Hôm qua (13-6), ngày chất vấn đầu tiên trong tổng số 2 ngày rưỡi chất vấn tại kỳ họp Quốc hội lần này đã diễn ra với phần đăng đàn chính của Bộ trưởng Bộ TN-MT, Bộ KH-ĐT, ngoài ra có sự tham gia “chia lửa” của một số bộ trưởng khác.
Kết luận về phần trả lời của Bộ trưởng Bộ KH-ĐT, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cho rằng bộ trưởng đã nắm sâu sắc tình hình thực tiễn của đất nước; trả lời rõ ràng các vấn đề đại biểu Quốc hội (ĐBQH) chất vấn và có cam kết trước QH về thực hiện các giải pháp trọng tâm mà Chính phủ đã đưa ra. Chủ tịch QH cũng hoan nghênh thái độ nhận trách nhiệm quản lý Nhà nước của Bộ trưởng Bộ KH-ĐT đối với các vấn đề, lĩnh vực liên quan. Phần chất vấn và trả lời chất vấn giữa ĐBQH và Bộ trưởng Bộ KH-ĐT cũng đã có sự trao đi đổi lại để hai bên hiểu nhau.
Trước đó, trong buổi sáng 13-6, phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng Bộ TN-MT cũng được Chủ tịch QH nhận xét là không khí chất vấn thẳng thắn với một tinh thần xây dựng cao; cách đặt câu hỏi của các vị ĐBQH đã đi thẳng vào vấn đề, rõ ràng; trả lời của bộ trưởng cũng đã khá đầy đủ.
Chia sẻ cảm nhận sau ngày trả lời chất vấn đầu tiên tại kỳ họp QH này, nhiều ĐBQH cho rằng về cơ bản trả lời của các bộ trưởng đã cung cấp thêm rất nhiều thông tin, vỡ ra nhiều vấn đề. Nhiều ĐBQH bày tỏ sự hài lòng, thỏa mãn nhưng cũng có quá nhiều ĐB cho rằng việc trả lời chất vấn lần này vẫn chưa có sự khởi sắc so với các kỳ trước. Trong đó có việc, các bộ trưởng vẫn quá sa đà vào giải thích tình hình mà không đi sâu làm rõ trách nhiệm của ngành, của cá nhân, vì vậy chưa thể thỏa mãn mong đợi của ĐB.
Chất vấn của ĐBQH và trả lời chất vấn của các thành viên Chính phủ luôn là hoạt động hấp dẫn nhất của mỗi kỳ QH. Hoạt động chất vấn tại nghị trường QH là nơi chuyển tải toàn bộ những gì nóng nhất, bức thiết nhất mà quốc kế dân sinh đang đặt ra. Ở đó, còn là nơi thể hiện bản lĩnh, trình độ, thái độ đấu tranh của ĐBQH và của các thành viên Chính phủ. Nhưng sau phần “hỏi - đáp” trước QH, điều mà người dân, cử tri quan tâm nhất, mong đợi nhất đó là các bộ trưởng, các vị tư lệnh ngành không dừng ở việc báo cáo làm rõ thêm tình hình, đưa ra một số giải pháp, những câu trả lời mang tính chất lời hứa trước QH. Thay vào đó, cử tri mong các bộ trưởng nghiêm túc thực hiện những lời hứa đó để những bức xúc trong thực tiễn thực sự được giải quyết, có chuyển biến.
Không phải ngẫu nhiên mà khi kết luận về phần trả lời chất vấn của từng vị bộ trưởng, Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng đều hết sức lưu ý về việc các bộ trưởng cần thực hiện những gì mà bộ trưởng đã hứa trước QH. Bởi không chỉ ĐBQH, mà hàng triệu cử tri đều trông đợi, theo dõi về việc các bộ trưởng thực hiện lời hứa ra sao. Đơn cử, thực tiễn sử dụng đất còn lãng phí của các khu công nghiệp chưa lấp đầy; trong khi dân còn thiếu đất mà dự án treo còn nhiều, có những dự án tới 500, 700ha đất mà vài chục năm sau mới có thể lấp đầy... là những vấn đề đã được đưa ra để chất vấn vào hôm qua. Sau chất vấn này, nhân dân cả nước sẽ theo dõi để đánh giá bộ trưởng và Bộ TN-MT có biện pháp gì để làm tốt hơn công tác quản lý đất đai trong việc sửa đổi Luật Đất đai lần tới. Hay việc cả TƯ và địa phương còn tới 904 vụ khiếu kiện tố cáo kéo dài, trong đó phần lớn liên quan đến đất đai cũng sẽ được nhân dân chờ xem Thanh tra Chính phủ, Bộ TN-MT phối hợp ra sao để làm rõ trắng đen, giải quyết cơ bản trong năm 2012 như các vị trưởng ngành đã hứa. Nhân dân cả nước cũng sẽ rất quan tâm xem Bộ KH-ĐT cũng như các bộ ngành liên quan sẽ chuyển biến thế nào trong việc quản lý các “quả đấm thép” là các tập đoàn, DNNN trong thời gian tới.
ĐBQH và cử tri không chỉ quan tâm bộ trưởng sẽ trả lời ra sao mà là hành động thế nào. Đã từng có việc trả lời là một chuyện nhưng hành động có như lời nói không lại là chuyện khác. Thậm chí, thực tế vừa qua đã cho thấy, không ít ý kiến đề nghị QH phải “tuýt còi” đối với những bộ trưởng đưa ra đề xuất vội vàng, tác động lớn đến dư luận nhưng sau đó Chính phủ yêu cầu phải “hoãn” lại. Bởi thế, nên chăng nghị quyết chất vấn của QH cần thể hiện sự ràng buộc trách nhiệm của bộ trưởng và đó chính là cơ sở để cử tri, ĐBQH giám sát việc thực hiện lời hứa của các vị bộ trưởng.
Lâm Nguyên
