Để giảm thiểu những thiệt hại, rủi ro trong sản xuất, kinh doanh do phụ thuộc nhiều vào thị trường truyền thống Trung Quốc, nhiều doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh cũng đang có những động thái chủ động tìm thị trường mới nhằm bảo đảm phát triển bền vững. Tổng Công ty Thương mại Sài Gòn TNHH MTV (SATRA) cũng không nằm ngoài quy luật này. Theo Phó Tổng Giám đốc Thường trực SATRA Trần Văn Bắc, bên cạnh sự điều chỉnh chính sách của Chính phủ về nhiều mặt thì điều quan trọng là tâm thế và sự chủ động của mỗi doanh nghiệp.
- Thời điểm Trung Quốc hạ đặt giàn khoan trái phép trong vùng biển của Việt Nam đã có những ảnh hưởng nhất định đến sản xuất, kinh doanh ở một số ngành, lĩnh vực trong tháng 5 và tháng 6, SATRA và các đơn vị thành viên cũng bị ảnh hưởng?
- Ông Trần Văn Bắc: SATRA và các doanh nghiệp thành viên cũng không nằm ngoài sự ảnh hưởng đó. Để khắc phục, SATRA đã chỉ đạo các doanh nghiệp thành viên phải bung ra tìm kiếm thị trường mới và phát triển sâu rộng hơn nữa các thị trường đã có. Quan điểm của SATRA là phải đa dạng hóa thị trường, tránh lệ thuộc vào việc nhập nguyên liệu “đầu vào” và “đầu ra” từ phía Trung Quốc. Đây vừa là thách thức, nhưng đồng thời vừa là cơ hội tốt cho doanh nghiệp tái cơ cấu việc kinh doanh và đẩy mạnh hơn việc khai thác thị trường nội địa, cũng như xâm nhập vào các thị trường mới để tránh bị phụ thuộc. Cùng với đó, SATRA và các doanh nghiệp thành viên cũng không ngừng nâng cao hơn tỷ lệ nội địa hóa để thực hiện cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”.
- Việc điều chỉnh đột ngột của Chính phủ và tình hình thực tế như vậy có làm doanh nghiệp trở tay không kịp?
- Bản thân các doanh nghiệp như chúng tôi cũng hiểu rõ là khi mình để lệ thuộc quá nhiều vào một thị trường nhất định, dù là thị trường nào, thì cũng có những lúc mình bị bất lợi nên đã sớm có sự chuẩn bị. Tình hình thực tế buộc từng doanh nghiệp phải biết chủ động để có thể phát triển được các thị trường khác, và nếu các thị trường khác khó tính hơn, thì mình phải nâng cấp sản phẩm của mình lên để cạnh tranh. Mặt khác, hiện nay cả nước đang trong giai đoạn tái cơ cấu kinh tế, trong đó đòi hỏi tất cả các ngành và từng doanh nghiệp phải hướng về hiệu quả, chất lượng, năng lực cạnh tranh, năng suất lao động. Bởi vì việc tái cơ cấu đòi hỏi tất cả doanh nghiệp đều phải điều chỉnh để tự nâng cao năng lực cạnh tranh. Đây là cơ hội cho bản thân doanh nghiệp và các ngành để điều chỉnh mình theo tinh thần chung, theo định hướng chung về tái cơ cấu kinh tế mà mình đã đưa ra.
- Cụ thể, giải pháp SATRA thực hiện có hiệu quả nhất là gì thưa ông?
