Học sinh nói tục, thiếu tôn trọng thầy cô... không còn là cá biệt

(SGGPO). - Ngày 9-10, tại Hà Nội, Bộ GD - ĐT tổ chức hội thảo xây dựng mô hình tư vấn tâm lý trong các cơ sở giáo dục phổ thông và công tác phối hợp nhà trường - gia đình - xã hội.

Kết bạn trên mạng rồi hình thành các băng nhóm

Tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Thị Nghĩa cho biết, phần lớn học sinh có đạo đức tốt, lối sống lành mạnh, biết yêu thương ông bà cha mẹ, có ý chí vươn lên. Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận học sinh chưa có ý thức rèn luyện bản thân, có hành động bạo lực. Thời gian qua, tình trạng bạo lực trong học đường xảy ra càng nghiêm trọng, tỷ lệ thanh thiếu niên phạm tội cũng ngày càng gia tăng. Ban Bí thư Trung ương Đảng,Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ thị về tăng cường giáo dục đạo đức, lối sống cho thế hệ trẻ. Ngành giáo dục cũng đã có nhiều giải pháp về vấn đề này, trong đó có xây dựng trường học thân thiện, tạo môi trường lành mạnh cho học sinh rèn luyện.

"Tuy đã có nhiều giải pháp nhưng một bộ phận học sinh vẫn chưa có ý thức rèn luyện đạo đức, để xảy ra bạo hành trong nhà trường. Nguyên nhân thì có nhiều, nhưng với tác động của mặt trái cơ chế thị trường, lứa tuổi học sinh chưa trưởng thành nên bị những tác động xấu từ môi trường xã hội, ảnh hưởng đến hành động, nhân cách của các em. Nếu không có những giải pháp, mô hình tư vấn tâm lý phù hợp trong trường học thì rất dễ dẫn đến việc các em hư hỏng, xảy ra bạo lực học đường, thậm chí phạm tội", bà Nguyễn Thị Nghĩa đánh giá.

Báo cáo của ông Ngũ Duy Anh, Vụ trưởng Vụ Công tác học sinh sinh viên, Bộ GD-ĐT cho thấy, đối với học sinh phổ thông, khi mà nhân cách các em đang trong quá trình hình thành, phát triển có thể phải đối mặt với nhiều thách thức không dễ vượt qua. Các vấn đề tâm lý, các khó khăn trong cuộc sống khá phổ biến như căng thẳng trong học tập, các xung đột trong quan hệ với thầy cô, bạn bè, gia đình, sự lúng túng trong định hướng nghề nghiệp, các tác động từ mạng Internet.. nếu không được tư vấn, chia sẻ, giải tỏa kịp thời thì  rất dễ dẫn đến hậu quả đáng tiếc. “Nhẹ thì chán học, bỏ học, nặng thì trầm cảm, bạo  lực học đường, tự tử.. Một số học sinh dễ bị sa ngã vào các tệ nạn xã hội như lô đề, cờ bạc, nghiện game, rượu bia, thậm chí ma túy, mại dâm, sống buông thả, sao nhãng học hành, dẫn đến kết quả học tập yếu kém, bị buộc thôi học, thậm chí vi phạm pháp luật bị xử lý hình sự..”, ông Ngũ Duy Anh đánh giá.

Vẫn theo ông Ngũ Duy Anh, đáng buồn là trong nhà trường hiện nay, tình trạng học sinh nói tục, chửi thề, thiếu tôn trọng thầy cô, người lớn tuổi không còn là hiện tượng cá biệt. Tình trạng quan hệ tình dục sớm cũng đáng báo động. Hiện tượng kết bạn trên mạng rồi hình thành các băng nhóm ở tuổi vị thành niên và có những hành vi lệch chuẩn như bỏ nhà đi bụi, trộm cắp, uống rượu bia say xỉn, đua xe, vi phạm giao thông.. là những biểu hiện đáng lo ngại trong một bộ phận giới trẻ hiện nay.

Bạo lực học đường ngày càng tăng.(Ảnh minh họa)

Sẽ có mô hình tư vấn tâm lý trong trường phổ thông

Trong khi đó, công tác chỉ đạo, tổ chức hoạt động tư vấn trong nhà trường hiện nay còn nhiều bất cập. Tuy đã có nhiều giải pháp, một số nơi đã thành lập được phòng tư vấn tâm lý cho HS-SV nhưng hoạt động chưa đồng đều, hiệu quả chưa cao. Một cuộc khảo sát  mới đây của bộ GD-ĐT cho thấy, đa phần học sinh có nhu cầu tâm lý tư vấn tâm lý. Tuy nhiên, tâm lý e ngại, không chủ động trong việc tìm kiếm dịch vụ hỗ trợ đã cản trở các em. Điều đó cho thấy, để đạt mục tiêu tư vấn tâm lý cho HS-SV thì công tác này trong nhà trường phải được triển khai chủ động, hấp dẫn các em.

“Khó khăn hiện nay là chưa có biên chế cho các bộ chuyên trách tư vấn tâm lý ở các trường. Chưa có kinh phí để hoạt động. Cán bộ tư vấn tâm lý chỉ là kiêm nhiệm, chưa chuyên nghiệp. Vì vậy hoạt động tư vấn tâm lý cho HS-SV chưa thường xuyên, hiệu quả”, ông Ngũ Duy Anh đánh giá. Do công tác tư vấn học đường trong nhà trường chưa thực sự được coi trọng nên học sinh thiếu “người bạn, người thầy” để chia sẻ những khó khăn trong cuộc sống. Trong khi đó, nhiều gia đình có tâm lý phó mặc con cái cho nhà trường, thiếu sự quan tâm, phối hợp trong giáo dục con em. Internet với nhiều lợi ích nhưng thực tế ẩn chứa rất nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý học sinh.

Để giải bài toán này, Bộ GD - ĐT cho biết, tới đây Bộ sẽ đề xuất mô hình tư vấn tâm lý áp dụng tại các trường phổ thông. Mục tiêu là tư vấn để giáo dục hình thành các kỹ năng xã hội; tư vấn những vấn đề tâm lý lứa tuổi vị thành niên, thanh niên; tâm lý học giới tính và sức khỏe sinh sản; tâm lý gia đình; hướng nghiệp; những vấn đề của xã hội hiện đại.

Bộ này cho biết, đội ngũ cán bộ, giáo viên tư vấn sẽ được xây dựng, bố trí nguồn lực và tài chính để đào tạo chuyên sau cho đội ngũ này. Tại các trường sẽ xây dựng các phòng tâm lý tư vấn riêng, có chuyên gia tâm lý chuyên sâu. Tổ chức các buổi nói chuyện giữa chuyên gia tâm lý với các em; tăng cường hoạt động ngoại khóa để thu hút học sinh nhằm nâng cao kỹ năng sống.

“Hiện nay Bộ GD - ĐT chưa có quy định nào làm cơ sở pháp lý cho việc thực hiện tư vấn tâm lý trong nhà trường. Tuy nhiên, từ những mô hình đã có ở các trường hiện nay, Bộ sẽ đề xuất một số mô hình tư vấn tâm lý hiệu quả để các Sở GD - ĐT, các trường triển khai phù hợp với thực tế. Làm tốt công tác tư vấn tâm lý sẽ góp phần giúp học sinh phát triển hài hòa cả về thể chất và tinh thần”, ông Ngũ Duy Anh nhấn mạnh.

PHAN THẢO