Hôm nay 20-10, kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIII chính thức khai mạc tại Hà Nội với nhiều nội dung quan trọng. Trong đó, một nội dung được dư luận đặc biệt quan tâm là Chính phủ sẽ có tờ trình trước Quốc hội về chủ trương đầu tư xây dựng dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành. Trước phiên khai mạc Quốc hội, ông Lê Như Tiến, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội đã trao đổi với PV Báo SGGP về vấn đề này.
ông Lê Như Tiến
- Phóng viên: Thưa ông, còn rất nhiều ý kiến băn khoăn về dự án sân bay Long Thành, ông có quan điểm thế nào?
>> Ông LÊ NHƯ TIẾN: Một dự án có thể nói là “siêu dự án”, riêng giai đoạn 1 đã cần tới khoảng 8 tỷ USD. Trong giai đoạn kinh tế đất nước còn khó khăn như hiện nay thì cần phải tính toán làm dự án đã thuận lợi chưa? Đó là điều mà hầu hết cử tri hiện nay đang băn khoăn. Nhất là trong khi nhiều chuyên gia hàng không cho rằng, hoàn toàn có thể mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất để phục vụ mục tiêu phát triển hàng không ở khu vực này trong những năm tới. Tại sao không bàn vấn đề mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất như đã làm với việc mở rộng sân bay Nội Bài ở Hà Nội, đặc biệt là với sân bay Tân Sơn Nhất, như các chuyên gia hàng không đã phân tích: Bộ Quốc phòng vừa rồi đã bàn giao thêm một phần diện tích để xây dựng thêm 21 vị trí sân đậu máy bay và kho hàng cho sân bay Tân Sơn Nhất; khoảng 200ha đất ở phía Bắc đường băng hiện lại đưa vào làm sân golf và khu nghỉ dưỡng, mà không đưa vào khai thác xây nhà ga và sân đậu.
Ngoài ra, những lý do để xây dựng sân bay Long Thành mà Bộ GTVT đưa ra cũng chưa thực sự thuyết phục, nhất là đối với các chuyên gia hàng không, như về sự quá tải, lo ngại về đường băng… Vì vậy, theo tôi cần tính toán, cân nhắc hết sức kỹ càng việc đã nên làm sân bay Long Thành hay chưa.
- Tức là ông cho rằng không cần xây dựng sân bay Long Thành?
Nhiều chuyên gia hàng không lâu năm đã nhận định, về lâu dài cần có sân bay khác thay thế sân bay Tân Sơn Nhất. Thế nhưng trong ít nhất 20 năm tới và với điều kiện kinh tế, khả năng huy động vốn và bài toán kinh tế lý giải cho việc xây sân bay Long Thành hiện nay là chưa cần thiết và thiếu thuyết phục. Quan điểm của tôi cũng như vậy. Dự án này tương lai sẽ phải làm, nhưng cần lùi lại thêm 10 - 15 năm, khi mà nền kinh tế của chúng ta đã khá hơn, tăng trưởng bền vững hơn, tích lũy tốt hơn, nợ công an toàn hơn. Lúc đó chúng ta làm sân bay Long Thành cũng chưa muộn.
Cần lắng nghe ý kiến của nhiều người, nhất là các chuyên gia hàng không. Vì như phân tích của họ, nếu mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất thì vẫn hoàn toàn bảo đảm khả năng đáp ứng được lưu lượng khách tăng trưởng trong vòng 20 năm tới.
- Trong cuộc tọa đàm về vấn đề này mới đây, Thứ trưởng Bộ GTVT Phạm Quý Tiêu cho rằng, trong lúc khó khăn mà tìm ra dự án có hiệu quả thì càng phải quyết tâm làm. Vì vậy Bộ GTVT quyết tâm làm dự án sân bay Long Thành. Quan điểm của ông ra sao?
Tôi không phủ nhận xây sân bay Long Thành. Nhưng vấn đề là chúng ta làm vào thời điểm nào? Trong tình hình kinh tế khó khăn hiện nay, Chính phủ phải hết sức cân nhắc xem dự án đã tối ưu chưa, nhất là trong bối cảnh chúng ta hoàn toàn có thể mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất mà vẫn đáp ứng được yêu cầu. Tương tự như dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam trước đó mà Chính phủ đã trình Quốc hội và bị Quốc hội “bác”, thì Quốc hội cũng không nói là không làm, mà là làm ở thời điểm nào sẽ phù hợp. Nếu thời điểm này chưa thuận lợi thì phải gác lại. Chúng ta đang cần tập trung nguồn lực cho những vấn đề cấp bách khác như giáo dục, y tế, cải thiện đời sống nhân dân vùng khó khăn.
- Bộ GTVT nói giai đoạn 1, nguồn vốn ngân sách nhà nước, trái phiếu chính phủ, vốn ODA chỉ khoảng 50%; còn lại 50% là nguồn vốn huy động ngoài ngân sách. Vậy nếu dự án kêu gọi xã hội hóa tốt thì có cần phải lo ngại quá mức không?
Vấn đề xã hội hóa nguồn vốn cho dự án này chưa thực sự rõ ràng, nhất là về huy động đầu tư. Tôi nghĩ vài ngày tới khi báo cáo Quốc hội, Chính phủ phải lý giải thật kỹ càng, đầy đủ để Quốc hội xem xét. Còn với thông tin như hiện nay, tôi nghĩ Quốc hội khó mà chấp thuận. Nói tóm lại, tôi cũng như nhiều ý kiến khác cho rằng trong bối cảnh kinh tế còn khó khăn hiện nay, Chính phủ nên cân nhắc thật thấu đáo thời điểm sẽ làm sân bay Long Thành. Đặc biệt là khi chúng ta có thể mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất để đáp ứng nhu cầu phát triển hàng không trong những năm tới thì nên để sau năm 2020 hãy đặt vấn đề làm dự án này. Tôi chưa ủng hộ làm dự án lúc này.
LÂM NGUYÊN (thực hiện)