Thực, hư… hàng không giá rẻ

Chưa bao giờ thị trường hàng không “nóng” như hiện nay  bởi sự xuất hiện của các hàng không giá rẻ (low cost carriers – LCC): Tiger Airways (Singapore), AirAsia (Thái Lan)… Rẻ thật, nhưng đi được trên những chuyến bay này còn là chuyện hên, xui…

• Có đi mới biết...…

Vừa rồi, LCC AirAsia thông báo sẽ tặng 500.000 vé cho hành khách trên tất cả các chuyến bay của hãng và chỉ thanh toán các loại thuế và phụ phí bằng thẻ Visa hoặc Master.

Thời gian đặt chỗ (trên website) bắt đầu từ 0g ngày 18-4 đến hết này 20-4-2007 (cho thời gian bay từ 1-10-2007 đến 29-3-2008). Một “món hời” xuất hiện, nên chưa đến ngày 20, số vé trên đã được đăng ký sạch.

Có điều, có được đi trên những chuyến bay đó hay không thì còn phải chờ đến ngày mới biết, bởi LCC luôn là một câu chuyện kẻ khóc người cười…

Trước đây, Dũng, nhân viên của một công ty du lịch săn được trên mạng một chiếc vé đi Singapore của hãng hàng không giá rẻ Tiger Airways, có điều giá vé phải trả không phải là 24,98 USD cho một lượt  (như đã quảng cáo) mà là 50 USD.

Khi anh ta truy cập vào địa chỉ www.tigerairways.com, hãng này chạy dòng chữ rất to “Đặt chỗ từ bây giờ đến 20-3, sẽ có 10.000 vé giá khuyến mãi đặc biệt 39,98 đôla Singapore (tức 24,98 USD) trên các chặng bay từ Hà Nội, TPHCM, Macao đi Singapore”. Thông tin này làm thị trường “nóng” lên, không ít người “lao” vào mạng rồi đành bỏ cuộc vì không đáp ứng được yêu cầu thanh toán của Tiger Airways: phải có thẻ visa card.

Còn anh Hùng, một hành khách đã mua vé máy bay của hãng AirAsia (từ đầu tháng 11-2006) cho biết, dù đến cuối tháng 12 mới đi, nhưng nghe giới thiệu mua càng sớm càng rẻ nên anh tìm đến văn phòng của hãng. Đến nơi anh mới “ngã ngửa”, chẳng có giá vé 25 USD… Khi hỏi tại sao, nhân viên phòng vé giải thích rất lòng vòng là phải đặt mua sớm hơn, báo đặt chỗ đúng đợt bán vé giá rẻ v.v...

Trường hợp khác là chị Hồng. Sau nhiều ngày lên mạng, chị có được vé máy bay giá rẻ của Tiger Airways đi từ TPHCM sang Singapore. Thế nhưng khi ra sân bay, chị rất bực mình vì phải trả thêm 12 USD lệ phí sân bay; muốn đặt luôn bữa ăn nhẹ trên máy bay thì phải chi thêm 3 đôla Singapore và không thấp hơn 2 đôla Singapore cho các loại nước uống… Những điều này chị chưa hề biết.

Sau chuyến đi, chị kết luận việc lên mạng “săn” chiếc vé giá rẻ không dễ chút nào, đó là chưa nói đến  “luật” bán vé của các hãng hàng không giá rẻ là nếu đã mua vé nhưng không đi coi như mất tiền…

• Bí quyết làm ăn

Để có thể đưa ra các mức giá hấp dẫn, các LCC phải tìm mọi cách để cắt giảm chi phí vận hành bằng nhiều cách, như áp dụng bán vé qua Internet hoặc điện thoại, sử dụng vé điện tử, cắt giảm tối đa các loại dịch vụ trên máy bay…

Song song đó, các LCC thường xuyên tung ra các chiến dịch khuyến mãi hấp dẫn, chẳng hạn như mức giá bay Hà Nội – TPHCM 15.000đ của Pacific Airlines. Mỗi chuyến bay có nhiều mức vé từ thấp đến cao nhưng luôn được tính toán với tỷ lệ sao cho hãng hàng không luôn có lời.

Theo Pacific Airlines, hành khách của các vé có giá thấp nhất từ một USD sẽ không được đổi lại vé hay được trả lại tiền nếu như họ không đi chuyến bay mà họ đã đặt chỗ. Còn hành khách mua vé giá cao sẽ được đổi hay hoãn chuyến mà chỉ phải trả một khoản phí nhất định vì sự thay đổi này. Những hành khách thường thay đổi chuyến bay và ngày khởi hành thì không nên mua vé giá quá rẻ để tránh rủi ro…

Còn Thai AirAsia có 9 nấc giá khác nhau, càng sát ngày bay giá vé càng cao lên. Giá vé 25 USD là mức vé thấp nhất dành cho những người đặt vé sớm nhất (ít nhất 3 tuần). Trên mỗi chuyến bay, có khoảng 1/3 trong tổng số 148 ghế (một máy bay) sẽ được bán với giá 25 USD cho mỗi chuyến bay. Mỗi người sẽ phải trả thêm 19 USD, ngoài giá vé. Số tiền này gồm phí dịch vụ, phí xăng dầu, phí bảo hiểm, thuế sân bay…

Cụ thể hơn, trên một chuyến bay hơn 100 chỗ ngồi, các hãng chỉ định lượng một số ghế rất ít (thường chỉ vài vé) bán giá rẻ. Số lượng vé giá rẻ nhiều hay ít phụ thuộc vào số khách đăng ký đi trên chuyến bay mà hãng đã dự báo. Trước chuyến bay vài ngày, các hãng đã dự báo khá chính xác số lượng khách đi trên chuyến bay, cũng như còn trống bao nhiêu ghế...

Số lượng ghế trống này sẽ thuộc diện áp dụng chính sách vé giá rẻ. Trong trường hợp khách đăng ký bay sớm, hãng sẽ chủ động “phân phối” giá vé rẻ cho các chuyến bay để lấp chỗ trống... và cũng tạo tiếng “có người mua được vé giá rẻ”. Chiêu “dụ” khách là vậy, các hãng cố tình “nhấn” vào giá rẻ, khiến nhiều người tưởng cả chuyến bay áp dụng giá vé ấy…

Cho nên LCC là các hãng hàng không thực hiện và khai thác chuyến bay dựa vào việc cắt giảm một số dịch vụ, trên cơ sở đó sẽ giảm được giá vé. Số vé rẻ bao giờ cũng chiếm một tỷ lệ nhất định trên tổng số ghế trên chuyến bay, số lượng vé rẻ này tùy thuộc vào từng mùa, từng đường bay, từng thời điểm.

Chính vì thế, nhiều người đăng ký nhưng ít người có vé và các LCC luôn ưu tiên bán các chỗ giá rẻ trước vì họ thực hiện nguyên tắc lấp đầy chỗ tối đa trên mỗi chuyến bay.  

Bài và ảnh Bá Tân