Nghị định 158/2007/NĐ-CP ngày 27-10-2007 của Chính phủ quy định danh mục các vị trí công tác và thời hạn định kỳ chuyển đổi vị trí công tác đối với cán bộ, công chức, viên chức (Nghị định 158) mặc dù có hiệu lực thi hành đã gần 5 năm nay, song theo nhận định của Thanh tra TPHCM, nhiều nơi mới dừng lại ở khâu phổ biến, quán triệt.
Không biết có Nghị định 158(?!)
Theo Nghị định 158, trong danh mục các vị trí công tác, có đến 21 lĩnh vực, ngành nghề định kỳ 36 tháng phải chuyển đổi, trong đó chiếm phần lớn thuộc các cơ quan, đơn vị, tổ chức liên quan đến tài chính, tiền tệ, thuế, hải quan, quản lý thị trường, kiểm lâm, cấp phép hoạt động tín dụng, ngân hàng, công an… Nhiều địa phương cho biết: “Rất khó thực hiện nghị định này”. Nhiều nơi còn trả lời thẳng thừng: “Không biết có Nghị định 158”.
Một cán bộ Sở Tài chính TPHCM cho biết, sau khi có Nghị định 158, Giám đốc Sở Tài chính đã ký văn bản số 12185/STC-VP ngày 29-11-2010 kiến nghị cơ quan thẩm quyền sớm ban hành thông tư hướng dẫn thực hiện. Thế nhưng, từ đó đến nay vẫn chưa có cơ quan nào ra văn bản hướng dẫn thi hành. Trước đó, Sở Tài chính TP cũng đã áp dụng thí điểm ở một số đơn vị nhưng cũng chỉ chuyển đổi theo kiểu lòng vòng trong phạm vi hẹp.
Tại Chi cục Quản lý thị trường TP, nhiều cán bộ cũng mù tịt về Nghị định 158. Một lãnh đạo chi cục cho biết, nhiều năm qua, đơn vị chỉ thực hiện luân chuyển cán bộ theo Quyết định 27/2003/QĐ-TTg ngày 19-2-2003 của Thủ tướng Chính phủ về bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, luân chuyển, từ chức, miễn nhiệm cán bộ, công chức lãnh đạo. “Việc chuyển đổi vị trí công tác chúng tôi chưa làm được”, vị lãnh đạo này khẳng định.
Ở khu vực quận huyện, theo bà Nguyễn Thị Diễm Trang, Trưởng phòng Nội vụ quận 6, từ đầu năm đến nay chỉ có 3 đơn vị là Phòng Y tế, Phòng Tư pháp và Bệnh viện quận 6 xây dựng kế hoạch chuyển đổi vị trí công tác. Khối phường những năm qua có thực hiện nhưng chỉ là chuyển địa bàn của các chức danh địa chính, thanh tra xây dựng, cảnh sát khu vực. Nhiều vị trí công tác như kế toán, cấp giấy chứng nhận nhà, đất… từ khi có Nghị định 158 đến nay chưa trường hợp nào được chuyển đổi vị trí công tác.
Nơi thực hiện, nơi không
Tính đến nay, sau gần 5 năm thực hiện Nghị định 158, TPHCM báo cáo đã có 53 cơ quan, đơn vị trực thuộc thực hiện chuyển đổi vị trí công tác đối với 987 trường hợp, trong đó chiếm chủ yếu là khu vực phường xã và một số chức danh thuộc ngành công an. Các ngành như thuế, tài chính, hải quan, quản lý thị trường, quản lý ngân sách, quản lý tài sản Nhà nước…, số cán bộ, công chức, viên chức chuyển đổi vị trí công tác rất ít, có nhiều nơi không chuyển đổi được trường hợp nào.
Theo Thanh tra TPHCM, qua kiểm tra việc thực hiện Nghị định 158 tại các đơn vị: quận 2, 6, 7, 11; huyện Bình Chánh, Nhà Bè; Sở KH-CN, Sở KH-ĐT, Tổng Công ty Văn hóa Sài Gòn, Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn, đã cho thấy nơi có xây dựng kế hoạch, có danh mục chuyển đổi nhưng chưa thực hiện; nơi thực hiện nhưng không đầy đủ theo kế hoạch đề ra hoặc không thực hiện gì hết.
Nguyên nhân được các đơn vị này đưa ra do tính chất, đặc thù của công tác chuyên môn, thời gian chuyển đổi quá ngắn (36 tháng) không đủ thời gian đào tạo để thay thế. Có nơi không đủ cán bộ để chuyển đổi vị trí công tác theo quy định, người được chuyển đổi đến vị trí công tác mới không đủ tiêu chuẩn về trình độ, năng lực và tuổi tác để hoàn thành nhiệm vụ chuyên môn theo yêu cầu.
Tuy nhiên, có một thực tế khác từ kết quả thực hiện Nghị định 158 được Văn phòng Ban Chỉ đạo TPHCM về phòng, chống tham nhũng rút ra, đó là tình trạng lợi dụng việc chuyển đổi vị trí công tác để loại trừ nhau hoặc chạy chọt, lo lót để được bố trí công tác ở các vị trí “béo bở”. Nhiều nơi xây dựng kế hoạch chuyển đổi vị trí công tác để thăm dò nhau, gây áp lực nhau, sau đó không thực hiện hoặc thực hiện không đúng với kế hoạch đề ra.
Tình trạng trên phần nào làm mục tiêu ngăn ngừa, đấu tranh với các hành vi tham nhũng, tiêu cực của một bộ phận không nhỏ cán bộ, công chức, viên chức trong hệ thống chính quyền các cấp và trong các cơ quan hành chính Nhà nước mà Nghị định 158 đặt ra đã không đạt được theo yêu cầu.
Hoài Nam