Ngày 27-8, Bộ GD-ĐT công bố Dự thảo thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều Quy định đánh giá học sinh (HS) tiểu học (Thông tư số 30/2014/TT-BGDĐT) để xin ý kiến góp ý của toàn xã hội. Bộ GD-ĐT cũng cho biết, sau khi tổng hợp các ý kiến góp ý, bộ sẽ lắng nghe, chỉnh sửa cho thật phù hợp để bắt đầu thực hiện thông tư ngay trong năm học mới 2016 - 2017.
Bỏ chấm điểm, giáo viên nặng việc hơn
Thông tư số 30/2014/TT-BGDĐT ngày 28-8-2014 quy định đánh giá HS tiểu học với đổi mới đột phá là bỏ chấm điểm HS tiểu học. Qua 2 năm học triển khai, dư luận xã hội cũng như trong ngành đặc biệt quan tâm với nhiều phàn nàn. Trước tình hình đó, Bộ GD-ĐT đã tổng hợp báo cáo sơ kết 2 năm thực hiện Thông tư 30 của 63 sở GD-ĐT và báo cáo của hai nhóm chuyên gia (khảo sát, đánh giá thực hiện Thông tư 30).
Việc đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá giúp giáo viên có điều kiện sâu sát từng em.
Tổng hợp của Bộ GD-ĐT chỉ rõ một số ưu điểm, bất cập của việc triển khai Thông tư 30. Trong đó, Bộ GD-ĐT thừa nhận trong quá trình triển khai thực hiện, Thông tư 30 đang gặp phải một số bất cập, hạn chế. Cụ thể, về nội dung đánh giá HS, quy định nhận xét bằng lời và viết nhận xét trong thông tư chưa rõ, cứng nhắc nên giáo viên hiểu chủ yếu là ghi nhận xét. Do vậy ghi nhận xét từng HS vào vở và sổ theo dõi chất lượng giáo dục làm nặng công việc của giáo viên. Quy định ghi sổ theo dõi chưa hợp lý. Hồ sơ đánh giá HS còn áp lực cho giáo viên. Cha mẹ HS chưa nắm bắt kịp thời mức độ học tập, rèn luyện của con em do chưa có lượng hóa đánh giá thường xuyên kết quả học tập của HS. Quy định việc khen thưởng chưa cụ thể nên giáo viên có nhiều lúng túng. Công tác quản lý các cấp còn máy móc, hành chính cũng gây nặng nề công việc cho giáo viên… Vì vậy, trên tinh thần bổ sung và kế thừa những ưu điểm cũng như khắc phục những bất cập ở trên, Bộ GD-ĐT dự thảo sửa đổi Thông tư 30 với những nội dung quan trọng.
Về đánh giá thường xuyên, Bộ GD-ĐT vẫn giữ quy định đánh giá thường xuyên bằng nhận xét, không dùng điểm số nhưng không quy định hàng tháng giáo viên phải ghi nhận xét vào sổ theo dõi chất lượng giáo dục. Thay vào đó, giáo viên được quyền chủ động khi nào nhận xét bằng lời, khi nào viết nhận xét vào vở hoặc sổ cá nhân cho phù hợp. Đánh giá về học tập của HS, giáo viên dùng lời nói, ký hiệu, chỉ ra cho HS biết được chỗ đúng, chưa đúng, cách sửa chữa, biết những yêu cầu để nhớ, thực hiện; viết nhận xét vào vở hoặc sản phẩm học tập của HS khi cần thiết để có biện pháp giúp đỡ kịp thời. Đánh giá về năng lực, phẩm chất của HS, giáo viên căn cứ vào các mức độ nhận thức, kỹ năng, thái độ thông qua biểu hiện của từng năng lực, phẩm chất của HS để nhận xét và có biện pháp giúp đỡ kịp thời.
