Bệnh ung thư gan từng gây tử vong cho không ít người nên bài “Viêm gan vi rút - mối hiểm họa của ung thư gan” (Trang “Sống khỏe và đẹp” ngày 4-3-2006) nhận được rất nhiều phản hồi của bạn đọc. Từ hàng trăm câu hỏi gửi đến, bác sĩ Nguyễn Bá Nhuận trả lời về căn bệnh rất thời sự này…
Tinh chất hồng sâm RH2 làm hạn chế quá trình tiến triển của bệnh viêm gan.
- Bệnh viêm gan lây truyền ra sao? Gia đình tôi có hai người nhiễm vi rút viêm gan B. Vậy viêm gan virút B có phải là bệnh di truyền? Chúng tôi phải làm gì để tự bảo vệ?
- BS Nguyễn Bá Nhuận: Virút viêm gan B truyền theo đường máu, đường tình dục và truyền từ mẹ sang con trong giai đoạn sổ thai. Nó có thể lây truyền trực tiếp hoặc gián tiếp từ các dịch thể của người bị nhiễm, nhất là máu và dịch tiết ở bộ phận sinh dục.
Khả năng lây của vi rút viêm gan B gấp 100 lần so với vi rút HIV. Mặc dù y học đã chứng minh sự có mặt của vi rút viêm gan B trong sữa mẹ, nước mắt, nước tiểu, phân, nhưng chưa có bằng chứng về vai trò của các loại dịch thể này trong truyền bệnh. Viêm gan vi rút B không phải là bệnh di truyền.
Có thể tiếp xúc bình thường với những người thân trong gia đình nhưng nên tiêm vắc xin phòng bệnh, tránh dùng chung với người nhiễm bệnh và những người khác những dụng cụ có thể làm xây xát da, niêm mạc (dụng cụ cắt móng tay, dao, kéo, bàn chải đánh răng, dao cạo râu…).
- Những triệu chứng nào gợi ý bệnh viêm gan vi rút B?
- Thời gian ủ bệnh thường kéo dài vài tuần đến vài tháng, có thể xuất hiện các triệu chứng: mệt mỏi, chán ăn, đau hay tức vùng hạ sườn bên phải, sốt nhẹ, buồn nôn, nước tiểu thẫm màu, vàng mắt, vàng da, đau khớp xương, mẩn ngứa. Để xác định, cần khám và xét nghiệm sự hiện diện của kháng thể vi rút viêm gan B; siêu âm đánh giá hình thái gan và xét nghiệm chức năng gan.
- Tôi mang thai tháng thứ 8 và phát hiện mình bị nhiễm vi rút viêm gan B, vậy phải làm gì?
- Nếu bạn là người mang mầm bệnh hay bị viêm gan B vào 3 tháng cuối thai kỳ, con bạn cần được chích ngừa (chích cả kháng thể chống lại viêm gan B) trong vòng 6 tháng sau sinh.
- Sau khi nhiễm, viêm gan siêu vi B tiến triển như thế nào?
- Trên 90% số người mắc viêm gan siêu vi B tự khỏi sau vài tuần đến vài tháng (thường không quá 6 tháng). Có dưới 10% sau khi bị nhiễm viêm gan siêu vi B đã không thải loại được siêu vi B ra khỏi cơ thể và trở thành người mang siêu vi B mạn tính. Một trong những nguyên nhân của trường hợp này là hệ thống miễn dịch cơ thể suy yếu.
Người mang siêu vi B mạn tính có hai nguy cơ là truyền bệnh cho người khác và bản thân có nguy cơ diễn biến sang viêm gan mạn tính. 1%- 12% bệnh nhân viêm gan mạn tính chuyển sang xơ gan; còn lại đa số không có biểu hiện gì. Một số ít tiến triển sang viêm gan tối cấp dẫn tới hôn mê do suy gan cấp và tử vong. Về lâu dài, có một số ít dẫn tới ung thư gan.
Nghiên cứu cho thấy, những người bị lây nhiễm vi rút viêm gan B từ đường máu thường tốt hơn lây nhiễm từ vùng có nhiều người bị bệnh (Việt Nam nằm trong vùng dịch tễ về viêm gan B). Nếu bị nhiễm ở vùng có nhiều người mắc hoặc khi bệnh nhân đã chuyển sang giai đoạn mạn tính thì trong vòng 5 năm: 12%-20% chuyển sang xơ gan giai đoạn đầu, 20%-23% chuyển từ xơ gan giai đoạn đầu sang giai đoạn trễ, 6%-15% chuyển từ xơ gan giai đoạn đầu sang ung thư gan .
- Có thuốc hay phương pháp nào chữa được bệnh viêm gan?
- Đến nay chưa có thuốc đặc trị. Trong thời kỳ viêm gan cấp, cần nghỉ ngơi, ăn uống điều độ. Hạn chế những thức ăn có hại cho gan như: rượu, thức ăn nhiều mỡ, một số loại thuốc chuyển hóa qua gan (thuốc giảm đau chống viêm, thuốc điều trị bệnh tự miễn…). Theo kinh nghiệm của tôi, ngoài những thuốc điều hòa chức năng gan, giảm độc tế bào gan, tinh chất hồng sâm RH2 rất hữu hiệu trong việc nâng cao thể trạng, tăng cường hệ thống miễn dịch cơ thể và hạn chế quá trình tiến triển từ viêm gan cấp sang viêm gan mạn, sang xơ gan hay ung thư gan.
Tóm lại, khi bị nhiễm siêu vi B, bất kể lúc nào khi cơ thể chưa có kháng thể của vi rút thì phải điều trị để tránh những hậu quả nghiêm trọng. Đồng thời, phòng ngừa bệnh có thể dẫn đến giai đoạn xấu hơn. Đặc biệt cần nâng cao thể trạng, tăng cường hệ thống miễn dịch, phòng ngừa những thể tiến triển của bệnh…
BS NGUYỄN BÁ NHUẬN
(Phó khoa Gan Mật BV Chợ Rẫy)
