Trong suy nghĩ của tôi cũng như của nhiều hành khách đi máy bay thì tiếp viên hàng không (TVHK) chính là gương mặt, là hình ảnh đại diện cho hãng HK của họ. Khi bay ra thế giới với những chuyến bay quốc tế thì họ còn là gương mặt, là hình ảnh đại diện cho cả quốc gia… Vì vậy, việc tuyển chọn, đào tạo và xây dựng được một đội ngũ TVHK có đầy đủ tiêu chuẩn về hình thể, năng lực và phẩm chất đạo đức là một việc làm hết sức quan trọng. Từ loạt bài viết này, chúng tôi hy vọng bạn đọc sẽ hiểu và có cái nhìn thấu đáo hơn, nhân bản, cảm thông hơn về một ngành nghề phục vụ mang tính chất đặc thù của vận tải HK, một ngành nghề vốn đã được các nước tiên tiến trên thế giới xếp vào loại ngành nghề nguy hiểm…
Những năm gần đây, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế, thị trường HK cũng có bước phát triển nhanh chóng với tốc độ tăng trưởng khoảng 20% mỗi năm. Điều này đã tạo nên nhiều cơ hội việc làm cho các bạn trẻ vốn yêu thích nghề làm TVHK đặc biệt là các bạn nữ thanh niên vốn có nhiều ưu điểm, dễ thích hợp với nghề này hơn nam giới. Đó cũng chính là lý do khiến cho số lượng người làm nghề TVHK ngày càng gia tăng…
Thống kê từ Hãng HK quốc gia Việt Nam (Vietnam Airlines-VNA) cho thấy, hãng hiện có hơn 2.000 tiếp viên, còn Hãng HK giá rẻ Jetstar Pacific Airlines (JPA) hiện cũng có gần 150 TVHK. Dù vậy, hàng năm các hãng HK vẫn tổ chức tuyển thêm tiếp viên mới để bổ sung với yêu cầu về ngoại hình không còn quá khắt khe như trước, một tiêu chuẩn được cho là gây hạn chế rất nhiều trong việc tuyển chọn đủ số lượng tiếp viên phục vụ khi mà nhu cầu đang ngày càng gia tăng như hiện nay.
Nghề “hot” cho người trẻ
Khi nhắc đến cụm từ “Tiếp viên hàng không”, người ta liên tưởng ngay đến vẻ duyên dáng lịch thiệp của các cô gái làm nghề phục vụ hành khách trên những chuyến bay… Nhiệm vụ của họ là phục vụ hành khách trên các chuyến bay, hướng dẫn và theo dõi công tác an toàn cho hành khách trong suốt chuyến bay; đồng thời họ cũng là người phục vụ, chuyên cung cấp các dịch vụ ăn uống, báo chí cho hành khách, hỗ trợ các hành khách cần chăm sóc đặc biệt như trẻ em, phụ nữ có thai, người tàn tật, người già yếu…
Với công việc mang tính chất phục vụ giản đơn như vậy cho nên tiêu chuẩn để tuyển các TVHK đòi hỏi không cao, chỉ cần tốt nghiệp THPT, có trình độ tiếng Anh khá, sức khỏe tốt là các bạn trẻ đã có thể trở thành TVHK với mức thu nhập hấp dẫn (thấp nhất cũng được khoảng trên 10 triệu đồng/tháng), trong khi chỉ cần phải trải qua một khóa huấn luyện bay ngắn hạn trong thời gian 4 tháng.
