Ngày 22-10, tại phiên khai mạc kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XIII, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã trình bày báo cáo của Chính phủ về tình hình kinh tế - xã hội năm 2012 và nhiệm vụ năm 2013. Dành phần lớn thời gian để phân tích tình hình kinh tế 9 tháng đầu năm, dự báo kết quả thực hiện nhiệm vụ năm 2012 và kế hoạch 2013, báo cáo cũng dành gần một trang thông báo kết quả thực hiện việc kiểm điểm tự phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI trong nội bộ Chính phủ. Đặc biệt, Thủ tướng đã nhận lỗi trước Quốc hội.
Nợ xấu gia tăng, xử lý còn chậm
Thủ tướng cho biết chỉ số giá tiêu dùng cả năm sẽ được kiềm chế ở mức 8%. Bội chi ngân sách dự kiến ở mức 4,8%. GDP cả năm cũng được dự kiến ở mức 5,2%. Trong 15 chỉ tiêu Nghị quyết QH đề ra, có 5 chỉ tiêu không đạt là tốc độ tăng trưởng kinh tế (ước cả năm chỉ đạt khoảng 5,2%), tỷ lệ tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội so với GDP không đạt (29,5% so với 33,5%) kéo theo hai chỉ tiêu giải quyết việc làm, giảm tỷ lệ hộ nghèo đạt thấp, tỷ lệ che phủ rừng không đạt kế hoạch.
Thủ tướng nhấn mạnh, bên cạnh những kết quả đạt được, nền kinh tế vẫn còn nhiều hạn chế, yếu kém. Đó là kinh tế vĩ mô chưa vững chắc. Lạm phát vẫn có nguy cơ tăng trở lại. Nợ xấu gia tăng, xử lý còn chậm và còn nhiều khó khăn. Lãi suất tín dụng còn cao so với hiệu quả sản xuất kinh doanh. Tăng trưởng huy động vốn cao hơn nhiều so với tăng trưởng tín dụng cho vay; chênh lệch lãi suất huy động và lãi suất cho vay còn lớn. Doanh nghiệp còn nhiều khó khăn, khó tiếp cận được nguồn vốn, tồn kho lớn. Số lượng doanh nghiệp phải giải thể, ngừng hoạt động còn nhiều. Thị trường bất động sản đình trệ, chưa có khả năng phục hồi sớm, tiềm ẩn nhiều rủi ro. Một số tập đoàn, tổng công ty nhà nước hoạt động sản xuất kinh doanh hiệu quả thấp, vi phạm pháp luật, gây thất thoát lớn tài sản nhà nước. Tái cơ cấu Vinashin còn nhiều khó khăn, vướng mắc. Việc cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước còn chậm. Tiến trình tái cơ cấu đầu tư, doanh nghiệp nhà nước, thị trường tài chính, ngân hàng thương mại đang ở giai đoạn đầu, còn nhiều khó khăn, cần có quyết tâm cao, nguồn lực cần thiết và lộ trình thích hợp. Chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế chưa được cải thiện nhiều. Đời sống của một bộ phận nhân dân, nhất là vùng sâu, vùng xa và đồng bào dân tộc thiểu số còn nhiều khó khăn. Do nguồn lực còn hạn chế nên việc mở rộng diện và nâng mức hỗ trợ các chính sách an sinh xã hội, chương trình giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, tạo việc làm và cải cách tiền lương chưa đáp ứng được yêu cầu.
“Các nhiệm vụ trung hạn nhằm tạo lập nền tảng cho ổn định vĩ mô và tăng trưởng bền vững mới ở giai đoạn khởi động, thách thức còn ở phía trước. Trong khi đó, nhiệm vụ còn lại của những tháng cuối năm là rất nặng nề. Để đạt được mục tiêu tăng GDP cả năm 5,2% thì quý 4 phải đạt mức tăng 6,5% (trong khi mức tăng quý 3 chỉ là 5,35%), đòi hỏi cả hệ thống chính trị, các cơ quan quản lý nhà nước, cộng đồng doanh nghiệp phải nỗ lực thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô, không để lạm phát cao trở lại, tích cực chuẩn bị các điều kiện cho tăng trưởng cao hơn trong năm 2013” - Thủ tướng nhấn mạnh.
