Gần 3 năm sau khi Nghị định 69/2009 của Chính phủ ban hành (có hiệu lực từ ngày 1-10-2009) quy định tiền sử dụng đất phải nộp theo giá thị trường, do không xác định được “giá thị trường là giá nào” nên toàn bộ hồ sơ nhà đất, từ hộ gia đình cá nhân đến tổ chức trong hạn mức lẫn ngoài hạn mức đều bị ách lại.
Đến tháng 10-2011, Bộ Tài chính có Thông tư 93 hướng dẫn NĐ 69 chấp thuận cho UBND cấp tỉnh được ban hành hệ số tiền sử dụng đất (gọi là hệ số K) nhằm tạo cơ sở pháp lý cho việc xác định “giá thị trường là giá nào”.
Theo đó, UBND TPHCM ban hành Quyết định 64 về hệ số K (gấp 2 lần giá quy định tại bảng giá đất). Tuy nhiên, hệ số K theo QĐ 64 của TP chỉ được áp dụng để tính 50% diện tích vượt hạn mức đất ở của hộ gia đình cá nhân trong trường hợp được công nhận quyền sử dụng đất mới, phần vượt hơn nữa và mọi trường hợp khác vẫn phải thẩm định giá để nộp theo giá thị trường.
Với quy định này, QĐ 64 của TP (ban hành tháng 10-2011) không thể thực thi, các trường hợp đất vượt hạn mức khác phải tính theo giá thị trường lại tiếp tục vướng. Do đó, không lâu sau, UBND TP đã phải thông báo sửa đổi QĐ 64 theo hướng áp dụng hệ số K cho toàn bộ phần đất vượt hạn mức đất ở của hộ gia đình cá nhân trong trường hợp được công nhận quyền sử dụng đất.
Tuy nhiên, phần vượt hạn mức trong trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất thì vẫn chưa xem xét, vì TP lo ngại việc phân lô hộ lẻ, đầu cơ, ảnh hưởng quỹ đất nông nghiệp.
Tại cuộc họp với các quận - huyện về việc nộp tiền sử dụng đất cho phần vượt hạn mức đất ở của hộ gia đình, cá nhân ngày 17-4, UBND TP cho biết, Bộ Tài chính đã có công văn đồng ý với kiến nghị của TP theo hướng trên, tức toàn bộ phần đất vượt hạn mức đã được công nhận quyền sử dụng đất sẽ nộp bằng 2 lần bảng giá đất do TP ban hành và công bố hàng năm. Theo đó, chậm nhất cuối tháng 4-2012, TP sẽ sửa QĐ 64/2011 theo hướng này.
Như vậy, một phần vướng mắc về tiền sử dụng đất đã được giải quyết. Coi như các trường hợp đã được công nhận quyền sử dụng đất mà vượt hạn mức đã có cơ sở để tính tiền sử dụng đất. Tuy nhiên, đối với các trường hợp hộ gia đình cá nhân chuyển mục đích sử dụng đất mà có diện tích đất vượt hạn mức thì không được TP đề cập sẽ ban hành hệ số K để tính.
Như vậy, trường hợp này vẫn phải nộp tiền sử dụng đất cho phần vượt hạn mức theo giá thị trường trong điều kiện bình thường.
Hạnh Nhung
