Mạng thông tin Al-Hayat của lực lượng Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng vừa đăng tải một đoạn băng ghi âm nói về chiến tranh bằng tiếng phổ thông, kêu gọi việc gầy dựng lực lượng thánh chiến tại quốc gia rộng lớn Trung Quốc. Đây là lần đầu tiên, IS công khai ý định muốn mở rộng hoạt động tại châu Á, sau khi liên tiếp thực hiện các cuộc tấn công khủng bố tại châu Âu và Mỹ.
Tàu chiến Nga phóng tên lửa tiêu diệt IS từ biển Caspian
Mối đe dọa nguy hiểm
Nội dung đoạn băng IS đăng tải bằng tiếng phổ thông Trung Quốc có nội dung khuyến khích các tín đồ Hồi giáo “vùng lên” và “cầm súng chiến đấu”. Trong những năm gần đây, bạo lực đã bùng phát ở các khu vực có người Duy Ngô Nhĩ sinh sống. Chính quyền Trung Quốc xác định, đang phải đối mặt với các mối đe dọa khủng bố tại đây. Lực lượng an ninh Trung Quốc đã thu được các đoạn băng có nguồn gốc từ nước ngoài, kích động người Duy Ngô Nhĩ gây ra các vụ tấn công. Hiện nay, tham gia trong hàng ngũ IS đang có một số người Duy Ngô Nhĩ.
Trước đó, nỗi lo IS sẽ mở rộng hoạt động tại Đông Nam Á cũng đã xuất hiện. Giới chức Thái Lan tăng cường cảnh giác sau khi nhận được cảnh báo từ Cơ quan an ninh Liên bang Nga (FSB) về việc 10 đối tượng người Syria có liên quan đến IS đã nhập cảnh vào Thái Lan để chuẩn bị cho cuộc tấn công nhằm vào các công dân và lợi ích của Nga, cũng như nhiều nước khác tham gia liên minh chống IS. Tại Malaysia, cảnh sát bắt giữ 5 người bị tình nghi có liên quan đến các tổ chức khủng bố như IS và al-Qaeda. Thông tin IS và các nhóm cực đoan địa phương đã lập kế hoạch triển khai những kẻ đánh bom liều chết, được đào tạo tại Syria, Iraq và Afghanistan đến Kuala Lumpur và Sabah để tắm máu thường dân đã khiến người dân nước này hoang mang tột độ. Nhà chức trách Malaysia xác định có ít nhất 30 nhóm phiến quân lớn nhỏ trong khu vực đã thề trung thành với IS và có ý đồ thống nhất dưới lá cờ IS, trong đó có tổ chức khủng bố khét tiếng Abu Sayyaf.
Lo ngại trước sự bành trướng của IS, Bộ trưởng Tư pháp Australia, Michael Keenan, tuyên bố Australia và Đông Nam Á cần nỗ lực gấp đôi trong lĩnh vực tình báo, tăng cường an ninh để đảm bảo không tái diễn một vụ tấn công Paris (Pháp) thứ hai tại khu vực này. Theo lực lượng chống khủng bố tại Malaysia, hàng trăm người Indonesia đang ủng hộ tư tưởng cực đoan của IS, các công dân của Singapore và Malaysia đang tham chiến tại Syria và Iraq và số lượng dự kiến sẽ còn gia tăng, nếu không có những biện pháp ngăn chặn kịp thời.
Lực lượng IS tại Syria
Phải thay đổi chiến lược
Theo Times, các cuộc không kích dồn dập của Nga và lực lượng liên quân do Mỹ dẫn đầu làm IS bị tổn hao lực lượng tại Iraq và Syria, nhưng tổ chức này đã phát triển ở những khu vực khác. 1.600 tay súng trung thành với IS đã chiếm một phần lãnh thổ đáng kể ở phía Nam Jalalabad, miền Đông Afghanistan và lực lượng này đang hoạt động theo các kịch bản như ở Syria và Iraq, khiến hàng chục ngàn gia đình ở Afghanistan buộc phải rời bỏ nhà cửa đi lánh nạn. Các chuyên gia của Liên hiệp quốc cảnh báo, IS hiện có khoảng 2.000 - 3.000 chiến binh tại Libya. Trong gần một năm qua, nhóm cực đoan này đã tập hợp được các nền tảng cần thiết như một nhà nước có lãnh thổ, quân đội, với nguồn tài chính mạnh từ dầu mỏ.