Thực hiện 9 nhóm giải pháp
Về kế hoạch năm 2013, Thủ tướng khẳng định, năm 2013 là năm bản lề của kế hoạch 5 năm 2011 – 2015 nhưng đất nước phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức, nhiệm vụ đặt ra là rất nặng nề. Chính phủ trình Quốc hội mục tiêu tổng quát cho năm tới là tăng cường ổn định kinh tế vĩ mô; lạm phát thấp hơn, tăng trưởng cao hơn năm 2012. Đẩy mạnh thực hiện 3 đột phá chiến lược gắn với tái cơ cấu nền kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng. Bảo đảm an sinh xã hội và phúc lợi xã hội. Nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế. Tăng cường quốc phòng, an ninh và bảo đảm ổn định chính trị - xã hội. Tạo nền tảng phát triển vững chắc hơn cho những năm tiếp theo.
Để đạt mục tiêu nêu trên, Chính phủ đề ra 9 nhóm giải pháp:
1- Tăng cường ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát;
2- Đẩy mạnh thực hiện 3 đột phá chiến lược gắn với tái cơ cấu nền kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng;
3- Bảo đảm an sinh xã hội, phúc lợi xã hội, cải thiện đời sống nhân dân;
4- Phát triển GD-ĐT, khoa học công nghệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân;
5- Tăng cường hiệu lực hiệu quả quản lý nhà nước về đất đai, tài nguyên, bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai và ứng phó với biến đổi khí hậu;
6- Cải cách hành chính, phòng chống tham nhũng lãng phí;
7- Bảo đảm quốc phòng an ninh và ổn định chính trị xã hội;
8- Nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại;
9- Thông tin tuyên truyền tạo đồng thuận xã hội…
Trong đó, Thủ tướng khẳng định sẽ điều hành chính sách tiền tệ, tài khóa chặt chẽ, linh hoạt; gắn kết chính sách tài khóa với chính sách tiền tệ theo mục tiêu tăng cường ổn định vĩ mô và bảo đảm tăng trưởng hợp lý. Tiếp tục hạ lãi suất tín dụng phù hợp với mức giảm lạm phát; điều hành tỷ giá theo tín hiệu thị trường, bảo đảm giá trị đồng tiền Việt Nam; hoàn thiện cơ chế quản lý thị trường vàng. Cùng với đó, bảo đảm cân đối cung cầu các mặt hàng thiết yếu. Thực hiện nhất quán chủ trương quản lý giá theo cơ chế thị trường có sự điều tiết của nhà nước đối với điện, than, xăng dầu, dịch vụ công theo lộ trình phù hợp với yêu cầu kiểm soát lạm phát. Tăng cường quản lý thị trường, giá cả, chống đầu cơ buôn lậu. Chủ động cung cấp thông tin chính xác, kịp thời về tình hình kinh tế vĩ mô để hạn chế việc tăng giá do tâm lý.
Chính phủ cũng nhấn mạnh sẽ đẩy nhanh việc giải quyết nợ xấu, hàng tồn kho, đẩy mạnh dạy nghề, tạo việc làm, nâng cao thu nhập.
Chính phủ còn yếu kém trong điều hành
Phần cuối của báo cáo, Thủ tướng dành để kiểm điểm trách nhiệm của Chính phủ, của cá nhân trước Quốc hội. Thủ tướng cho biết, trong những ngày qua, Ban Cán sự Đảng Chính phủ, Thủ tướng, Ban cán sự đảng các bộ và từng thành viên Chính phủ đã nghiêm túc kiểm điểm tự phê bình theo tinh thần Nghị quyết TƯ 4 “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”.
“Với trọng trách là Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ, tôi nghiêm túc nhận trách nhiệm chính trị lớn của người đứng đầu Chính phủ và xin thành thật nhận lỗi trước Quốc hội, trước toàn Đảng, toàn dân về tất cả những yếu kém, khuyết điểm của Chính phủ trong lãnh đạo, quản lý, điều hành, nhất là những yếu kém, khuyết điểm trong kiểm tra, giám sát hoạt động của tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước; một số tập đoàn, tổng công ty, điển hình là Vinashin, Vinalines, sản xuất kinh doanh kém hiệu quả, có nhiều sai phạm, gây tổn thất và hậu quả nghiêm trọng về nhiều mặt, ảnh hưởng lớn đến uy tín và vai trò của kinh tế nhà nước. Chính phủ, Thủ tướng, từng thành viên Chính phủ sẽ nghiêm túc nghiêm khắc với mình, đoàn kết nhất trí, hết lòng hết sức làm việc, đề cao trách nhiệm, nỗ lực cao nhất để khắc phục những yếu kém khuyết điểm, phấn đấu thực hiện tốt chức trách nhiệm vụ được giao, hành động quyết liệt, tất cả vì Tổ quốc vì nhân dân, vì Đảng vì chế độ, vì sự ổn định và phát triển bền vững của đất nước” - Thủ tướng thẳng thắn.
| |
Phan Thảo