Hàng cấm, hàng lậu - Trăm cách qua mặt hải quan

Thời gian gần đây, tình trạng buôn lậu hàng cấm, hàng nhập khẩu có điều kiện từ nước ngoài vào Việt Nam và ngược lại được các đối tượng cất giấu một cách tinh vi nhằm qua mặt sự kiểm soát của lực lượng chức năng.  Đặc biệt, càng gần đến tết, tình trạng này càng gia tăng.

Nhức nhối nạn buôn lậu vùng biên

Cùng với thuốc lá, rượu ngoại, hàng điện tử… các đối tượng buôn lậu ở Quảng Trị những ngày cuối năm còn sử dụng mọi thủ đoạn tinh vi đưa chất ma túy và pháo nổ từ nước ngoài vào nội địa Việt Nam tiêu thụ. Trong số các tỉnh có đường biên giới Việt - Lào ở miền Trung, có lẽ địa bàn nóng nhất về tình hình buôn lậu là Quảng Trị khi tỉnh này có Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo nằm trên biên giới Việt Nam - Lào, nối quốc lộ 9 từ Quảng Trị sang Lào.

Đặc biệt, thị trường sôi động các mặt hàng phục vụ Tết Nguyên đán Giáp Ngọ 2014 cũng là lúc các đối tượng buôn lậu lợi dụng tối đa địa hình đồi núi hiểm trở, đường biên giới dài hơn 200km để qua mặt cơ quan chức năng, tuồn hàng lậu vào nội địa Việt Nam.

Các đối tượng buôn lậu lớn đã chuyển hướng, tập trung vào các mặt hàng gọn, nhẹ, có giá trị kinh tế cao như: gỗ quý hiếm, rượu ngoại, bia, thuốc lá, nước giải khát, pháo nổ... và vận chuyển trên các tuyến đường rừng cách xa địa điểm mà lực lượng chống buôn lậu thường chốt chặn, kiểm tra, kiểm soát.

Trung tá Lê Văn Huy, Phó đồn trưởng Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo cho biết, tính riêng 10 ngày đầu năm 2014, đơn vị phối hợp với ngành chức năng đã bắt 7 vụ buôn lậu với giá trị gần 200 triệu đồng, chủ yếu là các mặt hàng thuốc lá Jet, bò húc, đường, bột ngọt… Hàng về tập kết ở một số nhà hai bên quốc lộ 9, thuộc địa bàn thị trấn Lao Bảo, xã Tân Thành... của huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị chờ ô tô khách qua bốc lên đưa về thị trường nội địa tiêu thụ.

Để lọt qua các trạm kiểm soát, đến gần cổng B Khu kinh tế Thương mại đặc biệt Lao Bảo, ô tô dừng lại để các đối tượng buôn lậu đưa hàng xuống thuê người gùi cõng theo đường bên phải cánh gà cổng B. Ô tô qua trạm kiểm soát khoảng 2km sẽ dừng lại đón hàng lậu chuyển đến vị trí tập kết mới là tuyến đường rẽ giáp quốc lộ 9.

Trong khi đó, báo cáo của các cơ quan chống buôn lậu tỉnh Quảng Trị, thời gian gần đây, tình hình buôn lậu rượu ngoại trên địa bàn diễn ra phức tạp. Bằng nhiều thủ đoạn khác nhau, rượu ngoại với nhiều nhãn hiệu như Chivas, Macalan, Ballantine, Whisky… được vận chuyển từ bên kia biên giới Việt Nam đến các điểm chứa hàng, cửa hàng.

Một cán bộ thuộc Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Quảng Trị cho biết, mới đây, đơn vị đã phát hiện một vụ buôn lậu rượu ngoại, trong đó, một lượng lớn rượu lậu được ngụy trang dưới mặt hàng cá đông lạnh, nhưng không vận chuyển ngay qua biên giới mà đưa vào các điểm cất giấu nhằm đánh lạc hướng theo dõi của cơ quan chức năng. Chỉ khi thực sự có cơ hội thuận tiện, số rượu lậu này mới lén lút đưa qua biên giới Việt Nam, và tiếp tục núp dưới lớp vỏ ngụy trang thành dạng hàng hóa khác.

Ép cần sa thành bánh cốm

Liên tiếp những ngày cuối năm 2013 và đầu năm 2014, cơ quan chức năng Quảng Trị đã phát hiện và bắt giữ hàng loạt vụ vận chuyển ma túy tổng hợp, cần sa và tân dược xuyên quốc gia tại khu vực biên giới Việt - Lào. Đáng lưu ý, đối tượng buôn bán ma túy sử dụng thủ đoạn hết sức tinh vi là ép cần sa thành bánh cốm rồi gửi xe khách từ Lào đưa vào nội địa Việt Nam phân phối.