Vì sao IS vẫn lớn mạnh và rất khó bị tiêu diệt, hiện vẫn là câu hỏi mà các nhà hoạch định chính sách của phương Tây vẫn chưa tìm ra câu trả lời. Giới phân tích cho rằng, các chương trình tuyên truyền của IS lâu nay luôn nhắc tới những lời tiên tri theo sách khải huyền, về trận chiến vĩ đại cuối cùng sẽ thiết lập cục diện cho đến vĩnh hằng. Đây là công cụ tuyên truyền đầy uy lực mà IS sử dụng để chiêu mộ chiến binh. Các tân binh tiềm năng được hứa hẹn rằng, khi gia nhập IS họ sẽ có cơ hội được tiếp cận trực diện nhất với trận chiến chống các lợi ích phương Tây và sẽ khiến những lời tiên tri cổ của người Hồi giáo trở thành hiện thực. IS còn tỏ ra thiện chiến và bài bản hơn các lực lượng thánh chiến khác khi chúng biết áp dụng các chiến thuật, chiến lược quân sự, lại sở hữu vũ khí hạng nặng từ nhiều nguồn: mua chợ đen, chiếm đoạt từ kho vũ khí của Chính phủ Iraq và Syria, từ phe đối lập, từ hàng viện trợ của phương Tây cho phe đối lập ôn hòa ở Syria. Dù đã bị đánh sập hàng ngàn trang mạng xã hội và trang web, nhưng IS lại mở những trang mới để tuyên truyền, mở rộng ảnh hưởng và tuyển mộ chiến binh.
Nỗ lực của lực lượng liên quân dần bị bó hẹp bởi thực tế đối tác địa phương tốt nhất của họ đến nay chỉ là các chiến binh người Kurd, những người chỉ sẵn sàng chiến đấu chống IS tại một dải đất ở miền Bắc Syria, nơi có cộng đồng người Kurd chiếm đa số. Theo Chính phủ Nga, Mỹ và các đồng minh cần phải thay đổi chiến lược, bởi vấn đề ở đây không chỉ chống lại một nhóm nổi dậy nữa mà có thể coi là một lực lượng có tổ chức bài bản hơn, so với các nhóm cực đoan đang hoạt động hiện nay.
Việc bán dầu đem lại cho IS khoảng 100 - 500 triệu USD mỗi năm. Khoản thu nhập đó, thêm vào khoản tiền IS thu được qua việc bắt cóc, tống tiền và ăn cắp đã khiến IS có quyền tự do thao túng, có thêm các cơ hội để thu hút nhân sự và tài trợ cho hoạt động khủng bố. IS không những chỉ sản xuất mà còn tinh chế cả dầu thô từ những giếng dầu nằm trong quyền kiểm soát của chúng, rồi bán sản phẩm đã tinh chế cho những người trung gian, di chuyển số lượng dầu đó đi khắp vùng. Mỹ cùng với Pháp và Nga mới đây đã bắt đầu oanh kích những xe bồn xếp hàng ở các giếng dầu của IS. Nhưng Michael Lynch, Chủ tịch Viện Nghiên cứu kinh tế và năng lượng chiến lược Mỹ, cảnh báo rằng chỉ có thể giảm thiểu, nhưng không thể thực sự triệt hạ toàn bộ công nghiệp dầu của IS. Vấn đề lớn nhất do những nơi chứa dầu của IS gồm rất nhiều giếng nhỏ và chúng có thể thực hiện việc sửa chữa với kỹ thuật thấp tương đối dễ dàng. Để tiêu diệt IS cần phải có sự phối hợp đa quốc gia, bao gồm cả lĩnh vực tình báo, quân sự và cả hệ thống công nghệ thông tin. Tuy nhiên, việc này cũng đòi hỏi các nước phải có sự tin tưởng lẫn nhau và cả lòng kiên trì, nếu không muốn bị thất bại sớm.
THANH HẰNG (tổng hợp)
Mỹ đề xuất kế hoạch mới chống IS
Nhằm đối phó với tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, các nghị sĩ đảng Dân chủ tại Thượng viện Mỹ đã đề xuất một kế hoạch để đánh bại các phiến quân IS ở nước ngoài cũng như củng cố an ninh trong nước thông qua việc đẩy mạnh các cuộc không kích, tăng cường các biện pháp trừng phạt nhằm ngăn chặn các nguồn tài chính của IS, cũng như bổ nhiệm một quan chức mới phụ trách sứ mệnh chống tổ chức khủng bố này.
Đề xuất của các nghị sĩ trên bao gồm việc cấm các đối tượng bị tình nghi là phần tử khủng bố mua súng trong nước và thúc đẩy một số đạo luật để cải cách chương trình miễn thị thực nhập cảnh (visa) nhằm yêu cầu những quốc gia tham gia chương trình này phải cấp hộ chiếu điện tử trên toàn cầu…
Anh Việt
