Có hay không thất nghiệp ảo?

Số người đăng ký thất nghiệp tăng
Có hay không thất nghiệp ảo?

Theo các trung tâm giới thiệu việc làm và cơ quan chi trả bảo hiểm, lượng người lao động tới đăng ký hưởng trợ cấp bảo hiểm thất nghiệp gia tăng đột biến thời gian gần đây. Tuy nhiên, Cục Việc làm (Bộ LĐTB-XH) lại khẳng định không có chuyện người lao động thất nghiệp ảo, lợi dụng chính sách hỗ trợ để trục lợi tiền bảo hiểm.

Người lao động đăng ký thất nghiệp ở văn phòng chi nhánh BHTN tại quận Bình Tân. Ảnh: Hồ Việt

Người lao động đăng ký thất nghiệp ở văn phòng chi nhánh BHTN tại quận Bình Tân. Ảnh: Hồ Việt

Số người đăng ký thất nghiệp tăng

Theo ông Vũ Trung Chính, Giám đốc Trung tâm Giới thiệu việc làm Hà Nội, từ đầu năm 2012 đến nay, số lao động tới trung tâm đăng ký hưởng bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) tăng đột biến. Chỉ riêng 20 ngày của tháng 2-2012, trung tâm đã tiếp nhận 1.055 lao động đăng ký hưởng bảo hiểm thất nghiệp, nâng tổng số đăng ký từ đầu năm lên 2.522 người, tăng 2,8 lần so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, đã có 1.969 người nộp hồ sơ hưởng bảo hiểm thất nghiệp và cơ quan bảo hiểm đã có quyết định chi trả BHTN cho 1.585 người. Không riêng Hà Nội, ở TPHCM và một số thành phố lớn hiện cũng xảy ra tình trạng tương tự.

Theo ông Vũ Trung Chính, tỷ lệ lao động đăng ký bảo hiểm thất nghiệp nhiều nhất từ đầu năm tới nay vẫn là lao động làm việc ở các công ty TNHH (58,4%) và công ty cổ phần (21,5%). Trong đó, có tới 70% là lao động phổ thông.

Rõ ràng, đây là một hiện tượng lạ, không theo quy luật hàng năm. Bởi vào đầu năm là thời điểm các doanh nghiệp thường “đói” lao động nghiêm trọng. Ông Vũ Quang Thành, Trưởng Phòng thông tin thị trường lao động, Trung tâm Giới thiệu việc làm Hà Nội cho rằng, bên cạnh tình trạng các doanh nghiệp gặp khó khăn về đơn hàng, đang phải tiết giảm lao động là một thực tế không thể phủ nhận, thì cũng nảy sinh hiện tượng lao động lợi dụng kẽ hở của Luật Bảo hiểm xã hội để đăng ký thất nghiệp nhằm trục lợi.

Không lách luật

* Theo ông Lê Quang Trung, Phó cục trưởng Cục Việc làm, nhiều người cho rằng do người lao động đổ xô đăng ký trợ cấp thất nghiệp gia tăng, trong đó có gia tăng ảo, đua nhau trục lợi sẽ làm vỡ quỹ bảo hiểm thất nghiệp. Thực tế đến thời điểm này, quỹ bảo hiểm thất nghiệp vẫn còn dư 14.638 tỷ đồng. Trong khi cả năm 2011 chỉ chi trả hết khoảng hơn 1.000 tỷ đồng.

Ông Lê Quang Trung, Phó cục trưởng Cục Việc làm (Bộ LĐTB-XH) lại khẳng định, ngay sau khi có thông tin về hiện tượng người lao động đổ xô đăng ký bảo hiểm thất nghiệp để trục lợi, cục đã tổ chức các đoàn thanh tra, kiểm tra tại các đơn vị, trung tâm giới thiệu việc làm để làm rõ, nhưng không có chuyện người lao động “lách luật” để trục lợi tiền bảo hiểm thất nghiệp.

Theo ông Lê Quang Trung, sở dĩ lượng người đăng ký thất nghiệp tăng lên là do đến thời điểm này, chính sách bảo hiểm thất nghiệp đã thực hiện được hơn 2 năm, nên có nhiều người đủ tiêu chuẩn hưởng bảo hiểm thất nghiệp hơn so với trước vì họ đã đủ thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp từ 12 - 24 tháng. Trong khi những năm trước họ chưa đủ điều kiện để hưởng trợ cấp thất nghiệp. Ông Trung cho biết: “Theo thống kê của chúng tôi, 2 tháng đầu năm 2012 so với năm 2011, lượng người đến các trung tâm đăng ký hưởng bảo hiểm thất nghiệp chỉ tăng khoảng 1,5%”.

Dẫu vậy, hiện nay cơ quan bảo hiểm xã hội vẫn cho rằng Luật Bảo hiểm xã hội và chính sách bảo hiểm thất nghiệp vẫn còn nhiều kẽ hở, tạo điều kiện cho người lao động lách luật trục lợi. Theo thống kê của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, hiện cả nước có hơn 7,9 triệu người tham gia bảo hiểm thất nghiệp. Khó khăn hiện nay là khi lao động tìm tới đăng ký thủ tục hưởng trợ cấp thất nghiệp, các cơ quan chức năng không có biện pháp xác minh các trường hợp nộp hồ sơ xin hưởng bảo hiểm thất nghiệp có thực sự đang thất nghiệp hoặc không xin được việc hay không và khái niệm thất nghiệp cũng không rõ ràng.

Điều đáng lo hơn là do chính sách quy định khi người lao động đóng bảo hiểm thất nghiệp đủ thời gian quy định thì sẽ được hưởng trợ cấp thất nghiệp, nên người lao động sẽ lợi dụng để đua nhau “nhảy việc” giữa các công ty, nhà máy nhằm hưởng tiền bảo hiểm thất nghiệp.

Văn Phúc

>> Đua nhau đăng ký… thất nghiệp

Tin cùng chuyên mục