- SATRA đã tập trung triển khai các chương trình liên kết với các tỉnh, thành trong cả nước, đặc biệt là các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, qua đó khai thác tốt lợi thế về tiềm năng, thế mạnh phục vụ cho nhu cầu sản xuất chế biến - kinh doanh - xuất khẩu. SATRA tăng cường các hoạt động đưa hàng Việt Nam sang thị trường Nhật Bản, Myanmar, Lào và Campuchia đồng thời thường xuyên tham gia các kỳ hội chợ và xúc tiến thương mại. Ngay trong tháng 5, SATRA đã tham gia Hội thảo xúc tiến Thương mại - Đầu tư kết nối kinh doanh trong khuôn khổ Hội chợ triển lãm Hồ Chí Minh Expo 2014 tại Phnom Penh; từ 24-6 đến 1-7, SATRA cũng tiếp tục tham gia Hội chợ triển lãm Hồ Chí Minh Expo 2014 diễn ra tại Myanmar… Ngoài ra, SATRA cũng rất nỗ lực xây dựng và củng cố các văn phòng đại diện tại một số nước. Qua đó thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ đẩy mạnh tìm kiếm và phát triển mạng lưới khách hàng; mở rộng hoạt động thương mại và đầu tư phù hợp với chiến lược của từng thị trường… Tại Nhật, thông qua văn phòng đại diện, SATRA đã kết nối được với các đối tác để tiến hành kinh doanh nông sản thực phẩm chế biến; hợp tác trong việc mua trà Ô-long, trà lài và sản xuất trà thảo dược của Công ty Cầu Tre; dự án đầu tư sản xuất bánh kem xuất khẩu với Công ty COFIDEC…
- Trong tình hình hiện nay, ông đánh giá như thế nào về niềm tin của các đối tác, khách hàng nước ngoài với SATRA?
- Niềm tin là yếu tố quan trọng trong bất kỳ giai đoạn phát triển nào của không chỉ nền kinh tế. Đặc biệt, trong giai đoạn phải đối mặt với không ít khó khăn, thử thách như hiện nay. Qua các khảo sát gần đây của Phòng Thương mại châu Âu, Phòng Thương mại Hoa Kỳ và Nhật Bản tại Việt Nam đều cho thấy, niềm tin của nhà đầu tư đã tăng khi nhận định về cơ hội đầu tư tại thị trường Việt Nam. Điều này thể hiện ở việc các doanh nghiệp nước ngoài mong muốn mở rộng sản xuất kinh doanh tại thị trường Việt Nam.
Riêng SATRA, thời gian qua ngày càng nhiều khách hàng nước ngoài quan tâm đặc biệt đến các sản phẩm của SATRA và các doanh nghiệp thành viên. Qua 3 kỳ hội chợ nói trên, các sản phẩm SATRA và các doanh nghiệp thành viên đưa sang đã được tiêu thụ hết nhanh chóng ngay trong 1, 2 ngày đầu trưng bày. Đặc biệt, ở những kỳ hội chợ, chúng tôi đã tiếp xúc nhiều doanh nghiệp bản địa và họ thẳng thắn bày tỏ mong muốn thiết lập quan hệ thương mại với chúng tôi. Thậm chí qua đó chúng tôi cũng đã ký được nhiều hợp đồng lớn, có triển vọng lâu dài với các doanh nghiệp Myanmar, Campuchia và Lào.
Riêng thị trường Nhật lâu nay cũng là thị trường SATRA rất quan tâm và đầu tư khá bài bản. Chúng ta có mối quan hệ làm ăn lâu nay và cũng đã có Văn phòng đại diện tại đây. Trong năm 2013, nhất là 6 tháng 2014, thông qua Văn phòng đại diện đã kết nối nhiều đoàn của Nhật sang TPHCM. Khi các doanh nghiệp lớn của Nhật hoặc các đoàn của những chính quyền, hội đoàn Nhật sang thăm, làm việc tại VN, khi ghé TPHCM hầu hết đều có nhu cầu muốn ghé thăm, tiếp xúc SATRA. Chúng tôi cũng đã ký nhiều hợp đồng qua các buổi làm việc như vậy.
Với những biểu hiện này, rõ ràng, niềm tin của đối tác nước ngoài, khách hàng nước ngoài với doanh nghiệp Việt nói chung, SATRA nói riêng, theo tôi, trở nên củng cố và ngày càng phát triển.
- Xin cám ơn ông!
Ngọc Lan (thực hiện)