Khi giá năng lượng tăng cao thì việc các công trình xây dựng đi theo hướng tiết kiệm năng lượng (TKNL) là xu thế tất yếu. Thực tế, tại TPHCM, mặc dù chưa nhiều nhưng các DN đã ngày một hướng đến việc sử dụng năng lượng tiết kiệm vì đã ý thức rõ TKNL là giảm thiểu chi phí.
Tuy nhiên, các tòa nhà TKNL này được xây dựng xuất phát từ sự tự nguyện và lợi ích của các chủ đầu tư là chủ yếu chứ chưa phải thực hiện theo quy chuẩn xây dựng. Hiện nay, mục tiêu sử dụng năng lượng tiết kiệm chưa được đặt ra trong chiến lược thúc đẩy sản xuất kinh doanh của đơn vị, trong khi tiềm năng TKNL thông qua các giải pháp thiết kế, vận hành và sử dụng hợp lý của các tòa nhà là 15%-40%. Bên cạnh đó, việc chưa có những hướng dẫn đồng bộ cũng như những chế tài cụ thể đối với việc TKNL trong những công trình xây dựng nên thay vì phải áp dụng các quy chuẩn bắt buộc về TKNL trong xây dựng các tòa nhà thì hiện nay chỉ dừng lại ở việc khuyến khích. Chính vì thế, các công trình “nhà ở thông minh”, “công trình tiết kiệm năng lượng”… chưa nhiều và chỉ là những công trình riêng lẻ.
Việc TKNL và sử dụng nguồn năng lượng hiệu quả trong các tòa nhà không chỉ góp phần làm giảm chi phí cho DN mà còn phù hợp với mục tiêu của Chính phủ, đảm bảo an ninh năng lượng, phát triển bền vững và bảo vệ môi trường. Những năm trở lại đây, nhiều cuộc thi về TKNL đã được tổ chức nhằm mục đích kêu gọi ý thức tiết kiệm điện để tìm ra mô hình tòa nhà TKNL hiệu quả và nhân rộng mô hình.
Tháng 5 vừa qua, Trung tâm Tiết kiệm năng lượng TPHCM phối hợp với Trung tâm Tiết kiệm năng lượng Hà Nội chính thức phát động 3 cuộc thi về tiết kiệm năng lượng trong năm 2011 gồm: “Tòa nhà hiệu quả năng lượng”, “Quản lý năng lượng trong công nghiệp và tòa nhà”, giải thưởng “Truyền thông về tiết kiệm năng lượng”.
Phát biểu tại lễ phát động, ông Phương Hoàng Kim, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ (Bộ Công thương) cho biết, công nghiệp và tòa nhà là những lĩnh vực sử dụng nhiều năng lượng (chiếm 50% tổng năng lượng tiêu thụ). Tuy nhiên, hiện nay nhiều DN còn sử dụng công nghệ lạc hậu, mức tiêu hao năng lượng cao, quy trình quản lý sử dụng năng lượng chưa được cải tiến theo hướng tối ưu hóa, đồng bộ hóa. Là một phần của chương trình tuyên truyền cộng đồng sử dụng năng lượng hiệu quả, mới đây, Bộ Công thương cũng vừa phát động 2 cuộc thi “Tòa nhà tiết kiệm năng lượng” và “Quản lý năng lượng trong công nghiệp, tòa nhà”.
Tham dự cuộc thi, các chủ tòa nhà sẽ được các đơn vị tư vấn miễn phí các giải pháp giúp tòa nhà sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, mang lại những lợi ích về kinh tế và môi trường, tăng khả năng cạnh tranh.
Thông qua các cuộc thi này sẽ góp phần nhân rộng các giải pháp tiết kiệm năng lượng điển hình để cộng đồng học tập làm theo. Cụ thể, cuộc thi “Tòa nhà tiết kiệm năng lượng” và “Quản lý năng lượng trong công nghiệp, tòa nhà” năm 2010 đã thu hút gần 100 doanh nghiệp công nghiệp và tòa nhà trên địa bàn cả nước với 354 giải pháp TKNL điển hình được thực hiện với lượng năng lượng tiết kiệm quy thành tiền đạt gần 50 tỷ đồng, giảm phát thải 21.000 tấn CO2 trong một năm. Các tòa nhà đoạt giải tại cuộc thi này sẽ được tôn vinh, các DN cũng qua đó được nâng cao uy tín của mình – các tốt nhất thu hút khách hàng. Thế nhưng, bên cạnh việc khuyến khích, tôn vinh các công trình TKNL cũng nên có quy định xử phạt các công trình thiết kế không đảm bảo yêu cầu TKNL vì năng lượng ngày càng cạn kiệt.
MINH HUY