Ngày 20-5, Phái đoàn thường trực Việt Nam bên cạnh Liên hiệp quốc (LHQ), Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) và các tổ chức quốc tế khác tại Geneva, Thụy Sĩ, đã ra thông cáo về những diễn biến gần đây ở biển Đông và gửi đến Văn phòng LHQ tại Geneva, các tổ chức quốc tế cùng các cơ quan báo chí có trụ sở tại Geneva.
Thông cáo kèm theo bản đồ xác định vị trí của giàn khoan Hải Dương-981; phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 24; báo cáo của các bộ trưởng Ngoại giao ASEAN về các diễn biến hiện nay ở biển Đông; những điểm nổi bật của phản ứng quốc tế với hành động gây hấn, bất hợp pháp của Trung Quốc khi đặt giàn khoan Hải Dương-981 tại vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.
Thông cáo nêu rõ hành vi của Trung Quốc đã vi phạm nghiêm trọng chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam theo Công ước của LHQ về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982, vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) năm 2002, cũng như thỏa thuận cấp cao hai nước.
Thông cáo nhấn mạnh trên cơ sở kiên trì đối thoại tìm kiếm các biện pháp hòa bình, Việt Nam đã công khai liên lạc với Trung Quốc hơn 20 lần về vụ việc, bao gồm các kênh liên lạc giữa Bộ Quốc phòng Việt Nam và Tùy viên quân sự Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội, các giao tiếp giữa Giám đốc điều hành của Tập đoàn Dầu Khí Việt Nam (Petrovietnam) và Giám đốc điều hành kiêm Chủ tịch Tổng Công ty Dầu khí ngoài khơi quốc gia Trung Quốc (CNOOC )... Bộ Ngoại giao Việt Nam cũng đã 8 lần liên lạc với phía Trung Quốc ở Hà Nội và Bắc Kinh, đáng chú ý vào chiều 6-5, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã có cuộc điện đàm với Ủy viên Quốc vụ Trung Quốc Dương Khiết Trì.
Trước những bằng chứng lịch sử không thể chối cãi, Việt Nam yêu cầu Trung Quốc rút ngay giàn khoan Hải Dương-981 cùng hơn 90 tàu hỗ trợ ra khỏi vùng thềm lục địa, đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Chính phủ Việt Nam đề nghị chính phủ tất cả các nước lên tiếng chỉ trích hành vi sai trái của Trung Quốc, yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan, tôn trọng quyền và lợi ích của tất cả các quốc gia ven biển phù hợp với UNCLOS năm 1982.
ANH VIỆT
