Bộ GTVT đang hoàn thiện dự thảo Quy định về tổ chức, quản lý hoạt động vận tải bằng ô tô và dịch vụ hỗ trợ vận tải đường bộ như là một trong những giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý hoạt động vận tải hành khách. Có nhiều quy định mới trong dự thảo này và một trong số đó là các quy định liên quan đến taxi.
Theo dự thảo, taxi phải “đón, trả khách đúng điểm dừng, đón, trả khách dành cho taxi theo quy định”. Các điểm dừng, đón trả khách của taxi được “ưu tiên bố trí tại các địa điểm công cộng như bến xe, nhà ga, sân bay, bến cảng, điểm trung chuyển hành khách, nhà hàng, khách sạn, trung tâm thương mại, bệnh viện, tòa nhà văn phòng, chung cư, khu vui chơi giải trí, khu du lịch, điểm du lịch và trên các tuyến đường trong khu vực nội thành, nội thị”; “UBND cấp tỉnh phê duyệt quy hoạch phát triển vận tải hành khách bằng taxi… quản lý điểm dừng, đón khách, điểm đỗ taxi”.
Taxi dừng, đón khách ngay trên lòng đường gây ảnh hưởng giao thông.
Hiện nay, không chỉ ở TPHCM mà ở nhiều thành phố khác trong cả nước, taxi gần như không có bến bãi để lưu đậu và loại phương tiện giao thông này chủ yếu đón khách theo yêu cầu của khách. Khách có thể gọi điện thoại đến tổng đài của đơn vị vận tải, yêu cầu đưa xe đến đón tại vị trí của khách hoặc đón taxi ngay trên đường. Với những thành phố nhỏ, mật độ giao thông ít, phương thức đưa đón khách như vậy không ảnh hưởng tiêu cực đến giao thông. Còn với một thành phố đông đúc và luôn đối mặt với tình trạng ùn ứ giao thông như TPHCM thì phương thức đón khách nêu trên của taxi đã và đang ảnh hưởng xấu đến giao thông thành phố. Đã có không ít trường hợp người dân đang lưu thông trên đường bất ngờ bị taxi ép nhường đường để taxi đón khách. Chưa hết, taxi lấn chiếm lòng lề đường làm nơi dừng, đậu xe đón khách đã làm cho tình trạng ùn ứ giao thông ở TPHCM thêm phức tạp. Do vậy, dự thảo nêu trên của Bộ GTVT đã nhận được không ít sự đồng tình của các chuyên gia trong ngành. Ông Dương Hồng Thanh, Phó Giám đốc Sở GTVT TPHCM phân tích, taxi đón khách phải đến bến bãi, trạm dừng, chờ là cách mà nhiều thành phố trên thế giới đã thực hiện nhằm giữ gìn trật tự an toàn giao thông. Đảo quốc Singapore là một ví dụ. Muốn đi taxi, hành khách phải đến điểm dừng đón khách của taxi. Hành khách muốn gọi taxi đến nhà đón sẽ phải trả thêm phí… Đường phố Singapore khá thông thoáng mà chính quyền ở đây còn quản lý rất chặt hoạt động vận tải. TPHCM luôn quá tải về giao thông nên việc sắp xếp lại hoạt động đưa đón khách của taxi là cần thiết. Tuy nhiên, trở ngại lớn nhất hiện nay là TPHCM rất thiếu bến bãi lưu đậu cho các phương tiện giao thông vận tải nói chung và taxi nói riêng. Thời gian qua, Sở GTVT TP cùng các quận, huyện đã tiến hành rà soát và đã tìm được nhiều địa điểm có thể làm bãi lưu đậu cho các phương tiện giao thông. Thế nhưng, so với yêu cầu kỹ thuật chung cũng như so với chỉ tiêu về bến bãi trong đồ án Quy hoạch phát triển GTVT TPHCM đến năm 2020 tầm nhìn đến năm 2025, những địa điểm này vẫn chưa đủ. Vì thế, quy định taxi đưa đón khách ở những điểm dừng, đậu do nhà nước quy hoạch cần phải có lộ trình để thực hiện. Lộ trình này cần gắn chặt với việc tổ chức lại giao thông và phát triển hệ thống bến bãi, điểm dừng, chờ.
Ông Nguyễn Ngọc Tường, Phó trưởng Ban chuyên trách Ban An toàn giao thông TPHCM nhận xét, người dân TPHCM đã quen với việc có thể đón taxi ở bất cứ đâu. Do vậy, rất có thể trong thời gian đầu quy định buộc taxi đưa đón hành khách tại các trạm dừng, bến bãi, theo quy định của nhà nước sẽ gặp sự phản đối của không ít người dân. Nhiều đơn vị kinh doanh taxi chắc chắn cũng không đồng thuận. Tuy nhiên, ở góc độ an toàn giao thông, đây là việc nên làm và cần có lộ trình để làm. Trước mắt, ở những tuyến đường, những khu vực có mật độ giao thông lớn, ngành chức năng nên xem xét, cấm taxi lấn chiếm lòng lề đường làm nơi lưu đậu, đợi khách. Việc đón khách của taxi ở những khu vực như vậy nên có vị trí cụ thể và phải được kiểm soát thường xuyên.
Quản lý số lượng taxi, việc nên làm ngay Một quy định rất mới khác cũng liên quan đến taxi được đề cập trong dự thảo Quy định về tổ chức, quản lý hoạt động vận tải bằng ô tô và dịch vụ hỗ trợ vận tải đường bộ. Đó là: UBND cấp tỉnh phê duyệt và công bố quy hoạch phát triển vận tải hành khách bằng taxi, điều tiết số lượng taxi... Nhận định về nội dung này, một cán bộ của Sở GTVT TPHCM cho hay, đây cũng là việc cần làm bởi hiện nay số lượng taxi hoạt động trên địa bàn thành phố đã vượt quá nhu cầu. Tỷ lệ số km lăn bánh có khách/số km lăn bánh chung của taxi thành phố chỉ vào khoảng 50%. Chỉ có vài đơn vị taxi lớn mới có tỷ lệ trên 50%. Sự chênh lệch cung cầu đã và đang ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động giao thông và cả môi trường của TPHCM. Taxi phóng nhanh, vượt ẩu để tranh giành khách; dừng đậu tràn lan trên vỉa hè, lòng đường để đợi khách; taxi chạy không có khách có nghĩa nhiên liệu bị hao phí… Sở GTVT TPHCM từng có đề xuất TPHCM nên nghiên cứu, xác định lại số lượng taxi cần thiết để từ đó có kế hoạch đấu thầu, chọn ra những đơn vị kinh doanh taxi, với số lượng taxi được xác định là cần thiết có chất lượng dịch vụ tốt nhất, phục vụ người dân. Phương án này giải quyết được tình trạng “cung vượt cầu” trong hoạt động taxi mà vẫn đảm bảo có được dịch vụ taxi tốt nhất cho người dân. Đây cũng là cách mà nhiều thành phố trên thế giới đã làm… Tuy nhiên, đề xuất này vẫn chưa được chấp thuận. Chính vì vậy, cán bộ nêu trên cho rằng, nếu quy định về điều tiết số lượng taxi được chính thức pháp lý hóa, TPHCM sẽ có cơ sở sắp xếp, quy hoạch lại hoạt động taxi bài bản, khoa học và hiệu quả hơn. LAM - QUYÊN |
TÂM ĐỨC - BÍCH QUYÊN