Trong mặt bằng nghề nghiệp hiện nay, khó tìm được ngành nghề nào không đòi hỏi trình độ học vấn cao mà lại có thu nhập cao như nghề TVHK. Đó là chưa kể nhiều ưu đãi khác mà ngành nghề này mang lại như nó giúp cho các bạn trẻ có cơ hội được khám phá thế giới xung quanh, được đi du lịch đến nhiều vùng miền, lãnh thổ khác nhau trên khắp thế giới và được giao tiếp với nhiều tầng lớp xã hội… để họ có thể nâng cao vốn sống, mở rộng giao tiếp, quan hệ với cộng đồng và từ đó họ sẽ có thêm nhiều cơ hội khác vươn lên…
Đây có lẽ cũng chính là lý do vì sao không chỉ ở Việt Nam mà ngay cả nhiều nước trên thế giới, TVHK luôn được đánh giá là ngành nghề mơ ước của nhiều bạn trẻ, là một nghề “hot” với sức hút, hấp dẫn riêng mà các ngành nghề khác không dễ gì có được.
Cũng chính bởi sức hấp dẫn rất đặc biệt này nên không ít người đã từng tốt nghiệp đại học, từng là cử nhân, thạc sĩ… vốn là những người có việc làm và thu nhập ổn định ở các ngành nghề khác nhưng vì những đặc tính, ưu điểm của nghề TVHK nên họ vẫn nộp hồ sơ thi tuyển để được làm TVHK-một nghề mà họ yêu thích…
Dễ mà khó...
Như đã nói ở trên, mặc dù điều kiện và tiêu chuẩn thi tuyển TVHK không cao, nhưng việc tuyển chọn TVHK không hề dễ dàng như nhiều người lầm tưởng. Một thành viên trong hội đồng tuyển chọn tiếp viên của VNA cho biết, cứ mỗi kỳ thông báo tuyển tiếp viên là “hồ sơ dự tuyển gửi về chất cao như núi”, thế nhưng chọn được người có đầy đủ tiêu chuẩn không phải dễ.
Bởi lẽ, đôi khi chọn được người trình độ tiếng Anh tốt thì hình thức không đẹp, còn khi chọn được người có hình thức đẹp thì giao tiếp tiếng Anh không giỏi hoặc phong cách không phù hợp với nghề.
Thậm chí có khi chọn được người đáp ứng đủ 2 điều kiện vừa đẹp vừa giỏi tiếng Anh thì người ấy lại không đủ tiêu chuẩn về sức khỏe, mà yếu tố sức khỏe kém thì không thể chiếu cố được, bởi môi trường làm việc của TVHK rất khắc nghiệt, cần phải có sức khỏe tốt mới có thể đảm đương được công tác phục vụ hành khách liên tục trên những chuyến bay.
Bà Phạm Phương Hải, Trưởng đoàn Tiếp viên VNA cho biết, để trở thành TVHK, người ta phải được đào tạo qua các lớp học chuyên ngành về HK, nơi đó họ sẽ được đào tạo và huấn luyện các nghiệp vụ thích hợp. Trong đó, ngoại ngữ là một yêu cầu bắt buộc phải biết tiếng Anh.
Không chỉ dừng lại đó, các tiếp viên trong các chuyến bay quốc tế, ngoài tiếng Anh còn cần thông thạo một ngôn ngữ khác như: tiếng Pháp, tiếng Trung, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Đức, tiếng Ả Rập, tiếng Nhật, tiếng Hàn... tùy theo tuyến bay.
Phía Cục HKVN cũng cho hay, không chỉ phi công, TVHK cũng là lực lượng buộc phải trải qua những khóa huấn luyện đặc biệt về an toàn mới có thể đạt được chứng chỉ hành nghề do cục cấp. Chính vì vậy để có được một đội ngũ TVHK đạt tiêu chuẩn, các hãng HK phải đầu tư, tiêu tốn khá nhiều tiền bạc lẫn thời gian. Đó là cái khó mà không phải ai cũng có thể dễ dàng thấy được.
Điều kiện để trở thành tiếp viên hàng không - Ngoại hình: Nữ 18-25 tuổi, cao 1,58-1,75m; nam 18-27 tuổi, cao 1,68 -1,82m, đối tượng dự tuyển phải có ngoại hình dễ nhìn, tươi tắn, cân đối, vì TVHK cần phải tạo được sự thiện cảm, thân thiện trong quá trình giao tiếp. (Nguồn Vietnam Airlines) |
NGUYỄN THU TUYẾT