Quốc hội thảo luận về kinh tế - xã hội: Đề xuất các giải pháp vực dậy nền kinh tế

Dù ghi nhận và đánh giá cao những nỗ lực điều hành nền kinh tế của Chính phủ năm 2012 và những tháng đầu năm nhưng tại phiên thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội ngày 30-5, hầu hết ĐBQH đều cho rằng, tình hình kinh tế hiện nay vẫn có chiều hướng xấu đi. Các đại biểu kiến nghị cần nhìn thẳng vào sự thật, xây dựng kế hoạch phục hồi kinh tế trong 3 năm với các giải pháp quyết liệt hơn.

Đừng để “tồn kho” trách nhiệm

Phát biểu của ĐB Nguyễn Văn Hiến (Bà Rịa - Vũng Tàu) tại phiên thảo luận đã gây nhiều chú ý với việc phân tích các số liệu mà theo ông là không thuyết phục cử tri, nhất là các thống kê về chỉ tiêu việc làm, thất nghiệp, tồn kho bất động sản và nợ xấu. Thậm chí, mỗi nơi đưa ra một số liệu khác nhau rất vênh nhau và không phản ánh đúng bản chất nghiêm trọng của vấn đề. Hầu hết thông tin đưa ra không sát thực tế, không có tính thời sự. Nhiều con số thiên về báo cáo thành tích.

Cụ thể, theo ĐB Nguyễn Văn Hiến, số liệu về nợ xấu thiếu tính thuyết phục khi ở kỳ họp Quốc hội trước, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho rằng nợ xấu khoảng 10% trong khi Thanh tra Ngân hàng Nhà nước cho rằng nợ xấu là 8,6%. Trong báo cáo tại kỳ họp này là 7,8%. Cùng thời gian Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia đưa ra con số 11,8%. Tháng 3-2013 Ngân hàng Nhà nước thông báo nợ xấu còn 6%. Cùng với đó là số liệu tai nạn giao thông của Bộ Công an và Chính phủ không trùng khớp; sự phi lý của tăng trưởng GDP khi mà các địa phương thường cao gấp 1,5 lần cả nước; doanh nghiệp phá sản, ngừng hoạt động nhiều, vốn đầu tư xã hội giảm nhưng hàng năm tạo việc làm mới đều đặn từ 1,5 đến 1,6 triệu người và tỷ lệ thất nghiệp hàng năm cứ giảm; tồn kho bất động sản vênh nhau giữa hiệp hội và cơ quan quản lý…

Mấy năm gần đây, vấn đề sinh tử của nền kinh tế là giải quyết “cục máu đông” nợ xấu và tồn kho bất động sản. Nhưng mức độ tin cậy của các số liệu này rất thấp. Do vậy, không thể dự báo chính xác các xu hướng, không thể đưa ra các quyết sách, chủ trương, giải pháp đúng được và như vậy sẽ gặp nhiều rủi ro.

Cùng nỗi băn khoăn, ĐB Huỳnh Văn Tiếp (Cần Thơ) nghi ngờ chỉ tiêu xóa đói giảm nghèo, đây là điều quan trọng trong hoạch định chính sách. Thống kê và dự báo chưa tốt nên hoạch định chính sách không tốt. Điều này đã dẫn đến phát triển tràn lan, theo phong trào, hiệu quả đầu tư kém khiến nền kinh tế khó khăn. ĐB Võ Thị Hồng Thoại (Bạc Liêu) cũng đồng tình và cho rằng, Chính phủ cần báo cáo rõ hơn những bất cập liên quan đến số liệu để từ đó mới có thể đưa ra các giải pháp đúng đắn, phù hợp hơn.

Theo ĐB Dương Trung Quốc (Đồng Nai), các báo cáo về tình hình kinh tế xã hội 6 tháng một lần được đưa ra Quốc hội như “chẩn bệnh” định kỳ để đưa ra biện pháp điều trị. Nền kinh tế có nhiều căn bệnh đã thành mãn tính như quan liêu, đầu tư dàn trải… làm cho bệnh mới phát sinh như nợ công, nợ xấu. Song điều đáng quan ngại là biện pháp giải quyết vấn đề lại như liều thuốc an thần: “Thuốc an thần không phải là không cần thiết nhưng nếu bệnh không thuyên giảm và phát tác lại rất nguy hiểm”.

ĐB Hà Sĩ Đồng (Quảng Trị) đề cập tới sự suy giảm niềm tin của thị trường và của người dân, trong khi đây là yếu tố vô cùng quan trọng để vực dậy nền kinh tế đang lâm trọng bệnh: “Hy vọng qua kỳ họp này, Quốc hội không chỉ nhận diện rõ vấn đề nan giải của nền kinh tế không chỉ là tồn kho tiền hàng, mà còn vấn đề tồn kho kiến nghị, đặc biệt là tồn kho trách nhiệm và giải pháp”.

