Bộ luật được Quốc hội Pháp ban hành ngày 10-8-2007 vừa qua cho phép các trường đại học công lập nước này làm chủ nguồn tài chính và nhân lực của mình. Đây là một việc làm mới mẻ, trong vòng 5 năm tới, tất cả đại học công lập của Pháp sẽ thực hiện việc này. Đại học Paris-Sorbonne (thường gọi là Sorbonne, cũng là Đại học Paris IV) thuộc nhóm đi đầu. Ông Jean-Robert Pitte - Chủ tịch Paris-Sorbonne - có kế hoạch khai thác thương hiệu của trường đại học danh tiếng nhất nước Pháp này nhằm thuyết phục các nhà hảo tâm, các doanh nghiệp đóng góp tài chính cho trường…
Sản phẩm mang “thương hiệu Sorbonne”
“Sở trường” của Đại học Paris-Sorbonne là các ngành văn chương và xã hội nhân văn. Nhu cầu về kinh phí đào tạo của Paris-Sorbonne khá lớn. Hiện tại, ngân sách 85 triệu euro hàng năm của trường gần như hoàn toàn do nhà nước cung cấp. Trong khi chỉ riêng cái tên gọi Sorbonne đã rất có thể góp phần làm tăng thu nhập cho trường.
Muốn thế, trước hết phải đảm bảo rằng “thương hiệu” “Paris-Sorbonne” thuộc quyền sở hữu của trường, là điều đã được làm từ 25 năm về trước. (Ngay cả trong tên gọi của hai trường đại học láng giềng là Sorbonne Nouvelle (Sorbonne Mới – tức là Trường Đại học Paris III) và Panthéon-Sorbonne (Trường Đại học Paris I), dẫu không có liên hệ gì với nhau, cũng có sự hiện diện của cái tên danh tiếng này). Để “nuôi” thương hiệu, nhà trường hợp đồng với một công ty chuyên môn (ở bên ngoài, không thuộc trường) đảm trách việc thương mại hóa tên gọi Sorbonne, bằng việc khai thác nhiều loại sản phẩm mang tên trường.
Kể từ năm 2008, ở số 18 phố Sorbonne sẽ có một cửa tiệm bán các “sản phẩm Sorbonne” chất lượng cao như sách, bút, quần áo, tác phẩm nghệ thuật… “sánh ngang với các sản phẩm của lâu đài Versailles hay Nhà hát lớn Opéra de Paris” – nhà trường vừa trở thành thành viên của Hiệp hội Comité Colbert vốn là “câu lạc bộ” của những doanh nghiệp chuyên sản xuất các sản phẩm deluxe của nước Pháp.
Trường cũng tìm cách ký kết những hợp đồng nghiên cứu cụ thể với các doanh nghiệp lớn ở trong nước như Vedior, Suez… và trên thế giới; tham gia đào tạo và cấp bằng Sorbonne cho các ngành nghề chuyên môn do các doanh nghiệp tổ chức và tài trợ. Ví dụ như liên đoàn các ngành nghề mỹ thuật nước Pháp vừa đề nghị nhà trường đào tạo nhân lực quản lý các sản phẩm cao cấp, quản lý ngành tạo mẫu và các ngành nghệ thuật…
Trường còn thành lập Hội những người bạn Sorbonne (Association des amis de Paris-Sorbonne) có trách nhiệm quyên góp tài chính, nhất là đối với các cựu sinh viên của trường. Với doanh nghiệp lớn như hãng Vinci, trường đề nghị tài trợ sửa chữa phục hồi học viện nghệ thuật và khảo cổ của trường…
Xuất khẩu “thương hiệu Sorbonne”
Ở nước ngoài, Paris-Sorbonne tìm cách xuất khẩu tri thức và kinh nghiệm đào tạo của mình. Đại học Sorbonne-Abu Dhabi ở Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất mở cửa tháng 10-2006 trên một khuôn viên rộng 40ha. Với kinh phí vận hành ban đầu 10 triệu euro do nhà nước Ả Rập cấp, trường hiện có 60 giảng viên và nhân viên, cộng với 10 người nữa được Paris-Sorbonne gửi đến, trong đó 8 người là giáo sư. Năm đầu, trường thu nhận 170 sinh viên, năm nay con số này tăng lên 350. Phí ghi danh (frais d’inscription) của mỗi sinh viên là 12.000 euro, trong đó phần Paris-Sorbonne được “hưởng” là 1.800 euro! Để so sánh, nên biết là tại Pháp, phí ghi danh đại học của một sinh viên vào khoảng 170 euro.
Paris-Sorbonne có ý định “tái diễn” việc làm mang lại rất nhiều lợi nhuận này ở những nước khác. “Ở Hy Lạp hay ở Mỹ, trường đại học được thành lập bởi các nhà đầu tư cá nhân và sẽ được quản lý như một doanh nghiệp; ở Nhật Bản và Hàn Quốc thì sẽ là sự hợp tác với các trường đại học tại chỗ”….
NGUYỄN VŨ (theo L’Expansion)
