Mổ nội soi và thay khớp vai nhân tạo là hai kỹ thuật tiên tiến nhất hiện nay trong điều trị các bệnh lý ở khớp vai. Tuy nhiên, các loại hình phẫu thuật này đòi hỏi một quá trình rèn luyện lâu dài và khó khăn. Do đó, nó cần phải được thực hiện bởi các phẫu thuật viên lành nghề và có trình độ chuyên môn cao mới có thể mang lại nhiều cơ may cho bệnh nhân.
Những chấn thương và bệnh lý khớp vai thường gặp
Khám khớp vai tại Bệnh viện FV.
Gãy xương thường gặp ở mọi lứa tuổi. Hai vị trí hay bị thương tổn nhất là xương đòn và đầu trên xương cánh tay. Trật khớp: Trật khớp vai là loại trật khớp hay gặp nhất, chiếm trên 90% các loại trật khớp. Loại này thường dễ nắn chỉnh trong cấp cứu, đòi hỏi phải được điều trị để tránh trở thành trật khớp tái diễn.
Thông thường trật khớp tái diễn hay gặp ở người trẻ dưới 30 tuổi. Lúc đầu, trật khớp có thể xảy ra do một chấn thương mạnh, nhưng càng về sau với số lần tái diễn ngày càng tăng thì chỉ cần một động tác đơn giản cũng có thể gây trật khớp vai (ví dụ: xắn tay áo, đặt tay ra sau gáy khi ngủ, bơi lội…).
Trong các bệnh của khớp vai, có thoái hóa khớp. Thoái hóa khớp là sự mài mòn của sụn giữa xương cánh tay và xương bả vai. Ngoài ra có bệnh lý gân vùng vai: đây là bệnh lý hay gặp nhất ở người trên 50 tuổi do tổn thương tăng dần theo thời gian của các gân xung quanh khớp vai.
Nội soi và thay khớp - hai lựa chọn khả thi
Khi điều trị các bệnh khớp vai người ta sẽ dùng thuốc kháng viêm kết hợp tập phục hồi chức năng vai. Ngoài ra người ta còn sử dụng phẫu thuật mổ hở - cổ điển. Gần đây, phẫu thuật nội soi và thay khớp vai được sử dụng như một giải pháp tối ưu trong điều trị các bệnh lý nặng về khớp vai.
Nội soi khớp vai là một phương tiện để chẩn đoán và điều trị cùng lúc, cho phép quan sát các thành phần trong khớp một cách gián tiếp qua trung gian các sợi quang gắn liền với máy camera có độ phân giải cao.
Một mặt có thể xác định dễ dàng các thương tổn đã nhìn thấy qua chẩn đoán hình ảnh, mặt khác phát hiện các yếu tố bất thường mà chẩn đoán hình ảnh không ghi nhận (X-quang, chụp cắt lớp có cản quang, cộng hưởng từ hạt nhân...). Đồng thời, phương pháp này cho phép phục hồi một số các thương tổn một cách chính xác và hiệu quả dưới sự kiểm soát của video qua các đường rạch da nhỏ.
Nhìn chung, nội soi là phương pháp phẫu thuật rất phổ biến hiện nay trên thế giới với những chỉ định rất chặt chẽ đang thay thế dần cho phương pháp cổ điển trước đây là mổ hở. Riêng với nội soi khớp vai, ưu điểm nổi bật là để lại sẹo rất nhỏ, hầu như không đáng kể, thời gian nằm viện ngắn chỉ 1 – 2 ngày, đau sau mổ giảm rõ rệt, phục hồi chức năng đơn giản và nhanh hơn, biến chứng giảm dưới 1% mà kết quả tương đương với kỹ thuật mổ hở.
Đối với thay khớp nhân tạo, nhờ kỹ thuật mà những bệnh nhân bị thoái hóa khớp vai vẫn có thể duy trì chức năng cử động. Phương pháp này được chỉ định cho các trường hợp thoái hóa khớp vai, với mục đích lấy đi những mặt sụn bị hư và thay thế vào một khớp vai nhân tạo.
* Phẫu thuật khớp nội soi và thay khớp vai ở đâu?
Tại TPHCM, phẫu thuật nội soi khớp vai và thay khớp vai nhân tạo đã được thực hiện tại các bệnh viện Chợ Rẫy; BV Chấn thương chỉnh hình; BV Triều An; BV FV.
* Những bệnh khớp vai có thể phẫu thuật bằng nội soi:
Khớp vai không vững mãn tính (kỹ thuật nội soi khớp vai được sử dụng điều trị cho 40% đến 50% các trường hợp này).
Phẫu thuật các gân của chóp xoay (có thể sử dụng kỹ thuật này cho gần 100% các trường hợp tổn thương gân của chóp xoay).
Tiến sĩ - Bác sĩ JEAN GRIMBERG
(Hiệp hội các phẫu thuật viên Chấn thương chỉnh hình Pháp)
