Khá nhiều người, kể cả người bán, vẫn nghĩ tất cả những sản phẩm sữa nước đóng hộp trên thị trường đều là sữa tươi. PGS. TS. Nguyễn Thị Lâm, Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia kể: “Tôi đã có lần hỏi mua sữa tươi, và được chị bán hàng tự tin trao cho một hộp sữa ghi rõ “sữa tiệt trùng”.
Với hơn 20 năm kinh nghiệm về dinh dưỡng, PGS. TS. Nguyễn Thị Lâm cho rằng đây là nhầm lẫn rất phổ biến vì phần lớn người tiêu dùng thường gọi chung các sản phẩm sữa nước là sữa tươi. Các bà mẹ ngày nay đã hiểu khá rõ về công dụng chung của sữa nước, tuy nhiên vẫn chưa hiểu rõ sự khác biệt của các chủng loại sữa nước theo thành phần và công nghệ chế biến để lựa chọn đúng theo nhu cầu sử dụng của mình.
Ngoài sữa tươi còn có loại sữa nào khác?
PGS. TS. Nguyễn Thị Lâm trả lời: “Đó là những loại sữa không có chữ “tươi” trong tên gọi, ví dụ như “sữa tiệt trùng”. Bà giải thích thêm: “Tất cả những sản phẩm sữa đang được bán trên thị trường đều được nhà sản xuất công bố chất lượng với các cơ quan chức năng theo tiêu chuẩn quốc gia. Khi mua sữa, bạn chỉ việc đọc kỹ những thông tin in trên bao bì”. Những cụm từ “sữa tươi tiệt trùng”, “sữa tươi thanh trùng”, “sữa tiệt trùng”… chính là những mô tả ban đầu về thành phần và công nghệ chế biến ra sản phẩm.
Các sản phẩm sữa nước Vinamilk đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng đa dạng.
Sữa tươi tiệt trùng và sữa tươi thanh trùng được chế biến chủ yếu từ sữa tươi, còn sữa tiệt trùng có nguyên liệu chủ yếu là sữa bột. Tuy vậy, “sữa tươi và sữa không tươi đều có những ưu điểm riêng”– PGS. TS. Nguyễn Thị Lâm tư vấn. Với sữa tiệt trùng, mỗi nhà sản xuất sẽ có một công thức riêng bằng cách bổ sung thêm các vi chất, chất khoáng... Việc này vừa giúp bù đắp các dưỡng chất đã thất thoát, vừa tăng cường các nhóm dưỡng chất phù hợp cho từng nhóm đối tượng tiêu dùng (như bổ sung vi chất dành cho trẻ em). Do đó, sữa tiệt trùng thường cho nhiều chọn lựa hơn.
Những cụm từ “tiệt trùng” và “thanh trùng” là để mô tả công nghệ chế biến của các sản phẩm sữa. Trong đó công nghệ tiệt trùng diệt hết các loại vi khuẩn giúp sản phẩm có hạn sử dụng lâu hơn thông thường là 6 tháng mà không cần dùng chất bảo quản, còn công nghệ thanh trùng giúp lưu giữ gần như trọn vẹn các dưỡng chất và hương vị tươi ngon tự nhiên của sữa bò tươi nguyên chất tuy nhiên hạn sử dụng chỉ khoảng 10-15 ngày, trong điều kiện được bảo quản lạnh ở nhiệt độ từ 4-6 độ C.
Ngay cả những nhà sản xuất lớn, uy tín trong nước, có nguồn nguyên liệu tại chỗ dồi dào, vẫn duy trì song song nhiều loại sữa khác nhau nhằm đảm bảo đáp ứng các nhu cầu tiêu dùng đa dạng.
Chọn loại nào?
PGS. TS. Nguyễn Thị Lâm nhấn mạnh điều này còn phụ thuộc vào đối tượng và nhu cầu sử dụng. Những loại sữa tiệt trùng có tăng cường những vi chất, khoáng chất như vitamin A, D, Magiê… sẽ tốt cho sự phát triển của trẻ. Sữa tươi thanh trùng là lựa chọn phù hợp cho những ai yêu thích hương vị sữa bò tươi nguyên và sẵn sàng chi trả nhiều hơn một chút.
Từ góc độ dinh dưỡng, câu “thần chú” của Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia rất thiết thực: “Hãy đọc kỹ chủng loại sản phẩm trên bao bì! Khi đã có những hiểu biết cơ bản, bạn sẽ thôi đắn đo trước những hộp sữa nước bé nhỏ, thơm ngon”.
QCVN 5-1:2010/BYT, Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với các sản phẩm sữa dạng lỏng, ban hành kèm Thông tư số 30/2010/TT-BYT, Bộ Y tế ngày 2-6-2010, hiệu lực từ 1-1-2011.
Bảng mô tả cơ bản về các sản phẩm sữa nước phổ biến được quy định tại Quy chuẩn này.