Tăng đầu tư nhà nước để kích thích tổng cầu

Kinh tế khó khăn và diễn biến vẫn tiếp tục theo chiều hướng xấu có một trong những nguyên nhân quan trọng là niềm tin suy giảm. Do vậy, củng cố niềm tin là vấn đề được nhiều ĐB nhắc đến trong các phát biểu của mình. Giải pháp quan trọng được nhiều ĐB đề xuất là tăng đầu tư từ nhà nước để tăng tổng cầu. ĐB Trần Ngọc Vinh (Hải Phòng) cho rằng, tổng cầu suy giảm, hàng tồn kho là những nút thắt hiện nay, do đó, Chính phủ cần có biện pháp kích cầu đầu tư để khôi phục niềm tin thị trường.

Theo ĐB Trần Du Lịch (TPHCM), điều mong đợi nhất ở kỳ họp này là Chính phủ sẽ đưa ra được biện pháp chống suy giảm kinh tế. Trong bối cảnh lạm phát hiện không còn là “con ngựa bất kham” và là cơ hội để tiến hành những biện pháp tái cơ cấu mạnh mẽ hơn, bởi nếu loay hoay giải pháp tức thời có thể lạm phát tăng trở lại và rơi vào luẩn quẩn. Giải pháp cho vấn đề này, ĐB Trần Du Lịch đề xuất xây dựng một chương trình dài hạn phục hồi tăng trưởng kinh tế với chính sách chủ đạo là chuyển từ chống lạm phát bị động sang chủ động như xác định lạm phát khoảng 6,5% - 7%/năm từ nay đến năm 2015 và 5% cho các năm sau đó. Từ đó có sự phối hợp chính sách tiền tệ, chi tiêu công, lộ trình điều chỉnh giá phù hợp vừa chống lạm phát và có dư địa chính sách. Một giải pháp mạnh mẽ khác là miễn giảm thuế cho doanh nghiệp tới năm 2015 thay vì 6 tháng như hiện nay và nâng bội chi ngân sách vượt 4,8% để xử lý các công trình đầu tư dang dở. Bởi trong khi khả năng hấp thụ vốn hạn chế, đầu tư công sẽ kích thích tổng cầu. Nguồn lực cho việc chi này là rà soát lại các nguồn vốn tại các doanh nghiệp và thoái vốn nhà nước những nơi không cần nắm giữ. “Ngoài ra, chính sách tiền tệ cần phải được điều hành linh hoạt hơn đừng để doanh nghiệp nào có thị trường mà chết vì không tiếp cận được. Làm sao để 3 năm sau, mỗi năm mức tăng trưởng tín dụng phải bằng 3 - 3,5 lần tăng trưởng GDP” - ĐB Trần Du Lịch nêu yêu cầu.

Sớm xử lý 90.000 tỷ đồng nợ đọng xây dựng cơ bản

ĐB Cao Sỹ Kiêm (Thái Bình) nêu đang có những “báo động về kinh tế”. Vì thế, ông đưa ra kiến nghị nhiều nhóm giải pháp cụ thể cho cả ngắn hạn và trung hạn như sớm xử lý 90.000 tỷ đồng nợ đọng xây dựng cơ bản; phát hành trái phiếu để đưa vào những lĩnh vực tăng tổng cầu; triển khai nhanh Công ty quản lý tài sản VAMC để chuyển nợ xấu sang, giúp DN tiếp cận được vốn; điều hành linh hoạt tỷ giá để khuyến khích xuất khẩu…

ĐB Huỳnh Nghĩa (Đà Nẵng) cũng cho rằng, với tình hình này càng ưu tiên hơn mục tiêu phục hồi tăng trưởng kinh tế, kích thích tổng cầu, tăng thu ngân sách, giải quyết tốt vấn đề an sinh xã hội. Trong đó, Ngân hàng Nhà nước cần linh hoạt hơn trong chính sách tín dụng, bảo đảm những tháng còn lại của năm 2013 dư nợ tín dụng tăng lên 12%. Cùng với đó là tái lập và củng cố lòng tin bằng việc giảm thuế thu nhập doanh nghiệp và điều chỉnh thuế giá trị gia tăng. Cần sử dụng công cụ chính sách tài khóa để kích thích tổng cầu. Cụ thể, sử dụng ngân sách bằng việc tăng phát hành trái phiếu Chính phủ để thanh toán hàng chục ngàn tỷ đồng nợ đọng xây dựng cơ bản; ưu tiên ứng vốn để tiếp tục hoàn thành các công trình xây dựng dở dang bằng vốn ngân sách.

NGỌC QUANG - MINH GIANG