Liên tiếp trong thời gian gần đây, Bộ Thông tin - Truyền thông (TT-TT) đã có một loạt quyết định xử phạt các báo điện tử và các trang mạng xã hội vi phạm pháp luật. Không chỉ xử phạt hành chính mà các đơn vị vi phạm còn bị rút giấy phép hoạt động hoặc đình bản có thời hạn. Từ đầu năm 2014 đến nay, các cơ quan chức năng của Bộ TT-TT đã xử phạt vi phạm hành chính đối với 33 trường hợp thuộc 26 cơ quan báo chí, tổng số tiền xử phạt là hơn 1 tỷ đồng.
Trong đó, một số trường hợp sai phạm khá nghiêm trọng và cơ quan chức năng đã phải xử phạt hành chính với mức phạt tối đa: 200 triệu đồng và đình chỉ hoạt động 3 tháng đối với báo điện tử Trí thức trẻ đã đăng bài “Gái miền Tây và 3 chữ “N” nổi danh thiên hạ”; hay mức phạt 180 triệu đồng cho các báo Tiền phong, Kiến thức và Đất Việt vì đã đăng thông tin sai sự thật, gây ảnh hưởng nghiêm trọng trong các bài “Thư gửi bố”, “Xôn xao con gái gửi thư cho bố công tác xa”, “Bài văn của trẻ khiến giáo viên và phụ huynh ngã ngửa”...
Cùng với báo điện tử, trước thực trạng nhiều trang mạng có nhiều sai phạm, cung cấp thông tin phản cảm, không phù hợp thuần phong mỹ tục Việt Nam, vi phạm các quy định của pháp luật hiện hành, gây bức xúc trong dư luận xã hội, Bộ TT-TT đã quyết liệt chỉ đạo các đơn vị chức năng tăng cường kiểm tra, rà soát nội dung thông tin trên các trang thông tin điện tử và mạng xã hội để có biện pháp xử lý kịp thời, nghiêm khắc, bảo đảm tính răn đe đối với các hành vi vi phạm của các đơn vị này.
Trong đó, vụ xử phạt 205 triệu đồng và rút giấy phép hoạt động của trang mạng xã hội haivl.com được dư luận quan tâm nhiều nhất, bởi đây là một trong những trang web có số lượng người truy cập, nhiều thành viên nhất Việt Nam hiện nay. Cùng với haivl.com, một loạt các trang thông tin điện tử đình đám khác như 2sao.vn, baomoi.com, megafun.vn... cũng bị xử phạt.
Theo Bộ TT-TT, hành vi vi phạm chủ yếu của các trường hợp này là thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp không phép, không phù hợp với thuần phong mỹ tục Việt Nam; không trích dẫn nguyên văn, chính xác nguồn tin chính thức theo quy định; trao đổi, truyền thông tin xuyên tạc lịch sử, xúc phạm anh hùng dân tộc; quảng cáo, cung cấp trò chơi điện tử trên mạng không phép…
Nhiều năm qua, ở Việt Nam từng diễn ra những cuộc tranh luận về vấn đề “báo lá cải”. Cùng với đó là vấn nạn ăn cắp bản quyền báo chí, hoạt động như một cơ quan báo chí của rất nhiều trang thông tin điện tử. Chính điều đó đã làm nhiễu loạn thông tin, ảnh hưởng rất nhiều tới hoạt động của các cơ quan báo chí đúng nghĩa. Có nhiều ý kiến bức xúc cho rằng, dù Nhà nước không cho phép nhưng trong thực tế đã xuất hiện xu hướng báo chí không lành mạnh và đang tác động tiêu cực tới xã hội, đặc biệt là giới trẻ.
Mới đây, bên lề kỳ họp Quốc hội đang diễn ra, Bộ trưởng TT-TT Nguyễn Bắc Son khẳng định, sẽ thu hồi, không cấp phép cho những trang điện tử thí điểm. Các cơ quan chức năng của bộ sẽ kiểm tra, thanh tra chặt chẽ để lập lại trật tự, an toàn trên mạng nói chung, trong đó có các trang thông tin điện tử, trang mạng xã hội. Hiện nay, khi xây dựng “Quy hoạch báo chí toàn quốc đến năm 2020”, Bộ TT-TT đã tạm dừng việc cấp phép thành lập các cơ quan báo chí; đồng thời rà soát, giảm bớt những tờ báo hoạt động không đúng tôn chỉ mục đích.
Tại hội nghị triển khai công tác báo chí toàn quốc đầu năm 2014, đồng chí Đinh Thế Huynh, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương đã yêu cầu cần phải quyết liệt, chấn chỉnh, khắc phục tình trạng báo chí xa rời tôn chỉ, mục đích, thông tin giật gân, câu khách. Các cơ quan chỉ đạo, nhất là những cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan chủ quản cần nhanh chóng vào cuộc, kiểm tra, xử lý nghiêm những cơ quan báo chí, sản phẩm báo chí, nhất là các ấn phẩm phụ, số chuyên đề, chương trình giải trí, trang thông tin điện tử không thực hiện nghiêm tôn chỉ, mục đích, hạ thấp chất lượng văn hóa của báo chí, chạy theo lợi ích kinh tế một cách phi văn hóa, vô trách nhiệm với xã hội.
Hy vọng với việc tạm dừng cấp phép và rà soát lại của Bộ TT-TT lần này, sắp tới, báo chí Việt Nam, cũng như sự hoạt động của các trang mạng xã hội, trang thông tin điện tử sẽ giảm bớt được những thông tin “lá cải, lệch lạc”, giảm đi những tờ báo hoạt động không đúng tôn chỉ mục đích để nền báo chí Việt Nam thực sự là nền báo chí cách mạng chân chính, vì lợi ích của đất nước và nhân dân.
TRẦN LƯU