Đối với các môn học, hoạt động giáo dục, giữa và cuối mỗi học kỳ, giáo viên căn cứ vào quá trình đánh giá thường xuyên, chuẩn kiến thức, kỹ năng của môn học, đánh giá HS theo các mức. Mức A: nắm vững kiến thức, thành thạo kỹ năng, vận dụng linh hoạt kiến thức kỹ năng, hoàn thành tốt nhiệm vụ học tập, hứng thú với môn học hoặc hoạt động giáo dục. Mức B: nắm được kiến thức, có kỹ năng, biết vận dụng kiến thức kỹ năng, hoàn thành nhiệm vụ học tập môn học hoặc hoạt động giáo dục. Mức C: chưa nắm được kiến thức, thiếu hụt kỹ năng, chưa hoàn thành nhiệm vụ học tập môn học hoặc hoạt động giáo dục.
Tương tự, đối với phẩm chất, giữa và cuối mỗi học kỳ, giáo viên chủ nhiệm căn cứ vào quá trình đánh giá thường xuyên, đánh giá mức độ hình thành và phát triển từng năng lực, phẩm chất của mỗi HS theo các mức A (nhận thức đầy đủ, làm tốt, hứng thú, tự tin), B (nhận thức được, làm được, chưa thật hứng thú, chưa thật tự tin), C (nhận thức chưa đầy đủ, chưa làm được, chưa hứng thú, thiếu tự tin).
Ghi rõ đối tượng HS được khen thưởng
Về hồ sơ đánh giá, sẽ gồm học bạ của HS và bảng tổng hợp kết quả đánh giá giáo dục của lớp. Như vậy, sẽ bỏ sổ theo dõi chất lượng giáo dục. Giữa và cuối học kỳ, giáo viên chủ nhiệm ghi kết quả đánh giá của từng HS vào bảng tổng hợp kết quả đánh giá giáo dục. Cuối năm học, giáo viên chủ nhiệm ghi kết quả đánh giá giáo dục vào học bạ. Học bạ được nhà trường lưu giữ trong suốt thời gian HS học tại trường, được giao cho HS khi hoàn thành chương trình tiểu học hoặc đi học trường khác.
Về việc giúp cha mẹ HS nắm bắt mức độ học tập rèn luyện của con em, sẽ bổ sung, tổng hợp đánh giá thường xuyên bằng lượng hóa thành các mức A, B, C vào giữa và cuối mỗi học kỳ. Riêng lớp 4, lớp 5 có thêm bài kiểm tra đối với môn Toán, môn Tiếng Việt vào giữa học kỳ 1 và giữa học kỳ 2. Điều này nhằm giúp cha mẹ HS nắm bắt mức độ học tập và rèn luyện của con em.
Về khen thưởng cuối năm, dự thảo hướng dẫn rõ đối tượng HS được khen thưởng. Cụ thể, có 3 loại. Thứ nhất, HS hoàn thành xuất sắc các nội dung học tập và rèn luyện: có kết quả đánh giá các môn học, các năng lực, phẩm chất đạt mức A; bài kiểm tra định kỳ cuối năm học các môn đạt 9 điểm trở lên. Thứ hai, HS hoàn thành tốt các nội dung học tập và rèn luyện: kết quả đánh giá có ít nhất 50% các môn học đạt mức A, các môn học còn lại đạt mức B; các năng lực, phẩm chất đạt mức A hoặc mức B; bài kiểm tra định kỳ cuối năm học các môn học đạt 7 điểm trở lên. Thứ ba, HS có thành tích vượt trội hay có tiến bộ vượt bậc về ít nhất một môn học hoặc ít nhất một năng lực, phẩm chất được giáo viên giới thiệu và được tập thể lớp công nhận. Ngoài ra sẽ khen thưởng đột xuất HS có thành tích nổi bật trong các phong trào thi đua hoặc có thành tích đột xuất trong năm học.
Theo ông Phạm Ngọc Định, Vụ trưởng Vụ Giáo dục tiểu học, Bộ GD-ĐT, dự thảo sửa đổi, bổ sung Thông tư 30 vẫn giữ nguyên tinh thần chính là đánh giá thường xuyên bằng nhận xét, không dùng điểm số; những nội dung sửa đổi, bổ sung chủ yếu nhằm tháo gỡ khó khăn cho các nhà trường, giáo viên trong quá trình triển khai thực hiện.
LÂM NGUYÊN
