Năm 2011, nền kinh tế của nước ta vẫn đang gặp khó khăn do chịu ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới, trong đó tình hình lạm phát và giá cả thị trường tăng cao đã tác động trực tiếp đến đời sống của công nhân, viên chức, lao động (CNVC-LĐ) nghèo đang sinh sống, làm việc trên địa bàn thành phố. Hơn bao giờ hết, việc chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động là nhiệm vụ trọng tâm trước mắt và thường xuyên lâu dài của cả hệ thống chính trị, nhất là khi tết cổ truyền của dân tộc đang đến gần kề, thì đối với CN lao động nghèo, là nặng thêm một nỗi lo toan.
Theo dự báo, do tình hình kinh tế đời sống khó khăn, tết năm nay số lượng CNLĐ ở các tỉnh sẽ ở lại ăn tết tại TPHCM khá đông.
Với tinh thần “lá lành đùm lá rách”, “tương thân tương ái”, Đảng bộ, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội, các doanh nghiệp (DN) trên địa bàn TPHCM đã có sự chủ động dành sự quan tâm đặc biệt để chăm lo tết cho những CN lao động nghèo, nhất là CN nhập cư đang sinh sống và làm việc tại TP.
Liên đoàn Lao động TPHCM đã khởi động chương trình chăm lo tết cho CNLĐ từ tháng 10, trong đó có kế hoạch tặng 6.000 vé xe cho CN thuộc 207 DN ở các khu chế xuất nhiều năm chưa về quê với tổng kinh phí khoảng 6,5 tỷ đồng (trong đó DN và công đoàn cơ sở hỗ trợ 50%); tặng 3.000 suất quà cho CN nghèo không có điều kiện về quê đón tết; tặng 1.500 suất quà cho CN có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn; Liên đoàn Lao động còn họp mặt 500 hộ gia đình CN nghèo…
Không chỉ vậy, các Liên đoàn Lao động quận, huyện và các công đoàn cấp trên cơ sở còn phối hợp cùng cơ quan chức năng và DN dự kiến tổ chức họp mặt, tặng quà để CNLĐ có cái tết đầm ấm; đặc biệt, ở quận Gò Vấp, 100% chủ nhà trọ ở 36 khu lưu trú CN tự nguyện cam kết tổ chức cho CNLĐ đón xuân, công đoàn còn kiến nghị Quận ủy phát động mỗi đảng viên có nhà ở tại khu lưu trú mời 3-4 CN về nhà mình cùng đón tết.
Hội Liên hiệp Phụ nữ TP sẽ chuẩn bị 1.200 phần quà cho CN nữ có hoàn cảnh khó khăn; Thành đoàn TP tập trung lo cho 4.500 thanh niên CN ở 21 khu lưu trú ở 9 quận huyện và 300 CN làm việc tại các công trình xây dựng. Song song đó, Thành đoàn còn triển khai 30 phiên chợ bán hàng bình ổn giá, tặng 500 vé xe cho CN về quê, 2.000 phần quà cho CN nghèo.
Ban Quản lý các khu chế xuất - khu công nghiệp TP có kế hoạch hỗ trợ vé xe cho 4.000 CN-LĐ, tặng quà cho 1.500 CN - LĐ có hoàn cảnh khó khăn. Ban Dân vận Thành ủy đã tổ chức các đoàn đi khảo sát, nắm tình hình tại các quận huyện và vừa đề xuất Thành ủy tiếp tục phát động cuộc vận động không tăng giá thuê phòng ở cho CN, NLĐ có thu nhập thấp và học sinh, sinh viên khó khăn, vận động chủ cơ sở giữ trẻ không tăng giá giữ trẻ trong năm 2012.
Bên cạnh đó, qua nắm bắt thông tin nhanh của ngành lao động thương binh xã hội và Ban Quản lý khu chế xuất – khu công nghiệp TP tại một số DN sử dụng nhiều CN (trên 1.000 lao động) thì đến nay, đa phần các đơn vị này đã tiến hành xây dựng xong kế hoạch lương, thưởng tết với mức bình quân là thưởng tết 1 tháng lương. Ngoài tiền thưởng này, các DN cũng cam kết tùy điều kiện, sẽ tặng phần quà tết, hỗ trợ xe cho CN về quê.
