Nông thôn TPHCM bao gồm vùng ven đô và ngoại thành, là  vùng không chỉ phát triển về nông nghiệp theo truyền thống trước đây mà còn là địa bàn tổ chức lại sản xuất, gắn nông nghiệp với phát triển nhanh công nghiệp, dịch vụ và đô thị theo quy hoạch. Do đó, việc xây dựng nông thôn mới bao hàm nhiều nội dung mới, hình thức mới, giải pháp mới đa dạng hơn, rộng lớn hơn và cũng nặng nề khó khăn hơn.

Nông thôn TP thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa là bộ phận của một TP trung tâm về nhiều mặt ở vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Nơi đây không chỉ có khả năng và tiềm năng về nhân lực, vật lực, tài lực mà còn là đầu mối về thông tin, thị trường, khoa học kỹ thuật, giao lưu quốc tế...
 
Ban chỉ đạo Chương trình xây dựng nông thôn mới TP đang triển khai nhiệm vụ được giao. Ngoài xã Tân Thông Hội (Củ Chi) đại diện vùng ven đô ở các tỉnh phía Nam, TP còn chọn 5 xã gồm Tân Nhựt (Bình Chánh), Xuân Thới Thượng (Hóc Môn), Lý Nhơn (Cần Giờ), Nhơn Đức (Nhà Bè) và Thái Mỹ (Củ Chi) làm các xã thí điểm xây dựng nông thôn mới trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Tuy nhiên, quá trình xây dựng nông thôn vừa qua chưa tương xứng với vai trò và tiềm năng của TP; kết cấu hạ tầng phục vụ sản xuất chưa đáp ứng với yêu cầu, tình trạng triều cường, mưa lớn gây ngập úng kéo dài ở một số nơi; ô nhiễm môi trường gia tăng; đời sống của một bộ phận dân cư còn khó khăn, không ổn định.

Nguyên nhân chính là có lúc có nơi các cấp ủy Đảng, chính quyền chưa nhận thức sâu sắc để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện và kiểm tra đúng mức nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới.
 
Xây dựng nông thôn mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa phải nhằm đạt và vượt các tiêu chí quốc gia một cách thực chất, bền vững: đảm bảo đem lại cho cộng đồng dân cư đời sống vật chất, đời sống văn hóa ngày càng giàu đẹp, có cơ sở hạ tầng kinh tế, xã hội văn minh hiện đại, giải quyết rốt ráo những vấn đề nhức nhối về xã hội, khôi phục những giá trị và truyền thống tốt đẹp ở địa phương...

Thí điểm xây dựng mô hình nông thôn mới là bước chuẩn bị về nội dung, phương pháp, cách làm, cơ chế, chính sách, xác định mối quan hệ và trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền trong việc chỉ đạo, thực hiện để hỗ trợ, bảo đảm từ các xã chỉ đạo thí điểm triển khai toàn diện chương trình mục tiêu quốc gia về nông thôn mới đạt tốc độ nhanh và hiệu quả thiết thực.

TRƯƠNG HOÀNG