Theo Đồ án chung quy hoạch thủ đô Hà Nội đến năm 2030 tầm nhìn 2050 vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Hà Nội sẽ được xây dựng trở thành TP “Xanh - Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”, đô thị phát triển năng động, hiệu quả, có sức cạnh tranh cao trong nước, khu vực và quốc tế, có môi trường sống, làm việc tốt, sinh hoạt giải trí chất lượng cao và có cơ hội đầu tư thuận lợi. Ngay sau khi được phê duyệt, các hoạt động đầu tiên của Đồ án quy hoạch chung Hà Nội đã được khởi động. Đây cũng là lúc chúng ta thử nhìn lại toàn cục thủ đô hôm nay để biết Hà Nội đang có nền tảng như thế nào trước khi bắt tay vào xây dựng một thủ đô văn minh, hiện đại trong tương lai.
Nếu nhìn bằng con mắt của một du khách, họ sẽ thấy Hà Nội bây giờ thật rộng lớn, có tốc độ phát triển nhanh với những tòa cao ốc, những trung tâm thương mại lớn, những khu đô thị mới hiện đại…
Nhưng bên cạnh đó, còn là một Hà Nội nhiều rác, Hà Nội bị tắc đường, gương mặt đô thị lộn xộn, thiếu bản sắc với những công trình xây dựng sao chép. Cùng với đó, những nét đẹp truyền thống rất riêng của Hà Nội, được bắt nguồn từ hồn cốt của thủ đô ngàn năm tuổi như đang dần phai nhạt. Tất cả những điều đó chính là rào cản cản trở sự phát triển của thủ đô hôm nay.
Chi phí hàng ngàn tỷ đồng nhưng không thể giải quyết được nạn tắc đường; bộ mặt đô thị vẫn rất nhếch nhác dù mới trải qua một đợt chỉnh trang, cũng bằng tiền tỷ trong dịp đại lễ. Phải chăng chúng ta mới đang chỉ giải quyết phần ngọn của vấn đề mà chưa có quy định, kỷ cương nghiêm về trật tự, quản lý đô thị? Trong chiều sâu của vấn đề, khái niệm “Văn hóa Thăng Long - Hà Nội” dường như đang bị pha loãng, cũng không nhận được sự quan tâm đúng mức. Phải giải quyết được những tồn tại đó thì mới tạo ra sự đồng lòng nhất trí để xây dựng Hà Nội rực rỡ với vai trò là trái tim của cả nước.
Không thể phủ nhận là chính quyền và người dân thủ đô đã rất nỗ lực để giữ gìn một hình ảnh Hà Nội đẹp. Bình tĩnh nhìn ra những bất cập, Hà Nội đã bắt đầu với những chuyển động mạnh mẽ để hiện thực hóa Đồ án quy hoạch chung. Theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Thế Thảo, đồ án quy hoạch phân khu, bước tiếp theo của quy hoạch chung thủ đô sẽ được hoàn thành trong quý 2-2012. Hà Nội cũng đã xây dựng một đề án phát triển giao thông vận tải giai đoạn 2011-2015 có tổng số vốn lên tới 7 tỷ USD với các công trình giao thông lớn. Hà Nội cũng đang rốt ráo thực hiện rà soát, giải quyết tình trạng nhà siêu mỏng, siêu méo, dự kiến sẽ hoàn thành vào cuối năm nay… Tuy nhiên, với những rào cản như đã nói ở trên, nếu không được nhìn nhận một cách thấu đáo và tìm cách tháo gỡ thì e rằng chúng ta sẽ thật khó khăn để xây dựng được một thủ đô Hà Nội như quy hoạch chung đã đề ra.
Bí thư Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị cho rằng, Đồ án Quy hoạch chung xây dựng thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn 2050, nghĩa là nó có giá trị tới 40 năm chứ không phải tư duy theo nhiệm kỳ. Vấn đề quan trọng đối với Hà Nội là văn hóa, cội rễ của mọi sự phát triển trong xã hội. Hà Nội có thể rất to đẹp, đàng hoàng, nhưng Hà Nội sẽ không còn là Hà Nội nếu mất đi những nét đẹp cổ xưa, mất đi những giá trị văn hóa được hun đúc từ ngàn năm Thăng Long - Hà Nội mà vì nó biết bao người đã yêu Hà Nội, dù không sinh ra hoặc không lớn lên trên mảnh đất này.
Nhìn nhận đúng những rào cản chính là cách tốt nhất để thủ đô Hà Nội có thể tìm cách vượt qua, có những bước bứt phá ngoạn mục trên chặng đường phát triển tiếp theo.
Minh Duy
