Mấy ngày qua, một khí thế rất mới đang lan tỏa trong toàn xã hội: khí thế mới của Chính phủ nhiệm kỳ mới, của một bộ máy mới đang khát khao hành động và thay đổi, chuyển biến tình hình.
Điều đầu tiên cần kể đến là chiều 12-4, ngay sau khi Quốc hội khóa XIII bế mạc kỳ họp cuối cùng, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì phiên họp đầu tiên với các thành viên Chính phủ nhiệm kỳ mới được kiện toàn để bắt tay ngay vào công việc với mục tiêu là bảo đảm công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ thông suốt, hiệu lực, hiệu quả. Cuộc họp đầu tiên này của Chính phủ nhiệm kỳ mới tập trung bàn một số việc cấp bách và các giải pháp cần làm ngay trong tháng 4 và những tháng tiếp theo. Theo đó, tân Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các thành viên Chính phủ phải tập trung vào giải quyết ngay các nhiệm vụ cấp bách như: tác động khắc nghiệt của thiên tai; giải quyết các vướng mắc của doanh nghiệp, thu ngân sách gặp khó khăn; bộ máy cồng kềnh, kỷ cương phép nước thực hiện chưa nghiêm; các vấn đề xã hội đang nhức nhối như an toàn thực phẩm, dịch bệnh, tai nạn giao thông…
Tinh thần xuyên suốt cuộc họp đầu tiên của Chính phủ nhiệm kỳ mới là không lùi bước trước khó khăn, thách thức; quyết tâm tháo gỡ khó khăn, rào cản đối với sự phát triển; từng bước đẩy lùi tệ nạn tham nhũng, tiêu cực, nâng cao kỷ cương phép nước. Tân Thủ tướng đòi hỏi các thành viên Chính phủ phải không ngừng nỗ lực, “dám làm, dám chịu trách nhiệm” trong lĩnh vực được phân công chỉ đạo, thực hiện; không để tình trạng trì trệ trong bộ máy hành chính. Chính phủ cần nâng cao tinh thần kỷ cương, kỷ luật, chống bệnh hình thức, nói mà không đi đôi với làm.
Chính phủ mới được kiện toàn trong bối cảnh mà Quốc hội vừa tổng kết nhiệm kỳ 5 năm (2011-2015) dù có nhiều thành tích đáng vui mừng nhưng vẫn còn bề bộn những mối lo: việc thực hiện một số chỉ tiêu kinh tế - xã hội chưa đạt kế hoạch; tăng trưởng kinh tế chưa bền vững, nợ công, nợ xấu tiềm ẩn nguy cơ gây bất ổn; mục tiêu đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại không đạt được. Đời sống nhân dân vùng sâu, vùng xa, miền núi còn nhiều khó khăn. Bộ máy nhà nước còn cồng kềnh, kém hiệu quả; môi trường đầu tư chậm được cải thiện; thủ tục hành chính còn phiền hà. Công tác phòng, chống tham nhũng chưa đạt yêu cầu; lãng phí, thất thoát còn lớn; tình hình quốc tế, khu vực và trên biển Đông tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường... Vì vậy, nhân dân đang vô cùng trông đợi sinh khí mới, quyết tâm mới và những thay đổi tích cực của một nhiệm kỳ Chính phủ mới. Thách thức, khó khăn là rất lớn, nhưng cơ hội của đất nước cũng đang rộng mở vô cùng, nhất là cơ hội hội nhập sâu vào nền kinh tế thế giới. Vấn đề còn lại chỉ là việc quyết tâm hành động, nắm bắt các cơ hội để thúc đẩy phát triển, tạo nên những chuyển biến rõ ràng.
Tinh thần khẩn trương, quyết tâm hành động của Chính phủ là rất mạnh mẽ trong những ngày qua. Còn nhớ, ngay trong ngày tuyên thệ nhậm chức, tại diễn đàn Quốc hội, tân Thủ tướng đã đồng ý lập tức với đề nghị của ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam, đó là một cuộc gặp gỡ giữa Thủ tướng với cộng đồng doanh nghiệp để tháo gỡ những vướng mắc cho doanh nghiệp hiện nay. Lời hứa này được Thủ tướng nhắc lại khi giao việc tại cuộc họp đầu tiên của Chính phủ nhiệm kỳ mới. Thủ tướng sẽ chủ trì hội nghị phát triển doanh nghiệp, tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ cho doanh nghiệp phát triển để khôi phục niềm tin của doanh nghiệp và xã hội ngay tháng 4 này. Cùng với đó là hội nghị về an toàn thực phẩm để cùng các bộ, ngành có liên quan làm rõ trách nhiệm quản lý nhà nước, đề ra các giải pháp căn cơ… Rõ ràng, tầm nhìn chính sách và tinh thần hành động của Chính phủ với các thành viên mới đã được khẳng định ngay từ ngày đầu. Trong đó, “bắt tay ngay vào công việc” là yêu cầu đầu tiên chất chứa tinh thần trách nhiệm.
Không thể chần chừ, mỗi thành viên Chính phủ phải đổi mới cách làm, dân chủ, minh bạch, cởi mở, quyết đoán, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, phản ứng chính sách kịp thời, không để tình trạng trì trệ trong bộ máy hành chính. Mỗi thành viên Chính phủ cần có chương trình hành động, tập trung vào xây dựng và hoàn thiện thể chế, chính sách, vì đây là khâu đột phá để phát triển đất nước. Đúng như tinh thần của Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo “cái gì kìm hãm thì phải bỏ ngay, cái gì có lợi cho dân thì nỗ lực thực hiện”.
Ngay lúc này, tình hình không cho phép bộ máy điều hành đủng đỉnh, bởi tốc độ tăng trưởng GDP lần đầu tiên sụt giảm ngay trong quý 1-2016; các doanh nghiệp còn gặp nhiều khó khăn, xuất khẩu và giá dầu giảm tác động mạnh đến nền kinh tế… Đáng mừng là những tín hiệu của tinh thần hành động đang xuất hiện dày đặc khi hàng loạt tân bộ trưởng trong ngày tiếp nhận công việc đã thể hiện quyết tâm của mình. Một Bộ trưởng Bộ GD-ĐT mong lấy lại lòng tin của xã hội về giáo dục; một Bộ trưởng Bộ GTVT cam kết khi chi một đồng tiền của dân cũng sẽ cân nhắc, tiết kiệm từng đồng tiền thuế của nhân dân, đầu tư có trọng tâm, không đầu tư hạ tầng giao thông bằng mọi giá; một Bộ trưởng VH-TT-DL quyết tâm tập trung xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện… Đó đều là những thông điệp mà nhân dân thực sự đang rất muốn tiếp nhận lúc này. Ai cũng đều mong được thấy các thành viên Chính phủ, các vị trí đứng đầu một ngành, một lĩnh vực tạo ra hứng khởi mới mẻ cho sự bứt phá đi lên. Như câu nói thật ấn tượng của Bí thư Thành ủy TPHCM Đinh La Thăng trong ngày 14-4: “Không chấp nhận tụt hậu như một định mệnh”.
PHAN THẢO
