Điện ảnh Việt Nam sau gần 6 thập niên bươn chải phát triển, giờ đang cố gắng cùng đất nước vươn xa. Liên hoan phim quốc tế Việt Nam được tổ chức lần đầu tại thủ đô ngàn năm văn hiến là tín hiệu sáng, đánh dấu điểm - khởi - phát - mới trên chặng đường hội nhập đầy triển vọng và cũng đầy thách đố của điện ảnh nước ta.
Trong bối cảnh đất nước đổi mới đạt nhiều thành tựu to lớn, được bạn bè quốc tế cảm tình ủng hộ và trong điều kiện hoạt động điện ảnh nước nhà có xu thế phát triển khởi sắc hơn, chủ trương tổ chức liên hoan phim quốc tế là sáng kiến hợp thời, đáp ứng nhu cầu chín muồi của quá trình tích tụ năng lượng trong hơn nửa thế kỷ qua cùng khát vọng phát triển hòa nhịp với thế giới của điện ảnh Việt Nam.
Tổ chức và chủ trì thành công liên hoan phim quốc tế có nghĩa là, ở phương diện nào đó, nước chủ nhà đã tự nâng mình lên ngang tầm quốc tế, và từ đó sẽ có thêm động lực để tự tin vươn lên trong tương lai. Đây còn là cơ hội vàng để tăng cường giao lưu quốc tế một cách chính quy, bình đẳng về hoạt động sản xuất cũng như phát hành tác phẩm điện ảnh trong phạm vi đa quốc gia, mà bình thường, các nền điện ảnh quy mô nhỏ khó có thể có điều kiện thuận lợi để tiến hành. Mặt khác, bằng tác động của giao lưu quốc tế, nhịp độ sáng tác phim quốc nội sẽ có cơ hội được thúc đẩy mạnh mẽ hơn. Điện ảnh Việt Nam chắc chắn từ đây sẽ có thêm điều kiện dễ dàng để chủ động quảng bá ra thế giới bên ngoài. Uy tín và hấp lực của điện ảnh Việt Nam cũng sẽ một phần từ đây được dấy lên, mở đường cho quá trình thực sự tham gia thương mại điện ảnh quốc tế qua xuất khẩu chính ngạch, chứ không chỉ nghiêng lệch đơn thuần nhập khẩu như trước nay.
Song le, để giữ vững uy tín lâu dài của liên hoan phim cũng như vai trò xứng đáng của nước chủ nhà, những người làm phim cũng như quản lý điện ảnh nước ta cần phải nỗ lực hết mình, khẩn trương từng bước tạo nên sức mạnh nội lực cần thiết, thể hiện trước hết trong số lượng cùng chất lượng tác phẩm điện ảnh sản xuất thường niên. Đồng thời cần nhanh chóng hoàn thiện tổ chức và cơ chế chuyên trách, tiến tới chuyên nghiệp hóa ở trình độ cao hoạt động liên hoan phim quốc tế những kỳ sau.
Lần đầu tiên tổ chức Liên hoan phim quốc tế quy mô vừa, khó tránh khỏi khó khăn phức tạp, tuy nhiên, chúng ta phải vượt qua tất cả để đạt tới khung chuẩn chung mà mọi liên hoan phim quốc tế đòi hỏi. Đồng thời, để làm nổi bật sự kiện này, còn cần quan tâm gây dựng những yếu tố, những nét đặc sắc độc đáo mang riêng dấu ấn Việt Nam. Trong đó, cần xác định rành rõ và ổn định lâu dài tiêu chí cùng mục tiêu của liên hoan phim, rằng liên hoan phim này là cuộc giao lưu hữu nghị hay là cuộc so tài thực thụ giữa các nền điện ảnh tham gia, và đâu là lợi ích mà nó sẽ đem đến cho người dự giải.
Cũng cần xác định rõ liên hoan phim sẽ phát triển tới quy mô nào trong tương lai, đồng thời nó sẽ chiếm chỗ đứng ra sao trong không gian hoạt động rộng lớn của điện ảnh quốc tế, để ngay từ bây giờ có thể xây nền móng phù hợp. Trên các cơ sở đó, có thể xác lập đầy đủ từ đầu khuôn khổ loại phim dự thi, quy chế sơ chọn phim, quy chế chấm giải và các quy định về hình thức, quy mô giải thưởng. Những yếu tố cơ bản này, nếu được quan tâm chính xác và đầy đủ, sẽ góp phần quan trọng đảm bảo chất lượng cũng như giá trị lâu dài của Liên hoan phim quốc tế Việt Nam.
Những người làm công tác điện ảnh và công chúng yêu điện ảnh Việt Nam mong đợi Liên hoan phim quốc tế Việt Nam lần 1 được tổ chức chu tất, tạo được lực đẩy thiết thực cho đà phát triển hiệu quả đối với sự nghiệp điện ảnh nước nhà trong thời gian tới.
GS-TS TRẦN LUÂN KIM
