Sáng 10-1, Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết công tác năm 2013 và phương hướng, nhiệm vụ công tác trọng tâm năm 2014 của Ủy ban Quốc gia Phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm (UBQG) được tổ chức tại Hà Nội. Đồng chí Nguyễn Xuân Phúc, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch UBQG chủ trì hội nghị.
Theo Bộ LĐTB-XH, năm 2013, số người nhiễm HIV là 216.254 trường hợp, số bệnh nhân đang trong giai đoạn AIDS là 66.533 trường hợp. Riêng 11 tháng đầu năm, cả nước dã xét nghiệm phát hiện mới 11.567 trường hợp nhiễm HIV (trung bình 1.100 ca/tháng). Dù số ca phát hiện mới thấp hơn so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng một thực trạng đáng báo động là nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới (nằm trong nhóm nguy cơ cao) đang có xu hướng gia tăng; hình thái lây nhiễm cũng chuyển dần từ tiêm chích ma túy sang con đường tình dục.
Tình trạng ma túy đang thẩm lậu nghiêm trọng qua đường biên giới. Riêng hai tuyến biên giới Việt-Lào và Việt-Trung, lực lượng chức năng đã bắt giữ 5.339 vụ, thu giữ gần 300kg heroin.
Theo ông Trịnh Quân Huấn, thành viên tổ chuyên gia UBQG, số trường hợp nhiễm HIV chưa có dấu hiệu giảm nhiều còn do công tác cai nghiện tại các địa phương đang bất nhất.
Ông Huấn dẫn chứng: “Tại Hải Phòng, các trung tâm 06 vẫn được đầu tư xây dựng dù chi phí xây dựng rất cao (năm 2013 chi gần 12 tỷ đồng). Trong khi đó, chỉ mất 5 tỷ đồng, địa phương này đã có 10 trung tâm điều trị thay thế bằng Methadone với khả năng điều trị cai nghiện hiệu quả hơn. Một số địa phương khác còn đề ra chỉ tiêu đưa người nghiện vào các trung tâm chữa bệnh - giáo dục - lao động và xã hội để thu tiền. Từ đó số người được cai nghiện theo chương trình Methadone vẫn còn hạn chế”.
Trước thực trạng nêu trên, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tỏ ra băn khoăn: Với số trường hợp người nhiễm HIV phát hiện mới mỗi tháng cả ngàn người, vậy mục tiêu đã đặt ra (đến năm 2015, cả nước không phát hiện người nhiễm HIV mới) liệu có làm được không? Tại sao đến nay, nguồn ngân sách nhà nước đã sẵn sàng phục vụ cai nghiện cho 80.000 người trên cả nước bằng Methadone nhưng chưa thực hiện có hiệu quả? Các địa phương có số lượng người nghiện lên đến hàng chục ngàn trường hợp lại chỉ “lèo tèo” vài trung tâm điều trị bằng Methadone. Cụ thể như Hải Phòng có 10 trung tâm, TPHCM và Hà Nội có 6 trung tâm, Đồng Nai còn không có trung tâm nào…
Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhìn nhận, công tác phòng chống AIDS, ma túy, mại dâm hiện vẫn còn nhiều vấn đề rút kinh nghiệm. Trước hết, trách nhiệm quản lý tại địa phương chưa được nâng cao, các văn bản quy định đã thông qua nhưng khi triển khai còn hạn chế. Ban chỉ đạo, trong đó có lãnh đạo địa phương, còn hoạt động cầm chừng, thiếu quyết liệt.
Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh trong thời gian tiếp theo, các bộ, ngành, đơn vị chức năng cần tập trung nắm chắc tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy, mại dâm. Ngành công an kịp thời điều tra, khám phá các đường dây tội phạm có tổ chức, mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy hoạt động xuyên quốc gia và quốc tế. Bên cạnh đó, tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục về phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy, mại dâm. Nhanh chóng tổ chức sơ kết, đánh giá rút kinh nghiệm xây dựng mô hình điểm không tệ nạn ma túy; từ đó nhân rộng ra các địa phương khác trong cả nước.
TƯỜNG HÂN