“Xin lỗi cho tôi hỏi thủ tục hợp thức hóa nhà”, ông H. cầm xấp hồ sơ tiến đến quầy số 4 bộ phận tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả Văn phòng UBND quận Gò Vấp TPHCM hỏi. Nữ nhân viên (không đeo bảng tên) trong quầy chỉ tay về phía cửa nói với ông H.: “Chú ra bàn bên ngoài, gần chỗ photocopy có người hướng dẫn cách làm hồ sơ”. Một phụ nữ dáng thấp nhỏ thấy ông H. từ trong bước ra đon đả hỏi: “Chú làm giấy tờ nhà hả, đã có bản vẽ chưa?”. “Chưa có gì. Giờ phải làm sao?”, ông H. hỏi. Người phụ nữ đưa tấm danh thiếp đề tên Công ty TNHH Đ.N., chuyên đo vẽ, thiết kế nhà đất, rồi nói với ông H.: “Chú liên hệ địa chỉ này để ký hợp đồng đo vẽ, sau đó quay lại đây nộp hồ sơ”…
Một trường hợp khác, ông Đ. đến bộ phận kho hàng của Chi cục Hải quan Sân bay Tân Sơn Nhất làm thủ tục nhận kiện hàng do người nhà từ Úc gửi về. Ngay tại cổng số 46 Hậu Giang (phường 3, quận Tân Bình), một người tự giới thiệu là nhân viên đội kho hàng hướng dẫn ông lấy phiếu thứ tự và dẫn vào khu vực hải quan. Chi phí cho “dịch vụ” này, ông Đ. nói đã mất 500.000 đồng. Vào đến bộ phận tiếp nhận hồ sơ hải quan lại có một người đàn ông cũng tự nhận là nhân viên kho hàng, đưa ông Đ. một tấm danh thiếp giới thiệu Công ty TNHH H.C., chuyên nhận ủy thác giao nhận hàng hóa, rồi nói: “Đây, anh gọi điện cho người này để ký hợp đồng nhận hàng cho nhanh, chứ nhiều thủ tục lắm, không lấy ra ngay được đâu”…
Người dân quận Bình Tân làm thủ tục hành chính (Ảnh minh họa)
Đó là 2 trong rất nhiều trường hợp người dân đi làm các thủ tục hành chính tại các cơ quan hành chính, thay vì trực tiếp đi làm thì được giới thiệu đến các công ty dịch vụ với chi phí từ 2 triệu đến cả chục triệu đồng (tùy hồ sơ). Ngay như thủ tục khai thuế thu nhập cá nhân, tại chi cục thuế một số quận huyện, nhân viên thuế đều giới thiệu địa chỉ các đơn vị đại lý thuế để nơi đây hướng dẫn người dân thực hiện thủ tục khai thuế với chi phí từ 500.000 đến 2 triệu đồng/hồ sơ. Và phổ biến nhất hiện nay là thủ tục đo vẽ nhà đất làm giấy chứng nhận nhà đất, theo nhiều người dân phản ánh, nếu bản vẽ không do đơn vị đo vẽ mà các nhân viên tiếp nhận hồ sơ giới thiệu thì bao giờ cũng trục trặc không chuyện này thì chuyện khác và kéo dài có khi cả mấy tháng trời chưa xong. Thế nhưng, ngược lại thì rất nhanh, hồ sơ không bị trễ hẹn và chi phí cao hơn 20% - 30%.
Theo báo cáo của Thanh tra TPHCM, tình trạng cán bộ, công chức thực thi công vụ ở các cơ quan hành chính vòi vĩnh, gây khó người dân đi làm thủ tục hành chính đã giảm đáng kể trong những năm qua. Thế nhưng, tình trạng doanh nghiệp sân sau, “cò” thủ tục hành chính móc ngoặc với cán bộ, công chức để đưa hồ sơ thực hiện qua hình thức dịch vụ xảy ra khá phổ biến và hoạt động công khai. Mối “liên kết” này chắc chắn có tiêu cực, ăn chia khoản chi phí mà người dân phải bỏ ra khi đi làm thủ tục hành chính. Đây được coi là biến tướng của nạn tham nhũng vặt rất cần các cơ quan chức năng có biện pháp giám sát, kiểm tra để chấn chỉnh.
HOÀI NAM