Cùng với các trùm ma túy ngoài tỉnh, nhiều con nghiện ma túy tại địa phương cũng tham gia vận chuyển ma túy từ Lào về Việt Nam khiến tình hình thêm phức tạp. Trung tá Lê Văn Huy cho biết, các lực lượng đặc nhiệm Cửa khẩu Lao Bảo còn phá vỡ nhiều đường dây buôn ma túy xuyên quốc gia.

Nổi cộm là đường dây do Trương Minh Đức và Nguyễn Ngọc Hoàng, cùng trú tại thị trấn Lao Bảo, huyện Hướng Hóa cầm đầu và bắt giữ 5 tên. Lực lượng chức năng thu giữ tại chỗ 430 viên ma túy tổng hợp, 68 triệu đồng, 4 mô tô, 4 điện thoại di động và một số tài sản, giấy tờ khác. Đức khai, chúng lợi dụng đồng bào dân tộc thiểu số, không nghề nghiệp, nghiện ma túy để vận chuyển ma túy về Lao Bảo qua đường tiểu ngạch...

Tuy nhiên, tỷ lệ các vụ ma túy bị phát hiện ở Quảng Trị so với thực tế còn rất ít. Nhiều vụ buôn bán, vận chuyển ma túy với số lượng lớn bị bắt giữ ở Đà Nẵng, Thừa Thiên - Huế, thậm chí ở TPHCM, Hà Nội… nhiều đối tượng khai lấy hàng từ nước ngoài qua Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo.

      “Ngụy trang” dưới mọi hình thức

Trong những ngày cuối năm 2013, lực lượng Hải quan TPHCM liên tục phát hiện nhiều vụ vận chuyển ma túy, tiền chất ma túy với khối lượng lớn, trị giá lên đến hàng chục tỷ đồng. Cụ thể, ngay trong thời khắc cuối năm 2013, Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất phối hợp với các lực lượng chức năng phát hiện 2 vụ vận chuyển trái phép chất ma túy qua đường hàng không với khối lượng 4,64kg, tổng trị giá ước tính 14 tỷ đồng.

Trước đó, Chi cục Hải quan chuyển phát nhanh TPHCM phát hiện 4,8kg tiền chất Ephedrine dùng sản xuất ma túy đá với trị giá lô hàng khoảng 5 tỷ đồng.

Điều đáng nói là các mặt hàng cấm, hàng nhập khẩu được các đối tượng “ngụy trang” hết sức tinh vi như với lô hàng 4,8kg tiền chất Ephedrine được các đối tượng lèn chặt trong chai, ở giữa có lõi ống nhựa đựng nước sữa tắm.

Trước đó, Chi cục Hải quan chuyển phát nhanh TPHCM cũng phát hiện 4kg tiền chất sản xuất ma túy đá ngụy trang bằng các hộp kim loại bên ngoài dán nhãn hiệu là gà hầm xí muội, bò sốt tiêu Tuyền Ký, gà hấp gừng Tuyền Ký, sườn nấu đậu, dùng máy dập nắp hộp lại nguyên vẹn với trọng lượng mỗi hộp 200g, giống như lon thịt hộp nên rất khó phát hiện bằng mắt thường.

Theo Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, các đối tượng buôn lậu và gian lận thương mại lợi dụng chính sách thông thoáng trong thủ tục hải quan điện tử để thực hiện các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển hàng hóa vào thị trường nội địa với nhiều phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, liều lĩnh hơn nhằm thu lợi bất chính.

Để thực hiện các hành vi buôn lậu và gian lận thương mại, các đối tượng thường không khai báo hoặc khai báo sai tên hàng, số lượng, trọng lượng, chất lượng chủng loại, ký hiệu hàng hóa. Đồng thời, lợi dụng các kẽ hở trong quá trình làm thủ tục hải quan như khai báo hàng nhập khẩu có thuế suất bằng 0% hay thuế suất thấp để thông quan hàng hóa khi được hệ thống phân luồng miễn kiểm tra, nhưng hàng thực nhập là mặt hàng nhập khẩu có điều kiện; chèn giấu ngụy trang hàng hóa, ma túy trong hành lý, trên người của hành khách khi đến làm thủ tục hải quan hoặc hành lý qua máy soi.

Lợi dụng những sơ hở trong quản lý đối với hành lý thất lạc, hành lý transit, hành lý quá cảnh, hành lý quá khổ để buôn lậu gian lận thương mại, vận chuyển trái phép ma túy, sản phẩm động vật quý hiếm.

ĐÌNH LÝ - VĂN THẮNG