Có thể nói, những việc làm này của các DN đã mang lại tác động hai chiều, vừa xây dựng, phát triển được mối quan hệ lao động lành mạnh, nghĩa tình, góp phần hạn chế được tranh chấp lao động có thể xảy ra trong thời điểm tết này; vừa tạo được niềm tin để giữ chân CN trở lại làm việc sau khi nghỉ tết…
Tuy nhiên, với chừng ấy công việc chưa phải là đủ và nhiều, bởi lẽ TPHCM đang phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức có tác động trực tiếp đến người lao động: chỉ trong 11 tháng đầu năm 2011, TP đã xảy ra 194 vụ ngừng việc tập thể của người lao động so với cả năm 2010 chỉ xảy ra 63 vụ.
Chưa kể, hàng ngàn CNLĐ ở những DN phải thu hẹp sản xuất, giải thể, thậm chí có một số chủ DN bỏ trốn… đang phải đối diện với rất nhiều khó khăn trong thời điểm năm hết tết đến, rất cần sự tích cực hành động của cả hệ thống chính trị cũng như nghĩa cử chia sẻ, hỗ trợ, chăm lo của cộng đồng xã hội.
Chính vì thế, để có thể tổ chức chăm lo tốt cho người lao động trong dịp Tết Nguyên đán Nhâm Thìn này, TP cần tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền pháp luật lao động đi vào chiều sâu cho DN và người lao động, tiếp tục tổ chức rà soát tình hình thực hiện pháp luật lao động ở các DN, đồng thời các sở, ngành chức năng TP phải chủ động giám sát chặt chẽ kế hoạch trả lương, trả thưởng tết cho người lao động của các DN; các DN cần sớm công bố thời gian trả lương, thưởng tết để CN an tâm làm việc và chuẩn bị tết cho gia đình mình.
Riêng đối với các DN ngừng hoạt động, hoặc có chủ bỏ trốn, Liên đoàn Lao động các cấp cần phối hợp với các cơ quan chức năng về quản lý lao động và địa phương nắm chắc tâm tư, nguyện vọng của CN; chủ động đề xuất với lãnh đạo TP các giải pháp xử lý nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng, hợp pháp của người lao động.
Song song đó, Liên đoàn Lao động TP cần phối hợp cùng Mặt trận Tổ quốc TP, Ban Quản lý khu chế xuất – khu công nghiệp, các sở ngành chức năng và UBND quận, huyện tiếp tục tổ chức vận động DN có kế hoạch cụ thể chăm lo cho người lao động trong dịp tết, như: tổ chức các chuyến xe đưa CN về quê ăn tết, tặng quà tết cho CN ở lại TP đón tết, tổ chức các đêm văn nghệ, vui chơi đón tết; tổ chức các gian hàng bình ổn giá để hỗ trợ cho CN ăn tết.
Lãnh đạo và nhân dân TPHCM thật sự cảm động bởi vì trong thời gian qua cứ mỗi lần tết đến thì nhiều DN có nhiều hoạt động thể hiện được sự quan tâm thiết thực cho CN, năm sau nhiều hơn năm trước, cho thấy ngày càng có nhiều DN hiểu rõ, cảm thông và chia sẻ với CN của mình hơn, những người đã và đang đồng hành với DN trên con đường phát triển. Những món quà, tiền cùng sự chăm lo về mặt tinh thần, dù lớn hay nhỏ đều có một ý nghĩa thiết thực, tạo điều kiện để CNLĐ có một cái tết ấm áp tình thân và sự gắn bó dù đang phải xa quê hương. Tất cả vì quyền lợi thiết thân và chính đáng của người lao động!
Có thể nói, đây là thời điểm mà cả hệ thống chính trị của TPHCM chủ động vào cuộc với mục tiêu cao nhất, và đó cũng là trách nhiệm, đạo lý cùng chăm lo thiết thực nhất cho người lao động, trước mắt là ngay trong dịp tết cổ truyền của dân tộc và lâu dài, để người lao động được an tâm, gắn bó cống hiến sức lực của mình vì sự phát triển của DN, của TPHCM.
NGUYỄN THỊ THU HÀ (Ủy viên TƯ Đảng, Phó Bí thư Thành ủy TPHCM)
