(SGGPO).– Chiều 19-8, tại Hà Nội, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã họp mặt kỷ niệm 70 năm Cách mạng tháng 8 và Quốc khánh 2-9 với chủ đề “Ký ức cuộc Tổng khởi nghĩa ở Hà Nội”.
Tới dự có Nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu, Nguyên Chủ tịch Ủy ban TƯ MTTQ Việt Nam Phạm Thế Duyệt, GS-NGND, nhà sử học Phan Huy Lê, Nguyên Bí thư Xứ ủy Bắc Kỳ, Nguyên Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Trân, …cùng nhiều cụ là những nhân chứng lịch sử của sự kiện Cách mạng Tháng 8. Đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Chủ tịch Ủy ban TƯ MTTQ Việt Nam chủ trì cuộc gặp mặt.
Phát biểu tại buổi gặp mặt, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh, giờ này cách đây 70 năm, hàng vạn người dân Hà Nội đã tỏa ra từ trung tâm Ba Đình đến các quận huyện để biểu tình, mít tinh cách mạng. Đi đến đâu, cuộc diễu hành được nhân dân tiếp sức đến đó. “Chúng tôi lúc đó chưa sinh ra, vì vậy nghĩ tới Cách mạng tháng 8, cuộc cách mạng đặc biệt trong lịch sử dân tộc- những lớp người sinh sau đẻ muộn chỉ có một mong ước là được nghe, được gặp những người đã trực tiếp làm nên cuộc cách mạng lịch sử đó. Hôm nay đến đây, người trẻ nhất đã 89 tuổi, người cao tuổi nhất đã 100. Được gặp các cụ là một diễm phúc của những người hôm nay”, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh.
Thông qua hồi ức của các cụ, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân mong muốn thế hệ trẻ hôm nay hiểu rằng được rằng, vì sao khi diễn ra Cách mạng Tháng 8, Nhật-Pháp bắn nhau thì chỉ có Việt Nam là quốc gia duy nhất ở Đông Nam Á giành được chính quyền. Đặc biệt, giành chính quyền mà không nổ súng, đó là một sự sáng tạo đặc biệt. Những nhân chứng lịch sử có mặt tại cuộc gặp mặt đã cùng ôn lại những hồi ức về Cách mạng tháng 8, từ việc Việt Minh phá kho thóc Nhật chia cho dân nghèo, cướp kho súng Nhật, trừ khử mật thám, việt gian.. đến việc toàn dân đồng lòng xuống đường mít tinh ủng hộ cách mạng, ủng hộ Việt Minh. Từ đó tạo nên thời cơ chín muồi để tổng khởi nghĩa giành chính quyền.
Thiếu tướng Nguyễn Đồng Thoại, nguyên Cục phó Cục tác chiến Bộ Tổng tham mưu, người chụp ảnh tại quảng trường Nhà hát lớn Hà Nội vào ngày 17 và 19-8-1945 kể lại, lúc đó ông mới chỉ là một thiếu niên (học sinh trường Bưởi, Hà Nội). Theo ông, về Cách mạng Tháng 8, tư liệu rất nhiều, nhưng đến giờ lớp trẻ vẫn chưa biết rõ thành công của Xứ ủy Hà Nội trong việc phá cuộc mít tinh ngày 17-8 của Chính phủ Trần Trọng Kim. “Lúc đó họ đề nghị Việt Minh tham gia Chính phủ Trần Trọng Kim nhưng Việt Minh từ chối. Để lấy lại tinh thần, họ ra lệnh tất cả các công chức phải tham gia mít tinh ngày 17-8 ủng hộ Chính phủ Trần Trọng Kim, vận động đồng bào tham gia. Hồi đó chúng tôi đi phá mít tinh, gặp mưa, rét mướt. Tôi đã gặp một số cụ già vừa đi vừa giơ tay kêu to ủng hộ Việt Minh”,
Ông Lê Đức Vân (89 tuổi) phụ trách thanh vận Việt Minh thành Hoàng Diệu, phụ trách báo Hồn nước cũng cho biết, mấy chục năm nay, ông và những người tham gia Cách mạng Tháng 8 đều chọn ngày 17-8 để kỷ niệm. Ông kể, trước ngày 17-8 phong trào Việt Minh đã lớn mạnh rồi. Đã có nhiều hoạt động diễn thuyết công khai nơi đông người đả đảo Chính phủ bù nhìn, ủng hộ Việt Minh. Vì vậy, gần như người Hà Nội đã ngả sang ủng hộ Việt Minh. Những ngày đó, phong trào trừ gian, trừ mật thám cũng phát triển mạnh mẽ. Thời cơ đã đến, ngay tối 17-8, Xứ ủy Hà Nội quyết định tổng khởi nghĩa. Đó là một quyết định sắc bén, sáng suốt của Hà Nội. Khởi nghĩa ngày 19-8 diễn ra không sớm, không muộn và thành công.
Cụ Lê Thy, con gái của nhà yêu nước Dương Quảng Hàm, kể lại kỷ niệm được giam nhiệm vụ là người kéo cờ ở quảng trường Ba Đình trong lễ Quốc khánh 2-9-1945. “Tôi lo lắm vì chưa được tập. Nhưng sau đó tôi đã cùng một cộng sự kéo cờ thành công, lá cờ đỏ sao vàng tung bay trong gió mùa Thu. Lúc đó tôi mới có dịp ngắm nhìn Bác Hồ, lòng không khỏi ngỡ ngàng sao Bác ăn mặc giản dị thế, chỉ áo vải đơn sơ”, bà Thy nhớ lại. |
PHAN THẢO
