Trong lịch sử danh nhân thế giới, Chủ tịch Hồ Chí Minh là một trong số các vĩ nhân có tầm ảnh hưởng sâu rộng đến sự phát triển của dân tộc, quốc gia và tiến bộ nhân loại. Tầm cao của tư tưởng và văn hóa Hồ Chí Minh luôn tỏa sáng, luôn có giá trị giải mã, hướng dẫn trong mọi thời điểm lịch sử. Thế giới công nhận tư tưởng và văn hóa Hồ Chí Minh luôn có giá trị thời sự là vậy.
Khi nghiên cứu di sản tư tưởng - văn hóa Hồ Chí Minh, không chỉ các nhà khoa học, ngay cả những người dân Việt Nam bình thường cũng nhận thức rõ: Trước khi là lãnh tụ, Bác Hồ là một chiến sĩ cách mạng. Trước khi là danh nhân văn hóa thế giới, Bác là người yêu nước nồng nàn, giản dị, nhân hậu.
Chính vì thế, văn hóa Hồ Chí Minh tỏa sáng rực rỡ từ cái tên Nguyễn Tất Thành, Nguyễn Ái Quốc… Chính vì thế, giới sáng tác văn học - nghệ thuật đã tìm thấy nguồn cảm hứng vô tận từ cuộc đời và sự nghiệp của Người. Đã có rất nhiều những sáng tác văn học - nghệ thuật (VH-NT) về Người đạt đỉnh cao nghệ thuật với tầm vóc quốc tế.
Vừa qua, trong đợt vận động sáng tác VH-NT và báo chí viết về cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” cũng đã có một số tác phẩm đạt chất lượng cao có sức lan tỏa. Rõ ràng, nguồn cảm hứng sáng tác về Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn là cảm hứng thường trực, niềm đam mê và mơ ước của những nhà sáng tác VH-NT. Rõ ràng, văn hóa Hồ Chí Minh không chỉ là nguồn cảm hứng, mà còn có giá trị định hướng cho sáng tác VH-NT.
Về giá trị định hướng của văn hóa Hồ Chí Minh đã có nhiều nhà khoa học nghiên cứu và đã được công bố gián tiếp hay trực tiếp trong các công trình khoa học về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong những sáng tác VH-NT của Người, ai cũng nhận thấy rõ đó là sự kết tinh của văn hóa dân tộc Việt Nam với tinh hoa văn hóa thế giới. Trong phong cách văn hóa ứng xử của Người, ai cũng thấy rõ một phong cách Việt Nam tự tin, thông minh, giản dị. Lịch sử đã chứng minh và mãi mãi sau này cũng vậy, văn hóa Hồ Chí Minh qua bản “Tuyên ngôn độc lập” đọc tại Quảng trường Ba Đình - Hà Nội là một hội tụ đỉnh cao của văn hóa Việt Nam với văn hóa thế giới.
Những điều nêu trên cho thấy điều gì? Có thể khẳng định: Văn hóa Hồ Chí Minh là nét đẹp đặc trưng của văn hóa Việt Nam, văn hóa Hồ Chí Minh là văn hóa dân tộc - hiện đại.
Những ngày này, khắp nơi trên cả nước, nhân dân ta đã và đang có nhiều hoạt động văn hóa kỷ niệm 120 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh. Những hoạt động này sẽ góp phần tỏa sáng hơn nữa văn hóa Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, cũng cần phải lưu ý tới ý nghĩa và hiệu quả của các hoạt động văn hóa. Phải luôn luôn học tập và làm theo giá trị định hướng của văn hóa Hồ Chí Minh để các hoạt động văn hóa kỷ niệm có tính thuyết phục cao. Cuộc đời và sự nghiệp của Bác, tư tưởng và văn hóa của Bác, dù cao siêu đến mấy cũng luôn được thể hiện một cách giản dị, sâu sắc.
Trần Văn
