ trưởng Đinh La Thăng đã yêu cầu lãnh đạo và các cơ quan tham mưu thuộc bộ phải vào cuộc quyết liệt hơn nữa, tăng cường làm việc với tổng công ty. Cụ thể, bộ trưởng sẽ trực tiếp làm việc với ban lãnh đạo tổng công ty mỗi tháng một lần; Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông trực tiếp làm việc với lãnh đạo tổng công ty mỗi tuần một lần. Về mặt nhân sự, sau khi để ông Vũ Tá Tùng thay thế vị trí ông Nguyễn Đạt Tường, Bộ GTVT cũng bật đèn xanh để thay thế khoảng 20 vị trí điều hành tại Tổng Công ty ĐSVN. Ông Tùng cho biết, hiện đang rà soát lại nhân sự trong toàn tổng công ty để có sự thay đổi hợp lý, có tính đột phá trong công tác điều hành của quá trình tái cơ cấu doanh nghiệp. Với quyết tâm đó, ngành ĐSVN đang thực sự hướng tới những mục tiêu lớn của Chiến lược phát triển ngành ĐSVN đến 2020 và tầm nhìn 2050, theo đó đến năm 2020, đường sắt có thể đáp ứng tối thiểu 1% - 2% nhu cầu về hành khách và 1% - 3% nhu cầu về hàng hóa (gấp 2 - 4 lần so với hiện tại), đáp ứng được 10% - 15% nhu cầu về vận chuyển hành khách đô thị tại Hà Nội - TPHCM.

MINH DUY

---

Giải tỏa xong hành lang an toàn giao thông đường sắt vào năm 2020

(SGGP).– Bộ GTVT vừa cho biết, mục tiêu đến năm 2020 sẽ giải phóng được hệ thống hành lang an toàn giao thông (ATGT) đường bộ, đường sắt và cắm được toàn bộ mốc giới hạn ATGT.

Theo đó, trong giai đoạn từ 2014 - 2017, ngành đường sắt sẽ cắm mốc giới hạn hành lang an toàn đường sắt trên tất cả các tuyến và bàn giao cho các địa phương quản lý. Bên cạnh đó, sẽ triển khai thực hiện nâng cấp, cải tạo, sửa chữa 291 đường ngang vi phạm điều lệ đường ngang; thực hiện xây dựng, hệ thống đường gom và hàng rào cách ly để đóng toàn bộ các lối đi dân sinh mở trái phép trên các tuyến đường sắt quốc gia… Tiếp theo đó, trong giai đoạn 2018 - 2020 sẽ thực hiện công tác đền bù giải tỏa hành lang ATGT, triển khai dự án xây dựng 42/78 cầu còn lại trên quốc lộ vượt đường sắt quốc gia và xây dựng 317 km hàng rào bảo vệ hành lang ATGT đường sắt.

Để đạt được mục tiêu trên, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng yêu cầu từ nay đến năm 2016 ngành đường sắt tập trung vào vấn đề cắm mốc, tuyên truyền phổ biến, bàn giao cột mốc cho các địa phương, đồng thời căn cứ vào kế hoạch hàng năm, căn cứ từng dự án cụ thể để trình vốn đầu tư.

BÍCH QUYÊN

- Bài 2: “Phương thuốc” nào cho ngành đường sắt?