Tại hội nghị trực tuyến tổng kết 5 năm thực hiện chương trình phòng chống mại dâm giai đoạn 2011 - 2015 vừa diễn ra, ông Lê Văn Quý, Chi cục phó Phòng chống tệ nạn xã hội TPHCM đã nêu ý kiến cần quy hoạch khu vực dịch vụ nhạy cảm ở một số tỉnh, thành. Nơi thí điểm là địa phương trọng điểm về tình hình mại dâm như TPHCM, Hà Nội, Hải Phòng, Nam Định...
Lý do được ông Lê Văn Quý nêu ra là gom các ngành nghề kinh doanh dịch vụ nhạy cảm, dễ phát sinh tệ nạn xã hội thành một khu riêng để dễ quản lý, đảm bảo quyền lợi cho người lao động về tiền lương, bảo hiểm, sức khỏe, y tế và nhiều vấn đề khác. Qua mô hình này, các tổ chức xã hội có thể cảm hóa người bán dâm, kéo họ về với cuộc sống bình thường thông qua trợ giúp tư vấn pháp lý, hỗ trợ việc làm. Được biết, đến nay TPHCM chưa có văn bản hay chương trình cụ thể. Nhưng với vai trò là cơ quan tham mưu cho TP, ông Lê Văn Quý mạnh dạn đề xuất ý kiến và cho rằng Chính phủ, Quốc hội cần xem xét. Cần thay đổi quan điểm, nhận thức về công tác phòng chống mại dâm. Phải vừa làm vừa thử nghiệm thì mới biết được mô hình nó ưu - nhược đến đâu. Cứ giữ mãi quan điểm cũ phải thế này thế kia, nhưng bao nhiêu năm rồi mà công tác phòng chống mại dâm vẫn chưa hiệu quả.
Đề xuất này đang nhận được sự quan tâm rộng rãi của cộng đồng xã hội. Đây cũng không phải là lần đầu tiên có đề xuất như vậy. Trao đổi với PV Báo SGGP bên hành lang kỳ họp Quốc hội ngày 24-10, nhiều đại biểu thể hiện sự đồng tình với đề xuất này. Phó Chánh án Tòa án nhân dân TPHCM Huỳnh Ngọc Ánh nói ông đồng ý với quan điểm này để thuận lợi cho việc quản lý. Phó Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội Bùi Sỹ Lợi tuy ủng hộ nhưng nghi ngại sẽ bị “vấp” bởi vấn đề quan điểm, “vì từ trước đến nay chúng ta quan điểm không công nhận mại dâm”. Trong khi đó, trao đổi khá thẳng thắn về vấn đề này, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội Đặng Thuần Phong, nhận xét, nạn mại dâm vẫn là một tảng băng, “nó vẫn chìm dưới nước và cứ lớn dần lên mà kéo dài tình trạng hiện nay, nó sẽ thành vấn nạn lớn cho xã hội...
Trong khi đó, bất cập quản lý có thể thấy rõ mà chưa làm gì được”. Theo ông Đặng Thuần Phong, đề xuất nói trên mới chỉ là quan điểm của Phó Chi cục trưởng Chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội TPHCM. “Nếu ý kiến đó trở thành đề nghị chính thống của TPHCM hay của cấp chính quyền nào đó thì ở góc độ Chính phủ, Quốc hội mới xem xét. Còn thực tế, pháp luật phòng chống mại dâm hiện hành chưa được nâng lên thành luật, Việt Nam vẫn cấm mại dâm, không cho phép hành nghề, sao tổ chức gom thành khu được?”, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội cho biết. Ông Đặng Thuần Phong cũng khẳng định, đề xuất này cũng không phải quá mới, công luận cũng đã đặt vấn đề này, một số nước trên thế giới cũng đã làm. Kinh nghiệm quốc tế như vậy là đã có nhưng Pháp lệnh Phòng chống mại dâm của chúng ta hiện chưa thành luật thì không thể quy hoạch, đưa những người hoạt động bán dâm vào đó. Chỉ có thể căn cứ trên những ý kiến đề xuất này để nghiên cứu và hoạch định chính sách sau này. Theo ông, một ý kiến đề xuất, dù ý kiến đó có cơ sở thực tiễn, cũng giúp cho công tác quản lý nhà nước nhưng không tương thích với pháp luật thì vấn đề cần phải thận trọng, nghiên cứu.
Mại dâm hiện nay không dễ nhận diện khi người hoạt động dùng đến nhiều công nghệ cao để hỗ trợ, từ mại dâm qua hình thức đi du lịch, đi tour, gái gọi tới mại dâm đồng tính… và hàng loạt chuyện khác. Số lượng gái mại dâm được lập hồ sơ (theo báo cáo là 11.000 người) thì nền tảng đều là cũ. Còn việc lập hồ sơ mới với gái mại dâm gần như là một nhiệm vụ không tưởng với các cơ quan quản lý. Hệ lụy của mại dâm bao giờ cũng đi kèm với các tội phạm khác như cho vay nặng lãi, mua bán người, sử dụng ma túy để chăn dắt hàng loạt người tham gia… Bởi vậy, theo ông Đặng Thuần Phong, cần sớm sửa đổi chính sách về phòng chống mại dâm để không “bó tay” các cơ quan chức năng. “Chúng tôi rất trân trọng với đề xuất này, đó là ý kiến giúp ích cho việc hoạch định chính sách. Tương tự ý kiến của TPHCM đối với việc quản lý người nghiện ma túy không có nơi cư trú ổn định đưa ra tại kỳ họp Quốc hội trước, nó sẽ là cơ sở để tính toán chính sách về mặt lâu dài”, ông Đặng Thuần Phong cho biết.
LÂM NGUYÊN